Algemeen letterkundig lexicon

catalogusverzen

Etym: Gr. kata-legein = volledig, van begin tot einde zeggen, opsommen.

Verzen die (nagenoeg) uitsluitend bestaan uit een reeks van met elkaar geassocieerde namen, zaken of begrippen. De opzet is soms didactisch-mnemotechnisch (zie ook versus memoriales), maar vaak heeft de ‘opeenstapeling’ van de opgesomde elementen ook een retorische of poëtische betekenis (bijv. suggestie van veelheid of grootheid). Zie ook catalogus-2.

In het volgende voorbeeld, uit de Kruishymne (Pange lingua) van Venantius Fortunatus ca. 535-609), dient de opsomming om het lijden en de kruisdood van Christus te evoceren (begin van 7de drieregelige strofe):

Hic acetum, fel, harundo, sputa, clavi, lancea.
(Hier azijn en gal en rietstok, speeksel, nagelen en lans.)

catalogus-2

catastasis