Van de onwetenheyt der menschen, die daer is onschuldigh of schuldigh

Dat 14. Capittel.
Vande Onwetende die traeghlijc begheeren.

Andere begeeren het nootlijcke verstant wel, maer dat so traeghlijck, dat hen sulck qualijc begeeren meer valt een ongenoeghlijck gequel, dan een genoeghlijcke verkrijginge. Dit comt door hare dubbeltheyt van herten, of door haer ongeschickte vreese.

Also werden sulcke traghe van hare begheerten ghedoodet. Want zy willen niet daedtlijcx ⁺ werden, maer doen den gantschen dagh niet dan wenschen ende begheeren. Ghemerckt het ghene zy begeeren het teghendeel is van 'tghene zy hebben, 'twelck zylieden so gaerne behouden als zylieden 't ander gaerne hebben souden: En̄ dit is onmogelijck. Want contrarie dinghen en versellen niet te samen. Sy begheeren wel te hebben het Licht, die Verstandenisse, ende die Waerheydt: Maer zy en willen hare Duy-

+ Pr.21,25

[fol. 125v]

sternissen, Zotheyt ende Logen niet ontberen: Overmidts zy 't selve noch al eenighsins voor Licht, Verstandt ende waerheydt aenzien ende lieven. Also souden zylieden Christum, die hem goet schijnt, wel gaerne navolghen, maer zy en willen hen selven, die zy noch niet heel quaet en kennen, verlatē. So ontberen zy liever den suyveren Christum, dan hare onsuyvere wercken.en̄ Oock mede en willen zylieden die middelen niet, die ter waerachtiger wetenschappen noodigh syn: te weten, Wackerheyt, Opmercking, Naerstigheyt, ende Oeffeninge. Wat baet dan die begheerte om in een stadt te willen sijn, alsmen den wegh alleen daerwaerts leydende, niet en wil betreden? So gaet het met desen traghen. ⁺ Sy willen (soo Salomon seyt) ende zy willen niet. Sy willen der Deughden vruchten ⁺ wel, maer de wortel niet. Sy willen het soete Loon wel, maer den suyren Arbeydt niet: ende zy willen die gesontheydt wel, maer den dranck willen zy niet. Dat heet teffens twee wegen in willen gaen, ende twee Heeren dienen. Daerom en mogen sulcke dubbelde van Herten oock gheene voorderinghe hebben. Dit is inde Logen gebeden: want ten is hem niet ernst.

⁺ So gaet het mede metten vreesenden Tragē. Die en nemen oock de voorsz. middelen ter begheerder Verstandigheydt noodigh sijnde, niet ter handen. Ende dit uyt angsten van in periculen, dolingen, of moeyten te geraken. Hier uyt seggen eenige luyden: Ick soude die H. Schrift oock wel lesen, maer ick duchte in Ketterye te comen. Dus blijve ick liever in mijn Simpelheyt. Recht of sulcke moetwillighe Onwetenheyt, Blintheydt, ende zotheyt, die wijse Simpelheydt, ende simpele wijsheydt ware by den Heere gemeynt, daer hy by der duyskens Eenvuldigheyt voegt die Serpentijnsche wijsheyt. Rechts oock, als of die clare Zonne der doorluchtiger Schrifturen, schuldigh waer aen de Ketteryen haters des Lichts, die moetwillighlijck d'oogen sluytende, ende der waerheyds ⁺ Liefde verwerpende doolen, in eenen verkeerden sinne werden gegeven, ende in alreleye verleydinge des boosheyds verderven.

Van sodanighen moetwillighe Onwetende wert gheseydt: Dit niet en kent, en sal oock niet ⁺ gekent worden. Sy weten des Heeren wille niet, maer zy moghense geweten hebben. Dit sijn die Traghe, die wt eenen verzierden angste ⁺ seggen: Daer buyten is een Leeuwe, ick soude opter straten gedoodet worden. Also begraven zy't ontfangen Pondt inder aerden, wt sorghen van dat te verliesen: Door welcx vruchteloos blijven zy niet alleen dat, maer oock hen selve ghewisselijck sullen verliesen. Wat is dat doch anders, dan wt angste van in een onsekere pericule of dolinge te comen, hem self puyr willens in pericule ende dolinghe te begeven? Waer't niet een openbaere zotternye dat yemandt uyt vreesen van in Duysternissen te comen, stadelijck in Duysternissen bleef zitten? Dit doen dese vreesende Trage. Sy zitten nu al diep gesoncken inde duystere Speloncke haerder blinder goetdunckenheyt: Sy sijn nu al buyten die Schaeps-koye Christi onder der Wolven klauwen: ende zy dolen nu al moeyelijck op verwerrende Onweghen, ende volharden in sulcke doodlijcke periculen, uyt vreesen van te moghen geraken in Duysternissen, by den Wolven ende op Onweghen: dat heet over boordt in Zee springhen, wt vreese van metten Schepe te verdrincken. Ende dat is een seker verderf voor een twijfelijck pericule verkoren.

Niet anders en ist mede met d'andere die den Arbeydt vreesen. Sy zijn nu teghenwoordelijck al inde ellendighe slavernije van 't Backen der Egyptische tichelen. Die Waerheyt ende Verlosser roept minnelijck tot henlieden: Komt tot my alle drie die arbeyt ende beladen sijt, ick sal u verquicken, neemt mijn Iock op u, zc. Mijn ⁺ Iock is soet, ende mijn last is licht. Maer dese lieden gheloovende die Loghenen van anderen die daer arbeyt te sijn inden Gebode verzieren, vlieden zy desen waerachtigen belover der Rusten, wt vreese van arbeydt, ende blijven alsoo stadelijck onder den swaren last ende moeyelijcken arbeydt Egypti, die henlieden nu al jammerlijck opten halse leyt ende drucket. Maer of noch eenighe daer af wt ghecomen waren op den weg hinder Woestijnen, die laten sich veel meer afschricken door den last, moeyten ende arbeydt, die de thien ongheloovighe Verspieders dichten ende verzieren: Dan aenlocken door den waeren Troost ende ghetrouwe toesegginghe van de oprechten Iosue ende Caleb. ⁺ Sulcx dat die selve dan weder te rugghe na den ouden arbeydt willen keeren, of opten wegh ⁺ haers onverstandts deerlijck om den halse comen, daer henlieden die Sonne der verstandenissen niet op en gaet. Sodanighe traghen dan die om der houden wille niet en willen ploegen ⁺ en sullen ooc inden Oogst niet maeyen, ende in den onvruchtbaeren Winter van armoede ende ghebreck overvallen worden.

+ Prov.13,4

+ Eccl.3,28

+ Vresende tragen.

+ 2, Thess.2

+ 1 Cor.14.38.

+ Pro.22,23

+ Psa.93.20

+ Num.13.32.33.34.

+ Nū.14.9.

+ Pro.10.4.