De Nederlandse volksboeken

[p. 227]

Partinoples

Titelbeschrijving:

DE [Houtsnede:] HISTORIE || [gewone letters:] VAN PARTINOPLES | GRAVE || VAN BLEYS | DIE DOOR WONDERLIJCKE AVONTUEREN || NAMAELS KEYSER WERT VAN CONSTANTINOPELEN.|| [Houtsnede: links vrouw; rechts ontneemt Partinoples een zwaard aan het lijk van een ridder in graftombe. Aan weerszijden versieringen] || T' AMSTELEREDAM. || GEDRUCKT BY OT BARENTSZ. SMIENT | WOONENDE TUSSCHEN BEY DE RE- || GELIERS POORTEN | IN DE NIEUWE DRUCKERY | ANNO 1644. || [In fine:] DIT BOECXKEN VAN PARTINOPLES | DIE GRAVE VAN BLEYS IS || GEVISITEERT VANDEN EERWEERDIGHEN HEER IAN GOOSSENS | || LICENTITAET [sic] INDE GODHEYT | ENDE GEADMITTEERT VISITATEUR || VANDE .K.M. ENDE IS TOEGELATEN TE MOGEN PRINTEN. GEGE- || VEN TOT BRUSSEL DEN XVJ. DACH AUGUSTI ANNO .M.D.L.I. ||

('s-Gravenhage KB) (cfr ook Kalff, Gesch. Ndl. Lett. 16E, I, p. 381 en Schotel, Vad. Volksb., II, pp. 54-55) kl.-4^o.

Tekstuitgave:

Geen herdruk van de prozaroman.

Literatuur:

Over de Mndl. ridderroman:

Borkum Anton van, De Middennederlandsche bewerking van den Parthonopeus-Roman en hare verhouding tot het oudfransche origineel, Diss. Leiden, Groningen, 1897. Ook als Parthonopeus van Bloys, (Bibl. v. Mndl. Lett., LVIII), Groningen, 1897.

Bormans J.H., Ouddietsche fragmenten van den Parthonopeus van Bloys, grotendeels bijeenverzameld door wijlen Professor Ferdinandus Deycks, Brussel, 1871.

Brunet, IV, kol. 390-392 en Suppl. II, kol. 163-164.

Menne K., Nieuwe fragmenten van den middelnederlandschen Partonopeus van Bloys, in TNTL, XLI (1922), pp. 173-188.

Petit L., Bibliographie, I, pp. 63-65; II, p. 40.

[p. 228]

Schotel zegt: ‘een roman van spaanschen oorsprong, in de 13^e eeuw in het katalonisch dialekt opgesteld, in 1488 te Tarragona en in het kastilliaansch te Alcala in 1513 en later in 1547 4^o gedrukt. Waarschijnlijk is de onze naar een franse overzetting (sommigen beweeren dat hij oorspronkelijk in die taal is geschreven), in de 16^e eeuw bewerkt en uitgegeven’ (Vad. Volksb., II, p. 54; vgl. Brunet, IV, kol. 390-391: oudste Spaanse editie, in-4^o: 17 November 1513-Alcala de Henares - Arnao Guillen de Brocar: Partinuples).

Kalff gist ook: ‘Eene vertaling van een Fransch of een Spaansch volksboek... Wel was ook deze sage hier in de middeleeuwen bekend door het riddergedicht van Partonopeus en Melioer, doch bij eene vergelijking blijkt, dat niet dit gedicht het origineel was van ons volksboek. Ook wijst reeds de naam Partinoples eer op een Spaansch volksboek dan op het Middelnederlandsche gedicht.’ De Antwerpse censuurlijst van 1621 zegt i.v. Parthenoples: ‘Fabella in Hollandia impressa, confessio eo fine ut cognoscantur secreta; Praeterea frequens mentio inhonesti concubitus’ (Van Heurck, De Vl. Volksb., p. 199): hieruit mag het vermoeden worden afgeleid dat er op dat ogenblik geen Zuid-Nederlandse edities meer bekend waren.

Er komen geen verzen in voor.