Algemeen letterkundig lexicon

Bijzondere Collecties

De term Bijzondere Collecties wordt gebruikt voor zeer uiteenlopend materiaal (vaak ook onder de overkoepelende term ‘erfgoed’), dat kwetsbaar is omdat het oud (van voor 1800), zeldzaam en/of kostbaar is. Kenmerkend voor de Bijzondere Collecties is dat het materiaal in speciale magazijnen is ondergebracht met specifieke beveiliging en klimaatbeheersing, in eigen studiezalen onder toezicht ter inzage wordt gegeven en over het algemeen binnen de bibliotheken het werkterrein vormt van gespecialiseerde medewerkers (conservatoren).

Veel instellingen (bibliotheek-1, archief-1, museum-1) beschikken tegenwoordig over een dergelijke gespecialiseerde afdeling Bijzondere Collecties. Bestaat een bibliotheek uit louter erfgoedmateriaal, dan kan dat ook in de naam tot uitdrukking gebracht worden zoals in het geval van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, de vroegere Stadsbibliotheek Antwerpen. Binnen de Bijzondere Collecties kan onderscheid gemaakt worden tussen herkomstcollecties die buiten de bibliotheek zijn ontstaan en op een gegeven moment verworven zijn, en themacollecties over bepaalde onderwerpen die zich op diverse plaatsen binnen de collecties bevinden.

Lit: J. Mateboer, Repertorium bijzondere collecties. Historische en moderne verzamelingen in universiteitsbibliotheken, de Koninklijke Bibliotheek, de bibliotheek van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en de bibliotheken met wetenschappelijke steunfunctie (1997) • Raad voor Cultuur, Het tekort van het teveel; over de rijksverantwoordelijkheid voor cultureel erfgoed. Advies Erfgoedselectiebeleid deel I en deel II (2005) • F. Grijzenhout (red.), Erfgoed: de geschiedenis van een begrip (2007) • T. Monquil-Broersen e.a., Universitaire collecties in Nederland: nieuw licht op het academisch erfgoed (2007) • M. Polak, S. de Clercq & P. de Haan (red.), Bewaren om te gebruiken; de betekenis van het wetenschappelijk erfgoed, bijzonder nr. van Gewina 30 (2007) 3 • M.M. Lommen (red.), Bijzondere collecties naar een nieuwe bibliotheek (2007).

bijlage

Bildungsroman