Vierschare
(1630)–D.V. Coornhert–
AuteursrechtvrijLieve goede Hoop. | |
[Folio 433r]
| |
Voort verthoon hier vooren ghedaen, verwachte ick alle schijndeughden hate, ende niet mijn, maer u luyder bate, die sal, neemdy’t ter herten, u lieden grootelijck moghen nut zijn: des waerheydts gewoonlijcke danck by den quaden ben ick ghetroost, want my is niet onbekendt wat vermogen dat byden quaden al heeft desen grooten ende oude AfgodtGa naar voetnoot+ yver stout oordeel Meynaerts, sijnen vierighen aerdt van onder tot boven, ken ick, die is hatelijck, vermetel ende onbermhertigh altijdt sluypende inden voorhof van Godes tempel, daer is sijn plaetse int doncker noorden van alle sijne vierighe duysterlinghen onwijse meynaerts ende waenwijse dunckelinghen. Door dese dienaren hebben altijdt sijne Propheten ende Heylighen Godes moeten lijden, jae oock heure eyghen kinderen die sy door t’vier lieten gaen: want zy eeren heuren vierighen Afgodt yver metten brandtofferen van partydigh veroordeelen, hatelijck vervolgen ende schadelijcke tweedrachtigheydt. Zulck heb ick voor ooghen moeten stellen, oft uwer eenighe eens wilden op merckē, des blinden yvers verderflijcke aert recht kennen, haten ende verlaten om inder liefden uyt mededoghen den dolende te verdraghen ende niet desen vieren Helschen Afgodt soo verwoedelijck, maer den bermhertighen Godt des levens langmoedelijck op te offeren: met vriendelijcke onderwijsinge der waerheyt, ende met een oprecht voorbeeldt van de liefde, die sachtmoedich is ende goedertieren, niet nijdigh, verkeerdt nochte opgheblasen: Ga naar voetnoot+ alles lijdende verdraghen ende hopende. Dese niet spitsvoudighe ende diepe questien, is het eenige ende alderzekerste merckteken vande oprechte jongheren ende ware Kercke Christi. Ga naar voetnoot+ Die dese liefde heeft is daer aen een levendigh lidtmaet, wantmens onder die liefde totten naesten soo luttel een Christen, als sonder des lichaems leven een mensche magh sijn, die lief hebben zijn gheestelijcken, diese derven zijn vleeschelijcke menschen, zy schijnen soo heyligh als sy willen, die noch vleeschelijck is wachte zich van geestelijcke saken te oordeelen: maer oordeele zich selven op dat hy niet veroordeelt en werde. Die onwijs is, ende liefdeloos keere sijn onverstandt, bidde Godt om wijsheydt, uyt bekende noodt met betrouwen, ten sal aenden gaefrijcken vader des lichts niet ghebreken, hy salse hen rijckelijck gheven, ende door ware kennisse van sijn lieve goedtheydt oock een liefhebbent Godtsalich herte, dan en sal u wijse liefde niet versuymen, daer uyt druckelijc bevel Godes is strafwaerdige doolingen te veroordeelen: noch oock haer niet onderwinden den doolende naesten vermetelijck soo t’onrecht te verdoemen. Neen, soodanighe Godtsalighe herten en onderwinden zich gheenes
Dinghs uyt vermetele stoudtheydt inden huyse Godes, want sy wanderen inde a Ga naar voetnoot+ vreese des Heeren met een perfect b bescheyden c ende leerlijck d herte in kennisse ende e wijsheydt na de Wet f des Heeren oordeelende, niet na menschelijck goedtduncken, maer in g billicheydt ende gherechtigheydt h vast blijvende staen in des Heeren i oordeelen, want het Godes k niet des menschen oordeelen sijn, ende vonnissen alsoo waerachtighe ende rechtvaerdighe oordeelen, te weten t’ghene dat l recht ende rechtvaerdigh is. m Maer veracht ghy desen trouwen raedt, der Schrifturen waerheydt uwen meynyver volgt ende in u goedtduncken blijft dienende met u vierighen maer blinden yver: soo dat ghy vleeschelijck blijvende nijdigh ende twistigh u self teghen Godes bevel indringhende in zijn bermhertige vierschare met sulck u stout wreet ende verkeerdt oordeelen voort vaert, het quade goedt ende t’goede quaedt segghende: soo geve ick u met ernst te bedencken, dat ghy ten laetsten oock sult moeten verschijnen voor den oppersten Rechter om daer een schrickelijck oordeel sonder alle bermhertigheydt (houdt u onbermherticheyt niet op) onverbiddelijck te ontfanghen. Lieve mannen sijt ghy (wie ghy oock sijt die vermetel oordeelt) moch self niet vleeschelijcke ende onverstandighe menschen? Ga naar voetnoot+ Wie sijt ghy dogh die anderen veroordeelt, wat gaet u t’oordeel aen vande ghene (laet het soo al ghenomen wesen) die buyten sijn? die haren Heere (niet u lieden) staen of vallen? Die recht ghevoelen, of ten minsten in minder doolinghen sijn dan ghylieden selve? Maer tot wat eynde streckt dit u veroordeelen? tot Godes eere? Diens Heylighe naeme wordt daer door ghelasterdt, of tot opbouwinghe sijnder Kercke? Die wordt daer deur ghescheurt ende verstroydt, ofte is tot behoudinghe der verdoolde zielen? die worden des te meer verwilderdt ende in heure doolingen verstijft. Wie is soo sot, die niet en verstaet dat ghy self vleeschelijck sijt? Dat ghy gheen Kercken Godes en zijt? dat ghy haer rechter niet en zijt noch e mooght wesen in u eyghen sake? Wat pordt u dan aldus alle anderen te verdoemen? om dat het Godt u ghebiedt? Ga naar voetnoot+ Die verbiedt het u, of meyndy dat het Gode behaeght? hem behaeght ghehoorsaemheydt, maer hem mishaeght dese yverighe brandighe ende onverstandighe brandtoffer, Ga naar voetnoot+ en meyndt niet, O onwijse meynaerts, dat dese uwe goetmeynende Godsdienst int veroordeelen vanden onnooselen (dat meest valt) Ga naar voetnoot+ Gode nu aenghenamer sal wesen, dan voormaels der gheene veroorden was, die der Propheten graven eerende, haerder vaderen mate verbeelden ende d’onnooselheydt self metten Moordenaren verdoemen uyt heure goedt-meynende loghen-duncken.
| |
[Folio 433v]
| |
Dat is anderen ghebeurdt, wacht u voor t’selve, het magh u soo die oock menschen zijt, als henlieden ghebeuren, in’t niet veroordeelen mooghdy niet verbeuren, want dat en is u niet bevolen, maer in dit oordeelen mooghdy oock als sy zwaerlijck dolen, ende u aen Christi lidtmaten verdoemelijck vergrijpen. Immers ghy moeter u aen vergrijpen, want ghy zijt vleeschelijck, Godes oordeelen sijn gheestelijck vande uwe, als de Hemel vander aerden verscheyden, wat mach dan t’kaf alst oordeelt, anders doen, dan de goeden terwe uyt wieden? de Ketters anders dan de Christenen veroordeelen? soo verslinden Wolven den schapen, maer gheen Schaep bijt een Wolf: ende soo vervolgen de Antichristenen Christum in zijne leeden maer die lijden, mijden, ende en vervolghen niemandt. Meyndy dat heur hooft Christus daer toe altijdt sal swijghen? waerlijck neen: maer hy sal konnende, konnen ende niet laten, wildy dit deroordeelen niet laten, ende hen als
een onzichtelijcke Rechter teghen sulcke stoute oordeelaers inde wolcken ten oordeele opmaken ende haer met haer eyghen oordeel veroordeelen ende verdoemen. Daerom, de wijle het noch huyden heel, eer de Commissarissen rapport vanden handel doē ende eer ghy moet verschijnen voor den eenigen Rechter die gheen tuyghen en behorft, om te hooren dat onweder-roepelijck oordeel: gaet ghy vervloeckte in’t eeuwighe vier: soo laet u raden, houdt op van u naesten te oordeelen, beghint u self te veroordeelen. Daer suldy den balck in u ooghe vinden, die u soo vele te doen sal maken, dat ghy gheen tijdt sult hebben eens anders splinter uyt te trecken, u naesten te vervoeren, maer u self voor u selven schamen, u veroodtmoedighen voor den Heere, zijn oordeel afbidden ende bermhertigheydt aen uwen naesten bewijsende bermherticheyt verwerven, dat wenscht u van herten, etc.
|
|