prosimetrum

Etym: Lat. proza-versvorm.

Benaming voor een (Latijnse) tekst deels in proza, deels in verzen geschreven. Het schoolvoorbeeld is De consolatione philosophiae van Boethius (480-524), welke tekst gedurende de middeleeuwen een grote invloed op de literatuur in de volkstaal uitoefende. De Franse rhétoriqueurs namen deze mengeling van proza en verzen over en noemden het ‘le grand genre’ of ‘stilus tripartitus’. Vertegenwoordigers van deze dichtvorm in de Nederlanden zijn Van den drie blinden danssen (1482) en Doctrinael des tijts (1486), vertaald uit het Frans naar La dance des aveugles en de Doctrinal du temps van Pierre Michault. Oorspronkelijk Middelnederlandse voorbeelden zijn Mariken van Nieumeghen (ca. 1515) en Den droefliken strijt van Roncevale (ca. 1520).

Lit: W.M.H. Hummelen, Versdialogen in prozaromans (1971) • R.J. Resoort, Een schoone historie vander borchgravinne van Vergi (1988), p. 169 • P.J.A. Franssen, Tussen tekst en publiek. Jan van Doesborch, drukker-uitgever en literator te Antwerpen en Utrecht in de eerste helft van de zestiende eeuw (1990), p. 104-108 • J. Harris & K. Reichl, Prosimetrum: cross-cultural perspectives on narrative in prose and verse (1997).