Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Voorwaarden voor hergebruik
    • Disclaimer
    • Voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid

Informatie terzijde

Algemeen letterkundig lexicon
Toon afbeeldingen van Algemeen letterkundig lexicon

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave




Downloads

Lexicon van drama en theater (4,42 MB)

Lexicon van de poëzie (5,01 MB)

Lexicon van de retorica (1,62 MB)

Lexicon van de verhaalkunst (3,59 MB)

Lexicon van literaire genres (13,34 MB)

Lexicon van de literatuurgeschiedenis (15,45 MB)

Lexicon van de algemene literatuurwetenschap (2,36 MB)

Lexicon van handschriftenkunde, boekwetenschap en editietechniek (19,90 MB)

XML (11,37 MB)

tekstbestand



Genre

sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Algemeen letterkundig lexicon

(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon– Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

tongbreker

Een samengesteld woord of vaker nog een woordenreeks of zin (zgn. struikelzin) die bijzonder moeilijk correct uit te spreken is, zeker bij herhaling en/of met hoger spreekritme. Enkele voorbeelden:

hottentottententententoonstelling
de kwetterende ekster uit Erps-Kwerps past een gasmasker uit Madagaskar
de kat krabt de krullen van de trap

Dergelijke tongbrekers komen aan bod bij wijze van taalspel met competitief-humoristische inslag. Soms is het de bedoeling om de spreker te brengen tot een komische (vaak scabreuze) verspreking. Bijv.:

varkens, geiten, boerenkool
moeder sneed zeven scheve sneden brood
de knecht snijdt recht en de meid snijdt scheef.

Moeilijk uitspreekbare klanken- en woordenreeksen kunnen ook dienen als uitspraakoefening, om de tong en ook de andere articulatie-organen te oefenen of los te maken.

Tongbrekers bestaan uiteraard in alle talen. In het Engels en het Frans spreekt men resp. van ‘tongue-twister’ en ‘virelangue’, termen die allebei het ‘(ver)draaien’ eerder dan het ‘breken’ van de tong suggereren.

Tongbrekers zijn als uitspraakprobleem niet in eerste instantie bedoeld om niet-moedertaalsprekers te identificeren of in verlegenheid te brengen; ze zijn in dat opzicht niet te verwarren met het sjibbolet, dat wel deze functie heeft.

toneelspel-2 tongue-twister zie tongbreker

thematisch veld:

Moderne stilistiek en taalkunde
Klankaspecten: speciale effecten
Spel met taal

Vorige Volgende