| |
| |
| |
Horace en Curace.
Eerste bedryf.
Eerste tooneel.
Sadina, Julia.
Ei, vin myn droef heid goed, weêrspreek myn klagten niet,
Zy zyn noch veel te klein in zulk een groot verdriet,
Zou 't kunnen zyn, dat ik niet sidd'ren zou, noch schroomen,
Daar ik van zulk een bui gedreigt werd, en zie komen
Op my den grootsten slag die ooit op iemand viel?
Door zulk een ongeval zou de allerk lock ste ziel
Bewogen werden, en haar deugd nauw konnen toonen:
Men zou in grooter hart die lafheid wel verschoonen.
Doch of myn geest al is verbaast en 't hart onsteld,
Myn traanen evenwel hou ik in myn geweld;
Hoe klein my 't hart ook werd, en hoe 't ook is bewogen
Myn kloekheid niettemin regeerd noch in myn oogen:
Als ik tot daar toe, laas! myn zielsverdriet in houw;
Doe 'k minder al een man, 'k doe meerder als een vrouw;
Genoeg voor't vrouwvolk, ja genoeg is't voor ons lieden,
Als wy in zulk een nood ons traanen noch gebieden.
Genoeg is 't, en teveel voor een gemeen gemoed,
Het welk een klein gevaar straks raakt, en schudden doed.
Daar een uitsteekend hart zich wel weet voor te wachten;
Al waar 't schoon tienmaal meêr, het zal 't gevaar verachten,
Hoe groot 't ook weezen mag. De heiren beide staan
Geen boogschoot van elkaâr, gereed den slag te slaan:
En Romen heeft noch nooit haar benden zien verjaagen,
Noch weet niet dat men ooit haar leger heeft verslagen,
| |
| |
In plaatze dat gy zoud om Romen zyn bedroefd,
Most gy nu vrolyk zyn: door dien gy niet behoefd
Voor haaren Staat te zyn bekommerd: neen, weest blyde,
Want haare heerschappy is steeds vergroot door 't stryde:
Verwerp deze yd'le vrees, en steld haar winning vast,
Ei! spreek en hoop gelyk 't een Roomsche Juffer past.
Ik ben, helaas! ik ben een van de Roomsche vroowen;
Terwyl 't myn Ega is: toen ik myn man ging trouwen
Toen troude ik Romen meê; 't is de echt wel die my doet
Voor Romen zyn, en dat ik voor haar hoopen moet:
Die wet is 't die my bind: maar 't zyn wel wreede wetten.
Dien band ook slaafs zou zyn, die my nu zou beletten,
Dat ik niet denken mogt op myn geboortestad.
O Alba! waar ik heb het eerste licht gehad!
O Alba! dat my heeft den eersten tocht gegeeven!
O Alba! waar ik eerst begonnen heb te leeven!
O Alba! dat ik eer dan Romen heb bemind!
Myn lieve vaderland, zo dra als gy verblind
Met ons in 't open veld in wap'nen zyt gekoomen,
Begost ik onze winst als ons verlies te schroomen.
O Romen! zo gy klaagd dat dit verraaden is,
Zo maak uw vyanden, die 'k zonder ergernis
Kan haaten: als ik zie van boven onze wallen
De legers allebei, en zie daar, onder allen,
In 't een myn driegebroêrs, in 't andere myn man,
Wat zal ik bidden? zeg, zeg Romen, of ik kan
Wel zonder zond en schand daar myn gebeden spreeken,
En om verwinning voor uw heir den hemel smeeken?
Ik weet wel dat uw staat, die jong is, allerbest
Door de oorelog moet zyn en wapenen gevest;
Dat die noch groeijen moet; dat zy haar moet vergrooten:
En dat 'er eeuwig is van 't noodgeheim beslooten,
Dat uw gezag en magt niet zou beslooten zyn
Met de Italiaansche kust; en dat den god Jupyn
U toezeid het gebied der waereld: 'k weet wel, Romen,
Dat gy daar toe niet kund dan door den oorlog komen;
| |
| |
Neen! ik misprys noch straf zulk een begeerte niet,
Die op de voorspraak gods, en op uw grootheid ziet;
Ik wensch al, dat ik zag uw teikens en banieren,
Op spaansch en fransch gebergt, op zegebogen zwieren;
Als overwinnaars; ja, ga voer uw heir en zend
Uw krygsvolk in het West; ga spand en Vecht uw tent
Op de oevers van den Rhyn dat 't alles voor uw voeten
Neêrval en kom u als haar overwinnaar groeten:
Eer maar de stadt alleen die Romulus u geeft,
Aan wien gy schuldig zyt die ugetimmerd heeft.
Ondankb're, denk, dat van het bloed van haare Koningen,
Gy hebt uw naam, uw wal, uw wetten en uw wooningen;
Gy sproot uit Alben eerst, denk dat, ô groote schand!
Gy uwe hande Haat in 's moeders ingewand;
Keer elders uw geweld, uw spiets wil elders vellen,
Op dat uw moeder mag met vreugd uw winst vertellen;
Zo is zy steets met u, dies zy niet tegens haar;
Zy bid voor u, waarom vervolgd ge 'er dan zo zwaar?
Voorvaar, 'k verwachte nooit van u deez' nieuwe reden,
Om dat, zo lang ons volk heeft tegens hen gestreeden,
Van dat den kryg begon, gy hen geen acht en sloegt;
Noch dat gy, zo het scheen, tot haar geen zucht meêr
Als of gy uit ons stad van stam waart en geboren: (droegr,
Ik was verwondert van uw groote deugd te vooren,
Als of gy uw vermaak, uw lust, uw vreugd, uw min.
Had, daar uw man die had, en voegde u naar zyn zin.
Zo lang men niet en vocht dan met kleine oorlogsbende,
Te zwak om een van bei de Staaten heel te schenden,
Zo lang men niet en deê dan op malkand'ren gaan
Met dringen zonder dat het kwam op treffen aan;
Zo lang een weinig hoop my open stond tot Vrede,
Was ik ook voor deez' stad, en hiel 't met Romen mede,
En zo ik Romens winst zag heim'lyk met verdriet,
Verdoemdealk dien tocht die straks verdween tot niet.
En als ik blyde was als Romen wierd geslagen,
| |
| |
En dat ik heb wat gunst myn broeders heit gedraagen,
Riep ik myn reden t'huis, straks, om dien kwaden tocht
Te dempen, was 't of ik niet meêr om broeders docht;
Maar weenden als de winst en eer myn bloed vereerden,
En als myn vaders huis op ons in glans vermeerden:
Maar nu 't moet zyn dat de een of de ander valt van daag
En dat 'er een van tweên gewis de nederlaag
Verkrygen moet, en dat naar dezen slag zal komen,
Dat 't een of 't ander heir van Alba of van Romen
Verstrooit zal zyn uit 't veld, en dat men niet verwacht
Of een van tweên zy straks ten ondergang gebragt,
En dat 'er anders niet zal komen naar dit vechten,
Dan dat men daatelyk de wallen zal gaan slechten
Van een van bey de steên, en dat den Roomschen slaat,
Of dat 't Albaansch gebied zo daat'lyk ondergaat.
Ik had myn bloed, myn huis, myn stam dan wel verlaaten:
Ik zou myn vaderland, wel gruuwelyk dan haaten
Zo ik voor Romen nu kon t'eenemaal noch zyn,
Zo ik voor zo veel bloeds, een bloedt het welke myn
Zo waardig is, uw winst, ô Romen! zoude koopen;
Hoe is 't my mogelyk dat ik voor u kan hoopen?
Ik hou my nu verknocht wat minder aan een man,
Ik ben voor Alba niet, en ik niet meêrder kan
Voor Romen zyn, ik vrees en hoop nu voor hen beijen,
Ik ben voor die 't verliest, en zal die 't meest besthreijen;
Ik help hen alle beide en zal 't ook doen, tot dat
Ons de uitkomst van deez' slag het wyst; en met die stad
Ik 't houden zal, die in het ongeval zal komen;
Totdat den tyd my toond voor wie dat ik moet schroomen:
Zo lang ik niet verlies, hou ik terwyl voor de een
Myn onverzoenb're haat, voor de ander myn geween.
De zelfde tegenspoed en zaak die 'k hier kanmerken,
Kan in een ander hert heel and're tochten werken;
Camille hier anders gaat, haar broeder is uw man,
Haar bruigom is uw broêr, 't gevaar gaat haar ook an:
Nochtans zy blyder ziet, wat scheelt gy van malk and'ren,
| |
| |
Haar lief in 't eene heir, en haar drie broêrs in 't and're:
Als gy voor Romen streed weleer met uw gemoed,
Was 't haar noch wankelbaar, onzeker, als de vloed
En baaren van de zee; en op het minste stryden;
Vervloekte zy de winst van een van bei de zyden;
Bezuchtende terstont 's verliezers ongeluk,
En voeden dus in 't hert gestaâg een zwaarder druk;
Maar naar zy gisteren in 't leger had vernomen,
Als dat het huiden op een hoofdslag aan zou komen,
En dat het gantsch geschil van daag zou zyn geslicht,
Zo las men schielyk weêr de vreugd uit haar gezicht.
Ach! Julie, ach! ik vrees dit schielyke verand'ren.
Valere en zy, dat uur, die praaten met malkand'ren:
Zy had een vrolyk uur, ik hou het voor gewis
Dat deze vrijer in myn broeders plaats nu is:
Voorzeker is 't, haar ziel en zinnen zyn bewogen
Door 't tegenwoordig lief, gy weet wel ver uit de oogen
Is verre ook uit het hart, 't gaat nu in 't derde jaar,
Dat zy myn broeder zag, of dat hy sprak met haar.
Verschoont de liefde dien ik draage tot myn broeder
De zorg die 'k voor hem heb, een zorg gelyk een moeder
Draagt voor haar eigen kind, doet dat ik alles vrees,
Ik weet myn achterdocht geen grond heeft. Dan op deez',
Onthaaling, en 't gevlei van deze nieuwen vrijer,
En dat zy gisteren haar toonden vry wat blijer:
't Is op een zwakke grond daar myn vermoên op bouwd;
't Is waar dat ons dien tyd, als yder even stout
Staat met het zwaard in d' hand, om 't uitterste te waagen,
Om 's vyands heir te slaan, of zelfs te zyn verslagen,
Wat anders denken doet, dan om een nieuwe min,
Dien onrust stierd ons wel wat anders in de zin,
Maar dan en plag men ook zo vrolyk niet te weezen,
Gelyk men uit haar doen, en aangezicht kon leezen;
Deez' tyd vereischt het niet, zy was te wel vernoegd,
Ik twyfel wat het is, en of'er dit ook voegd.
Julia. Ik kan de redenen hier van ook niet bevioeden
| |
| |
En 't is my niet genoeg te staan op slecht vermoeden,
't waar, 't is kloek genoeg in zulk een groot gevaar
In min getrouw te zyn, en wachten zo veel jaar:
Maar 't was te grof om dan op 't lelt te laat en glijen,
't Was een lichtvaardigheid, zo schielyk te verblijen;
Zwyg, wel te pas komt zy hier aangegaan,
Al pratende zult gy wel van haar onderstaan
De grond van deze zaak, zie iets uit haar te trekken,
Zy heeft u al te lief om 't voor u te bedekken.
Ik ga: myn zuster, ei. blyf Julia wat by;
Ik schaam my dat men 't ziet dat ik zo droevig zy,
Myn hert wert overstulpt van duizend ongenuchten,
Ik zoeke nu de eenzaamheid om daar al stil te zuchten,
Daar wil ik eens ter deeg myn traanen storten uit,
Ik ga, op dat ik u niet in uw voorneem stuit.
| |
Twede tooneel.
Camilla, Julia.
WEI waarom gaat zy weg, en wilze dat ik blyve
Met u; of meend zy dat ik minder rouw bedryve;
En dat myn zielsverdriet veel kleinder is dan 't heur;
Dat ik myn ongeval veel min dan zy betreur;
Van de eigen schrik myn ziel ontroert is, ik moet schroomen
Zo wel als zy 't verlies van Alba als van Romen.
Als een van bei verliest ik ook verliezen moet.
In 't een daar is myn liet, in 't ander is myn bloed;
Ik moet myn waarste goed, ik moet myn lief myn Minner
Zien sterven voor zyn land, of van myn land verwinner:
Ik moet myn Bruigom zien gebragt tot zulk een staat,
Of dat hy wert van my beweend, of wreed gehaat.
Helaas, ik schrik voor bei!
Nochtans myn dunkt, Sabyne,
Die is veel mêer in nood, haar smerten grooter schyne
| |
| |
Dan deuw', 't verdriet dat is haar zekerder, men kan
Van vrijer wel, maar nooit veranderen van man!
Men kan om 't eene lief het and're wel ontbere;
Vergeet Curace slechts, verkiest in plaats Valere,
Zo raakt gy buiten angst, dat een Romeinschen dolk
Uw vrijer treffen mag ter dood by 's vyands volk:
Dus werd u Alba vreemd, en werd geheel voor Romen,
En hebt in 's vyands heir voor niemand meêr te schromen.
Ei, geef my raad, die niet zo schandig is voor my,
Op dat myn kwaal hier na noch niet veel kwader zy,
Al is myn droefheid groot, al schynt die onverduldig,
Ik ly die liever noch dan dat men my beschuldig.
Hoe, houd gy 't wysselyk verkiezen, dan voor kwaad?
Hoe, trouweloos te zyn, is dat een wyze daad?
Wat is 'er toch dat u kan met een vyand knoopen?
Een vast gezwooren eed, wie kan die, zegt, ontsloopen?
Dien eed is niet, hy is een vyand van den Staat.
Nochtans hy blyft myn vriend, ik ben hem trouw, wat raad?
Vergeefs verbergt gy my, een zaak die my zo klaar is,
Uw doen is my bekent, uw handel openbaar is
Ik zag noch gisteren Valere by u staan,
En zulk een goet onthaal als gy hem hebt gedaan,
Maakt dat hy wederom wat goeds van u mag hoopen,
En dat uw hert, uw min, en gunst zyn voor hem open.
Dat gist'ren ik met hem wat praaten, en dat hy
Van my niet kwaalyk wierd onthaald, en bleef me by,
En dat ik blyder was, wil daar niet uitbesluiten
Dan tot zyn achterdeel, myn vreugd die kwam van buiten.
| |
| |
Een ander de oorzaak was van myne vrolykheid;
Een ander in myn hert en in myn zinnen leit:
Maar op dat gy het weet wat dat my heeft bewoogen,
Ik zal 't u zeggen, hoor: zo lang als deez' myn oogen
Noch open staan; zo lang als ik myn adem schep;
Zo lang als ik myn ziel, myn magt, en zinnen heb,
Zal ik Curaces, en voor niemand anders weezen,
Hy zal 't geduurig zyn. gelyk hy 't was voor dezen;
En myn genegentheid tot hem is veel tegroot,
Dat ik gedoogen zouw dat men my met dat snood
Verwyt belaaden zou dat ik myn eed niet achten,
Veel min dat andere bezitten myn gedachten.
Een maand of drie daar naar als broeder eerst door de echt,
In volle vrengden, met zyn zuster wierd geheent,
Gy weet dat, Julia. hy kreeg van myn heer vader
Het woord dat ik zyn vrouw zou zyn; wy bei te gader
Vast waren wel vernoegt; maar laas! dien eigen dag
Ons beide in vrolykheid, en beide in traanen zag.
Dien dag gelukkig was, en ongelukkig mede:
Dien dag, verëenden ons, maar deelden onze steden:
Gelyk beslooten wierd ons houwlyk, en den stryd:
Zo dra ons hope kwam zo waaren wy die kwyt:
Dien eigen stond, die ons kwam 't al in al belooven,
Kwam op die zelve stond ons alles weder rooven,
En maakte ons haaters en gelieven te gelyk:
En van ons ongenugt zag yder een de blyk,
Wat wierp hy niet al uit, wie ging hy niet vervloeken,
En wat en wou hy niet uit ongeduld verzoeken,
En wat een traanenvloed uit bei myn oogen kwam:
Ik zwyg 't, gy weet hoe ik, en hy zyn afscheid nam:
Gy hebt daar naa gezien de ontroering van myn zinnen.
Gy weet myn wenschen tot de vrede, en die te minnen
Is al myn lust en vreugd, en wat al traanen ik
Gestort heb en gestrooit op yder oogenblik;
Dan voor myn vaderland, en dan voor myn beminde:
Ten lesten, als myn hoop geen uitkomst meêr kon vinden.
Als ik was t' einden raad, nam ik myn toevlucht tot
| |
| |
't Voorzeggen van een geest, of wel tot eenig god.
Hoor, of 't geen gist'ren my voor godspraak is gegeven,
Niet zo veel in zich heeft dat ik in hoop mag leeven?
Dien Griek, die zo vermaard nu over zo veel jaar
Woond aan de buitenpoort, die grooten konstenaar,
Die nimmer menschenkind bevonden heeft op logen,
En wien dat de inspraak gods noch nimmer heeft bedrogen,
Hy, die 't schier alles weet, beloofden my het end,
Door deze regelen, van alle myn ellend.
De staat van Alba en van Romen
Wat onverwachts zal overkoomen;
De vrede staat al voor de poort
En uw gebeden zyn gehoort:
Gy zult met uwen uitgeleezen
Curace haast verenigd weezen,
Ja zo, dat in der eeuwigheid
Uniemand vun malkand'ren scheid.
Ik zetten vast op dit voorzeggen myn vertrouwen,
En hoopten heden dat we in vreden komen zouwen,
Door deez' beloften was myn bloed zo zeer ontroerd,
En myn gedachten, en verstand zo wyt gevoerd
Van myn gemoed, dat ik niet wist of al myn zinnen
Die waaren op de loop, ja 'k twyffel of die binnen,
Of buiten mogten zyn, ei, oordeel zelfs eens hoe,
In deez' gelegentheid, ik weezen mogt te moê?
Juist op dien zelfden tyd Valere my kwam plaagen,
En, tegen zyn gewoonte, hy kon my niet mishaagen,
Hy sprak my aan van min, en 't was my geen verdriet,
't Geen dat ik met hem sprak, dat wist ik zelver niet,
En ik en kon hem niet mispryzen noch verachten,
Curace was 't zo 'k docht, myn zinnen en gedachten
Die zagen maar op hem; ik zag Valeer wel aan,
Doch beelde me in ik zag Curace voor my staan,
My docht 't was al van vreugd en liefden dat ik hoorden,
Van min, en trouwigheid dat waaren al myn woorden.
Van daag is 't vast gesteld, men zal een veldslag slaan,
Men zei 't my gisteren, maar kon het niet verstaan,
| |
| |
Want zulk een bloed'ge maar en vond by my geen stede,
Betoverd door 't gepeins van bruiloft en van vrede,
Die hoope van die vreugd bezat my te eenemaal:
Deez' nacht die heeft verjaagd dit aangenaam gedwaal,
'k Heb anders niet gezien dan schrikkelyke droomen;
Niets is my in den slaap dan bloedig voorgekoomen,
Dit grouwelyk gedroom dat heeft my deze nacht
Van vreugd beroofd, en wêer een nieuwe schrik gebragt.
'k Heb niet dan bloed gezien, dan moorden, kryten, kermen;
En alles overhoop, O goôn, wil ons erbermen!
Een spook vertoonden zich dat daad'lyk nam de vlucht,
En 't heeft verscheidemaal zeer deerelyk gezucht,
Dat ik het hooren kost. Och hemel! wat wil 't zeggen?
Men moet een kwaade droom steeds averechts uitleggen,
En hoopen 't best daar van; want kwaad beduit hier goed.
Den hemel toond u hulp; vertrouwt en hebt maar moed.
Ik zalze zo verstaan, gelyk ik 't gaeren zien zou,
En hoopen of misschien den Hemel by stand biên wou,
Maar of ik 't anders wensch, een yder spreekt van slaan.
En niemand praat van vreê, myn hoopen is gedaan.
Een veldslag maakt wel vreê, dats 't eind veeltyds, van' t vechten.
Dat eeuwig duur het kwaad, zo dit de twist moet slechten,
Zo Romen onder leid of Alba, zo besluit,
Dat gy myn bruigom nooit zult worden lief, uw bruit
Haar ziel, hoe zeer ze ook is met liefden ingenomen,
Geen overwinner ooit, of slaaf begeert van Romen.
Maar wie of ginder komt? ik schrik wat is 't een spook?
Zyt gy Curace of niet? bedriegt myn oog myn ook?
| |
| |
| |
Derde tooneel.
Curace, Camilla, Julia.
UW oog bedriegt u niet, Camilla, zie hier komen,
Die noch verwinner, noch geen slaaf en is van Romen,
En vreest niet van te zien verkleurt en rood myn hand,
Of van het Roomsche bloed, of 't prangen van haar band;
Ik wist wel dat gy de eer met Romen zoud beminnen,
Myn jok verachten, of benyden my verwinnen;
Ik docht wel, 't ging met u gelyk het ging met my,
Ik vreesde voor de winst, en voor de slaaverny.
Curace 'k heb genoeg, houd op; ik raâ de reste
Zeer licht, ik weet het wel, gy vlucht ten lange leste
Uit zulk een zwaare stryd, die u den stryd aandoed,
En gyontwykt den kryg, die krygt met uw gemoed.
Uw hert my toegewyd, op dat gy 't my meugt hou we
En om my trouw te zyn, zyn staat is ongetrouwe.
Dat eigen minnend hert onsteeld zyn vaderland,
De krachten van uw erm, en hulpe van uw hand.
Laat and're zien op eer en naam, en dit mispryzen
Dat gy te groot een min uw liefste woud bewyzen:
Camilla moet nochtans al pryzen wat gy doet;
Hoe meêr u liefden blykt, hoe mêer ze u minnen moet.
Het vaderland is veel; maar moet nu voor my wyken:
Hoe meêr ge om my verlaat, hoe meêr ge uw min doet blyken.
Maar heeft myn vader u gezien? heeft hy geduld
Dat gy u in zyn huis aldus verschuilen zult?
En heeft myn Vader u ook in zyn huis zien komen?
En toen hy u eerst zag, hoe heeft hy 't opgenoomen?
Of hy den Staat niet meêr dan zyn geslacht bemind?
En heeft hy Romen niet veel liever dan zyn kind;
En gaat ons vreugd al vast? de hemel wil ons kroone.
Hoe heeft hy u onthaald, als vyand of als zoone?
| |
| |
Hy heeft my blydelyk onthaald, gelyk zyn zoon,
Hy hiet my wellekoom, heeft my de hand geboôn,
En zyn genegen hart, gesprooken als een vader.
Maar hy ontfing my niet gelyk een landverraader,
Onwaardig van deeze eer, om in zyn huis te treên;
Want ik heb Alba niet verhaten, neen, ô neen!
Ik heb myn eer ook lief, al lief ik ook Camille,
En ik myn leeven zouw veel eer verliezen wille
Dan een van twee, want ik zo trouwen landzaad zy
Als minnaar: 'k zucht voor u, als ik voor Alba stry.
En duurde noch den kryg, 'k zou noch voor Alba vechten:
Maar zuchten ook om u. 'k zou staan met onze knechten
In 't heir, hoewel myn ziel 't heel anders wenst, indien
't Noch oorlog was, en zou het staal aan Romen biên;
Maar de oorlog is ten eind, de steden hebben vreede,
Waar door ik onbeschroomd vry in uw huis mag treeden.
Is 't vreê? 'k geloof het niet, geef van u zeggen blyk.
Camilla geef geloof aan 't geen dat is, gelyk
Degodspraak heeft gespeld. Maar zeg ons, door wat reden,
In plaatze van te slaan, beslootenze de vrede?
O goôn! wie had't gelooft! het krygsvolk was aan't gaan,
En waaren altemaal gereet een slag te slaan.
De heiren allebei vast trokken even moedig;
Men vreesde voor geen stryd, al scheen die wreed en bloedig.
Elk een was even graag tot vechten; en bereid
Tot sterven, liever als te wyken: men verbeid
Maar op 't gebod, en 't woord des veldheers, om te treffen,
Als juist ons overste dus kwam zyn stem verheffen
In 't voorste lid, en roept den Roomsche Koning toe,
Dat hy wat zeggen wou; men hoord hem straks; wel hoe!
Hoe zyn wy dus ontzind, sprak hy, ô Roomsche mannen?
Waartoe de spiets geveld? waar toe den boog gespannen?
Waar toe het zwaard gebruikt? wat droes heeft ons verleid
| |
| |
Dat wy dus zyn verwoed, 't is enk'le dulligheid;
Steek 't zwaard in zyne scheê, dit vechten zal ons rouwen
Wy zyn maar een geslacht, ons dochters zyn uw vrouwen
En de echt heeft ons gevoegt zo dik maals t'zaam, dat wy
Geen kind'ren krygen schier, die niet uw neef en zy;
En wy zyn ook een bloed, een volk, maar in twee steden,
Waar toe met borgerkryg malkand'ren dan bestreden?
Daar zelfs die overwind de nederlaag betreurd?
Waarom ons ingewand, ons eigenzelfs verscheurd?
Waar beide ons vyanden, gemeenen en byzond'ren?
Om lachchen, en waar van ons buuren haar verwond'ren?
Wy hebben vyanden die wachten naar den tyd
Met vreugden, dat zy zien hoe uitvalt dezen stryd.
Wie van ons boven leid, die zullen zy bevechten,
En zullen dat gebied met haare wallen slechten;
Als een maar van ons bei verflagen werd, dan is
Den overwinnaar maar voor haar tot roof, gewis
Zy sleepen die licht weg, die moede, en half geslagen,
En zwak is, en van wie de winst heeft weggedraagen.
Den bondgenood, de hulp, die trouw was in den nood,
En 't kwaarst is, dat men zich daar zelfs heeft van ontbloot:
Ons scheuring lang genoeg haar heeft gestrekt tot voordeel;
Dat wy ons heir en kracht t'zaam voegen, want ik oordeel
Dat het de tyd vereist, op dat we onz' vyand slaan,
Veel liever dan dat wy dus op malkand'ren gaan;
Versmooren wy 't geschil, en laten wy vergeeten
Al 't geen 'er is geschied, 't zy al in 't vuur gesmeeten:
Het geen ons bloed ontsteekt, 't is maar een beuzeling,
Een yd'le kleinheid, en een stecht verganklyk ding,
Dat ons eerst stryden deê: en dat nu bloedverwanten
Zo braave krygers maakt, en tegens een doet kanten
Wat dat van wederzyds word mann'lyk voortgebragt:
De broêr vervolgd zyn broêr, en yder zyn geslacht.
En wy1 nu de eerzucht 't hart van bei deze oorlogslieden
Bezit, wie dat van tweên den and'ren zal gebieden,
Zo kan men lichtelyk, waar toe dus zeer gewoed,
't Geschil verëenigen, door vry veel minder bloed
| |
| |
Te storren, laaten wy elk uit ons volk verkiezen
Een troup, en wie dat zal in dit gevecht verliezen,
Dat die het heel verliez'; laat maar een zeker tal
Van beide zyden slaan. en wie dat winnen zal
Behouden zal 't gebied; en wie zal zyn verslagen
Dat hy gewilliglyk 't gebied des winners draage;
Dat hy zyn onderdaan, maar nimmer werde slaaf;
En dat men haar regeer en heerscht, gelyk zo braaf
En wakk're krygers voegt, ook zonder haar te drukken
Met schanden, smaad, of tol, of and're zwaarder stukken,
Dan dat zy over al staan onder 's winner vaan,
En dat zy neffens hem als medeborgers gaan,
En dragen de eigen last, doch onder 's winners wetten,
Daar zy gewilliglyk haar onder zullen zetten,
Dus werden bei gelyk ons Staten een gebied.
Hier zweeg hy, yder zucht van vreugden: en beziet
Des vyands benden aan, men ziet een goede kennis,
Een broêr, een neef een vriend,verbaast dat hy tot schennis
En op zyn naaste bloed zyn zwaard getogen had,
Een yder wraakt 't gevecht, en bid den hemel, dat
Dien voorslag voortgang heb, men komt in naarder reder.
Men neemt den voorslag aan: men sluit gewenscht de vreden:
Doch onder dit besprek, dat drie van elke zy
Men uitkiest om te slaan voor allen, elk is bly
Dat de oorlog daar meê eind; ons Vorsten hebben beiden
Genomen weinig tyds; en zyn van een gescheiden,
Den uwen naar den Raadt, den onzen naar zyn tent.
Den hemel zy geloofd die ons deze uitkomst zend
Dus onverwagt, hy heeft verhoord al ons gebeden.
O goôn! wat vind ik al genoegen in uw reden?
Dit is 't gemeen besluit, dat in twee uuren tyd
Ten langsten, drie van ons, met drie van u, den stryd
Beginnen; drie en drie alkenig zullen vechten,
| |
| |
Diezullen onder haar 't geschil alleen beslechten:
Haar lot zy 't ons, haar winst ons eenen Koning geeft:
Terwyl men niemand noch uit 't heir verkooren heeft,
Zo staat het yder vry by u of ons te komen:
In Romen is ons heir, en in ons heir is Romen,
Men mag nu vrijelyk tot bei de legers gaan,
Een yder spreek zyn vriend of oude kennis aan,
Vernieuw de maagschap weêr; wat my betreft, myn vlammen
My nemen deê den weg die uw drie broeders nammen.
En ik heb zulk geluk in myne min gehad,
Dat uwen Vader my belooft heeft vast, als dat
Ik morgen wettelyk u trouw tot myn genoegen:
Ik hoop gy uwen wil naar 's vaders wil zult voegen.
Een dochter het betaamd gehoorzaam zyn.
Gezeid, kom zelfs, ontfang dit overzoet bevel,
't Welk 't oogmerk was van al myn wenschen en gebeden;
'k Zal daad'lyk binnen treden:
Doch om myn broêrs te zien, op dat ik uit haar mond,
Noch een maal hoor het geen ik straks van u verstond.
Ga, ik ga onderwyl ter beêvaard en ter kerken,
Eu dank de Gôon voor u, en voor deez' wonderwerken.
|
|