Christeliicken waerseggher

[p. 80]

Cap. XXIX.

Seght ons oock vvat de vier Roepende sonden maken?

Godts tooren, als een vier, vvecken: en roepen vvraken.

⁺OMdat inde heylighe Schrifture bevonden wordt, dat dusdanighe sonden veur Godt wrake roepen, daerom heeftmense desen naem ghegheuen: Roepende [A] sonden. Eens-deels midts haere boosheydt: ten anderen, om t'groot onghelijck, dat daer deur onsen euen naesten aenghedaen wordt: die deur t'swaer ouerlast bedwonghen wordt te weenen, te suchten, ende tot Godt te roepen, hem sijnen noodt claghende: principalijck als sijn gheclagh ende bitter karmen, opder aerde vande menschelijcke Rechteren niet ghehoort en wordt.

Dese sonden zijn vier in ghetale, seer fameus ende infaem: haer seluen uyt-teeckenende, deur haer onverdraghelijcke seldsaemheydt ende afgrijselijckheydt: te weten dese navolghende:

1. Al willens onrechtelijck iemandt doodt slaen.

2. Oncuyscheydt teghen nature ghedaen.

3. Verdrucken de armen, weduwen, en weesen.

4. Des werck-mans loon achter-houden, sonder vreesen.

Wat een schroomelijcke sake dattet is, eenighe van dese te doruen doen: ende hoedanigh dat den roep is, uyt sulcks opclimmende tot inden hemel: ende hoe swaere straffen en plaghen datmen ten rechten ouer sulcke sonden is verachtende, dat sal al int besunder in het naeste Capittel verclaert worden, soot wel vereyscht.

Binnen dien, ick en weet niet watter meer te verwonderen is: oft dat den mensche tot sulck een onaerdighe schroomelijckheydt dese sonden comt: oft dattet Godt soo wel deursien heeft, dat die sonden, als met eenen roep tot sijnen throon ende ooren toeganck hebben, daer anders den ouervallen onnooselen inden druck soude blijuen: soo vele dese sonden onsen naesten aengaen. Het is een groot onmenschelijckheyt, soo sommighe teghen haren euen naesten leuen, daer syt schoon vinden, soot hun dunckt: maer t'is noch een groot gheluck, alsmen met roepen, hulp en bystandt crijghen can. Ghelijck⁺ die edele ende heylighe Susanna, onder de handen der beschimmelde boeuen.

De ooren Godts staen altijdts open ende ghereedt tot desen roep der ouer-druckte: ende hoe hy langher toeft van comen, hoe hy te swaerder oock aenterdt, als hy ouer-comt. Aldus lesen wy van die

+ Vier roepende sonden.

+ Dan.13.

[p. t.o.80]

Qvatvor peccata, in caelvm clamantia. 29.

Vindica.

Crimina quid quorum ferit altum Clamor Olympum?
Ocyus vltrices deposcunt Numinis iras.

Secht ons ooc, wat de vier Roepende sonden maken.
Godts tooren, als een vier, werken, en roepen Wraken.

Que fait vne offence, Qui crie vengeance, Au plus haut des Cieux?
Que la dextre rouge, De Dieu plustost bouge, Pour lancer ses feux.

[p. 81]

ouer-perssinghe vant volck van Israel in Egypten, en van haer-lieder roep: Ingemiscentes filij Israel propter opera, vociferati sunt: adscenditque;⁺ clamor eorum ad Deum, ab operibus. Et audiuit gemitum eorum: De kinderen van Israel, suchtende, ouer den grooten last die men hun op-leyde, hebben gheroepen: ende haer-lieder roep is tot Godt opgheclommen: ende hy heeft hun suchten verhoort: midts den arbeydt ende ouer-lastinghe.

Wy zijn somtijdts verwondert van waer ons de plaghen als eenen onverwachten slagh-reghen ouer-comen: t'zij int besundere, t'zij int ghemeyne, ouer steden en landen: ende wy en dencken niet dat het Godt is, die ten eynden comt ende de boosheydt straft: deur den roep der verdruckte onnoosele verweckt zijnde. Alsmen binnen dien den doouen maeckt: ende noch naert schreyen en weenen, stenen en clagen, noch naert suchten ende roepen van den armen en benauwden en vraeght. Dit gheeft ons den Heere ghenoegh te kennen, als hy seght: Propter⁺ miseriam inopum, & gemitum paupetum, nunc exsurgam, dicit Dominus: Om de allende der ghebreckelijcke, ende om het suchten der armen, nu sal ick op staen, sprak den Heere, om die te helpen.

Wat harde oor-slaghen hebben sy noch al te verwachten, die nu deur het karmen der armen niet meer gheroert en werden dan ofter een beest tierde? Den patroon van alsulcke moght wel eenen Perillus⁺ wesen, die van sulcke onmenschelijckheydt was, dat hy eenen metaelen os maeckt, om den tyran Phalaris daer mede te ghelieuen. Dien os was soo ghemaeckt, dat als dien gloeyde ende men daer iemandt in wierp: al riep hy seer iammerlijck om ghenade, dat oock een steenen hert mocht vermorwen: het en scheen niet anders te zijn, dan datter een coe loeyde. Ende dit present was daer toe dienende, niet om die de doodt verdient hadden, maer om de ouer-comende vremdelinghen in te versmachten. Maer hem gheschiedde spels recht: want hy wiertter vanden tyran self eerst ingheworpen. Waert dattet soo noch meer gheschiedde, de onghenadigheydt van vele, ouer den armen onnooselen, soude seer slaecken en versoeten.

+ Exod.2.

+ Psal.11.

+ Val. Max. li. 9. cap.2. Perillus patroon der onghenadighe.

Ghebedt teghen de vier Roepende sonden.

LAet, Heere, den voys mijnder ghebeden tot v op-gaen, deur al t'gheroep der grooter boosheden: ende en aenhoort niet, wat onse sonden sijn vereyschende: maer, wat dat uwe grondeloose bermhertigheydt betaemt. Amen.