|
| |
| |
| |
III
Toen de winter zynen kouden adem over ons vaderland blies, was het leed van den herfstdag vergeten, en had Dina zich verzoend met het gedacht van het huwelyk harer zuster.
Vrolyk werden de winteravonden doorgebragt: want koster Hekels, die dagelyks zyne opwachting kwam maken, was een onuitputbare verteller van sprookjes, nieuwsjes en grapjes.
Frederika was verrukt over haren toekomende, en kreeg hem ook hoe langer hoe meerder lief.
Fernandina, de goede sloor, was te vreden omdat zy anderen gelukkig zag, dacht, volgens oude gewoonte, weinig aen zichzelve, en vermaekte zich byzonder met de vertelselkens van den aenstaenden schoonbroeder.
Nu en dan las deze laetste eens voor uit de gazet; - want Hekels, alhoewel koster van beroep, had altoos
| |
| |
veel van politiek nieuws gehouden; - en wanneer hy in geestdrift ontstoken, over den grooten Napoleon sprak, dan beefden de beide vrouwen als riet. Gelukkiglyk had hy in de veldslagen van dien held niet mede gedaen, anders zou het er nog heviger naer toe gegaen zyn. Maer hy had Napoleon eens te peerde, van verre, zien voorby trekken. Dit zicht van den grooten man, gevoegd by de schrikverwekkende geschiedenissen van Kobe Pandoer, eenen ouden Tamboer-majoor, die by den veldslag te Waterloo tegenwoordig was geweest, hadden op het strydzuchtig gemoed van Hekels eenen diepen indruk gemaekt, en het was steeds met voorliefde dat hy het onderwerp aenving.
Geene roozen zonder doornen, dacht Frederika, wanneer Fernandina hare fraei ingebondene werken, zoo als Lapschuere; de Vier Hemskinderen; Helena, Florentina en Griseldis; Fortunatus Borse; Uilenspiegel; Jan Van Parys; de Varende Vrouwe; enz., enz., op tafel legde om ze aen Hekels te laten zien, en hy daerop kortaf verklaerde, dat hy daer nooit uit zou voorlezen, daer dit alles kinderpraet was. Alsdan had Frederika spyt en dacht dat hare zuster wel veel geduld moest hebben om alzoo hare geliefkoosde heldinnen als: Helena de verduldige, Florentina de getrouwe en Griseldis de zachtmoedige, door de modder te kunnen hooren trekken.
Maer in den letterkundigen stryd spreidde de koster
| |
| |
weêr al zooveel hooge kennissen ten toon, dat Fernandina weldra naer zynen kant overhelde.
Wat gewierd Frederika, toen de geliefde haer, op nieuwjaersdag, in klinkende verzen, zyne wenschen voorzong? - Want Hekels was dichter, en het ontbrak hem slechts aen tyd, zegde hy zelf, om weldra aen het hoofd te staen van België's groote dichterenschaer.
Het hart van Frederika stroomde over van liefde en zaligheid by het hooren der zoete woorden, die als muziek in hare ooren klonken.
Het stuk laet ik hier volgen. Wanneer het den lezer verveelt, springe hy het maer over. Het heeft nu toch al zyn effekt gedaen, en wordt nog hedendaegs in het kerkboek van Frederika met liefde en zorgvuldigheid bewaerd:
Frederika, eerbaer' maegd!
Wie had daer ooit aen gedacht,
Dat ik nog uw hand zou vragen
Op ons beider oude dagen?
Op den eersten dag van 't jaer
Kom ik als een vriend voorwaer
U myn hart en liefde bieden,
En wat er ook mogt geschieden,
| |
| |
Ja, malgré myn vyftig jaren,
'k Zou nog stryden voor uw goed,
En vergieten al myn bloed.
Neen! ik vrees geen oorlogsvuer!
En al kwam het nog zoo duer,
Gy zult steeds in weelde baden,
Want het kan toch niemand schaden.
Ik wensch u ook al langs om meer,
Dat gy moogt gelukkig wezen,
Zoo wel heden als na dezen.
By het hooren van haren naem, begon Fernandina te weenen van aendoening. Frederika deed meer: zy viel den geliefde om den hals en zoende hem met verrukking. Op het zicht dier uitbersting van teederheid, droogde Fernandina ras hare tranen af, maer zegde
| |
| |
niets, - alleenlyk vermeed zy later zorgvuldig de beide jonge lieden alleen te laten.
- Hoe liefelyk is de meimaend, wanneer zy ons geluk meêbrengt!
‘Hoe liefelyk is de meimaend!’ zegde Frederika tot hare zuster, wanneer zy des morgens ontwaekte.
‘Hoe liefelyk is de meimaend!’ zegde zy nogmaels eenige uren later, wanneer zy het bruidskleed aentrok, en op den toekomenden echtgenoot wachtte.
Dacht Fernandina ook zoo, toen zy zich eenen traen uit het oog wischte, en hare zuster wenschte, dat al hare levensdagen liefelyke meidagen mogten zyn?
Zy dacht aen den kalmen herfstdag, en werd bang voor den kouden wintertyd.
- ‘Zou het u leed doen, Dina, myne goede zuster Dina?’ zuchtte de bruid en zy werd ook al week.
Het ys was gebroken. Warme tranen biggelden over de wangen, en liefdevolle woorden vloeiden over de lippen. Op dit oogenblik begrepen de beide zusters hoe zy elkaêr beminden.
En zoo stonden de zaken op den trouwdag van Frederika Donckers, den vyftienden mei 1833.
De genoodigden waren reeds aengekomen met de getuigen, en men stelde zich gereed om ter kerk te
| |
| |
gaen. Hel en lustig klongen de klokjes, en de stoet begaf zich op weg.
In de straet, op de merkt, immers al en overal waer hy voorby trok, was het een: proficiat en een: ik wensch u geluk, dat het plezier was om hooren.
Frederika droeg een kleed van groene zyde, met satynen biezen belegd, eenen zwarten mantel met kostbare kanten gegarnierd, en eene nieuwmodische muts, waer bloemen in staken. Zy zag er uitnemend goed en vriendelyk uit.
De koster zat geheel in 't zwart, met witten halsdoek, witte handschoenen en kwam er deftig voor. Nu en dan draeide hy zich eens om, ten einde de buitenlieden van den stoet tot zwygen te brengen. Maer de inboorlingen van Meerendre, Gyselbrechtegem en Mannekensvere schenen dit niet te verstaen. Althans gingen zy voort, onder het geleide van nichte Dina, met lachen en redekavelen tot groote ergernis van den nieuwen kozyn. Fernandina had gewild, dat de geheele familie op de bruiloft kwam; en geen enkel lid was er ook te kort. Geheele huisgezinnen, van grootvader tot kleinzoon toe, waren er te vinden.
Hoe het in de kerk verging, weet ik niet; maer aen de bruilofstafel was er triumph en gejuich en geroep van: Vivat kozyn Hekels!
Men at van 's noens, twaelf ure, tot 's avonds, zeven, zonder ophouden, en er werd ook niet weinig ge- | |
| |
dronken. De nieuw getrouwden wilden zich juist uit den woeligen kring stillekens losmaken, toen er zich andere gasten lieten aenmelden.
Het was Kobe Pandoer met zyne mannen, die Hekels en zyne gade een koor, ter hunner eere vervaerdigd, kwamen voorzingen.
Kobe, gewezen Tamboer-majoor, gelyk de lezer reeds weet, en diensvolgens goede komponist, had de muzyk gemaekt en toegepast op eenen lofzang, die alle jaren in de kerk werd voorgezongen ter eere der heilige Cecilia. - Het moest immers latyn zyn voor eenen koster; wat kon men al min doen? Cecilia werd veranderd in Nicodemus, en het overige bleef.
Ik, en een aental andere kleinen van myn geslacht luisterden aen de deur, lezer lief; ja, wy waren nog in die gelukkige jaren, dat men aen de straetdeur mag luisteren om te weten wat daer binnen gebeurt, en wy hoorden het refrein. Het luidde aldus:
Cantemus, Cantemus, Nicodemus,
De cantemussen en de virgo werden zeer piano en zachtjes uitgebragt, terwyl Nicodemus en virginum met veel kracht en vervoering werden aengeheven. - Weldra voegden er zich de stemmen der genoodigden by, en
| |
| |
wy allen, die aen de deur stonden, rekenden het ons ten pligt, onze stem by de hunne te vervoegen.
Het was aendoenelyk. - Kobe Pandoer was in geestdrift; Frederika was beroerd; Fernandina weende, en Hekels sprak:
- ‘Vrienden,’ zoo luidde zyne aenspraek, terwyl hy zyne armen beschermvol over de geheele schaer uitbreidde; ‘vrienden hier allen te samen vergaderd ter myner eere, wees gegroet, ave amicus! Ik zie dat gy myne vrouw het geluk jont dat haer toekomt. Op my mogt gy rekenen,... ja,.. op my... Nicodemus Hekels, sedert vyf-en-twintig jaren koster in deze stad... op my mogt gy rekenen in allen nood... 't zy in uw leven, 't zy naer uwe dood! 'T zy naer ziel, 't zy naer lichaem.’
Het werd tyd dat hy ophield: het gezelschap baedde in tranen. - Fernandina ging rond met koeken en wyn, en allen waren vergenoegd.
Hekels kreeg veel komplimenten over zyne uitspraek. Hy ontving dezelve zeer zedig, zooals het aen een deftig man betaemt wanneer hy geprezen wordt.
Het groot succes, welk Hekels thans behaelde, was oorzaek dat er naderhand in de kleine stad veel werd in 't publiek gesproken - en dit ging over tot de grootere steden, ja, tot in de hoofdstad - want men moet niet denken dat de schoone gebruiken of manieren altyd uit de groote steden komen. Ik twyfel er geenszins aen,
| |
| |
of het gebruik van in het openbaer te spreken, werd grootendeels door Hekels in zwang gebragt; want sinds een twintigtal jaren vindt men in de gezelschappen niets beter, niets aengenamer, niets schooner noch vermakelyker dan een' zoogenaemd speech te doen; ja, zelfs degenen die maer te samen komen om hun glazeken bier te drinken of hun bolleken te roeijen, willen ook al eens spreken.
Als er by onze voorouders gezelschap was, moest er gedanst en gezongen worden; heden wordt er gesproken. Er zyn menschen die beweeren (maer welke menschen! lieve lezer, vergeeft het hun dat zy zulke bekrompene gedachten hebben), dat men beter wat min zou spreken en wat meer zou doen, - en van den anderen kant zyn er dan al, die staende houden dat het land daer veel by wint, en dat iedereen's lot daer veel mede verbetert. - 't Is mogelyk.
Hekels en zyne gade vertrokken. De glazen werden nog eens gevuld, en alles was geledigd toen de genoodigden van Gyselbrechtegem en Mannekensvere zich gereed maekten om al wankelende de terugreis te ondernemen. De afscheidsgroet werd byzonder teerhartig uitgesproken, en in al het gejoel en geharrewar kreeg nichte Dina menigen zoen op het glinsterend aengezicht: iets waerna zy juist niet vroeg. Maer een hartelyke zoen doet toch immer plezier, al ware het ook een boerenzoen.
| |
| |
- Zachter dun ooit sliep zy dien avond in en werd niet weêr wakker voor aleer het uerwyzerken zyne geheele ronde had gedaen.
|
|
Auteursrechtvrij