Uut-roedinge van des verderfs plantinghe, dragende die verderffelijcke vrucht

XIX,
Prover. 24. 16.

Want de rechtvaerdighe sal seven-mael vallen, ende weder op staen; daer teghen de Godlosen versincken in ongheluck.

SElden, ja seer selden, wort dit woordt vallen, inde H. schrift voor zondigen ghestelt, maer meer voor vallen door de vyanden in den strijde, dat is ^†verslagen te worden: insgelijcx mede voor ^‡ongeluck oft tegenheyt. Somen ooc mach sien tot vele plaetsen, die d'een d'ander verklaren. Immers hier oock by ^*Salomon selve, seggende: De rechtvaerdige mensch, die voor een Godloose valt, is als een beroerde fonteyne, ende verdorven adere.

2 Daer sietmen nu wel, dat Salomon hier met sulck vallen, eygentlijcken ongeluck heeft verstaen. In dit selve Capittel, ja in't naest-voorgaende vaersken selve, waer op dese sproke volght, verbiedt hy des rechtvaerdigens ruste te verstooren. ⁺Wie mach daer nu niet lichtelijck mercken, dat hy hier geen zondigen, (daer eenige dit sijn seggen onwijslijck toe trecken) maer niet dan teghenheydt ende ongheluck by heeft verstaen?

3 So hebben't ooc d'oude verstaen, ende onder de selve mede de meest-gheachte Augustinus, die dese sproke verklarende, ⁺schrijft also: Dat is, Hy en sal niet verderven, hoe dickmael hy oock valt: 'Twelck hy niet verstaen en wil hebben vande ongerechticheden, maer vande tribulatien, brengende tot ootmoedigheyt.

4 Ja oock de Gereformeerde Kalvinisten selve, die heftigh strijden tegen de onderhoudinge der geboden Godes, verklarende desen sproke, in heur Geneefsche aentekeningen op den Bybele, ghedruckt tot Leyden, by Jan Paets, 1581. aldus: Het woordt vallen, en wordt niet voor zondigen genomen: maer het is geseyt, datmen in ongheluck of verdriet gheraeckt. Hy wil seggen, dat de rechtvaerdige niet en is gelijck de Godloose, wiens val niet te helpen en is; maer de rechtvaerdige ontkomt het quade, daer in de Godloose versmooren moet. Daer is d'eygentlijcke verklaringe self, van de gene die niet hoghers en bearbeyden, dan om door't misbruyck sodanigher sproken allen Heylighen Godes, voorts al heur leven door noch blyvende zondaren te maken.

† Exod. 32. 38. 1. Regum 31. 1. &c.

‡ mich. 7. 8 Eccl. 8. 14.

* Proverb. 25. 26.

+ Pro. 24. 15

+ Decivet. Dei. li. xj cap. 31

[fol. ccc xxiir]

5 Maer laet heur gezondigt hebben, door het bedroch van de loghen; volcht daer uyt, dat de waerheyd, die ^†Christus selve is, heur niet waerachtelijcken ^‡vry mach maken vande zonde; dat sy (so hy ^*beveelt) voorts niet meer en moghen zondighen? Of belooft hy sulckx den gheloovighen niet, die in synen woorde ^†blyven? Of en vermach hy't niet te volbrenghen, die almachtich is? Wat gheloovighe mach daer aen twijfelen?

6 Van des Almogenden Godes beloften, van niet te moghen vallen, immers van niet beweeght te worden, lesen wy, daer de Psalmiste seydt: (Psalm 124. 8.) Die inden Heere betrouwen, zijn als den bergh Zion. Men moet dan segghen, dat den bergh Zion mach vallen, of segghen, dat gheen van alle geloovighe inden Heere betrouwen. Maer anders tuyght de Goddelijcke Schrift, namentlijck, dat de rechtvaerdighe inder eeuwigheyt niet beweecht en sal worden, &c. ⁺

7 Oock seydt de Heere Jesus, dat hy sich niet en stoot, die inden ^†wandert, want hy siet het licht deses werelts. Dat is hy selve. Stoten is minder dan vallen. So valt hy dan niet in zonden die in Christo wandert, ende sijn lichte siet: Ende soodanige zijnder, of men moet segghen, dat niemandt van alle menschen inden dagh wandert, ende Christum siet, maer dat alle menschen duysterlinghen zijn, ende niemandt een kindt des lichts en is. ^‡

8 Ende met achterlatinge van ontallijcke derghelijcke sproken, lesen wy, dat onse God een ^†vaste Burgh is, ende een ^‡Tooren des sterckheyts. Item, dat Godt selve is der geloovighen ^*sterckheydt. Nu schrijft oock † Augustinus, Psalm: dat de ghene, wiens sterckheydt Godt is, so weynich mach vallen, als Godt self mach vallen.

9 Maer wie soude sulcken betrouwer Godes, voor den welcken de almoghende Heere selve vecht, ende dien sorghvuldige wijsheyd bewaert (als ^‡sijn oogh-appel) moghen neder-stoten, of tegen-staen? Godt ^*self is met hem: Wie sal teghen hem zijn? De boose en mach sodanighe niet ^†aenroeren.

10 Dat's dan verde van daer, dat die van Christo waerlijck zijn vrye ghemaeckt, die Gode betrouwen, die rechtvaerdigh zijn, die in den dagh wanderen, diens sterckheydt Godt is, met den welcken Godt selve is, ende sijn zaedt in heur blijft, daer uyt sy zijn herbooren, daer door sy niet en mogen zondigen: ⁺Dat dese, segge ick, noch altijdt moeten zondighen, daer toe men dit (qualijck verstaen) vallen misbruyckt. Want uyt 'tgheen voorsz staet, ende menichte van meer andere plaetsen der Goddelijcker schriftueren, doorgaens het platte teghendeel blijckt: ghesamentlijck hier uyt mede klaerlijck is gebleken het grove mis-verstant, ofte de tastelijcke verkeertheydt, der gheenre die de voorsz (als oock alle de voorgaende sproocken) schandelijck misbruycken, om staende te houden heur waenplantinge vande menschelijcke opinien, waer door sy heur geloovers in't on-ophoudelijck zondigen kluysteren.

Daer van heur de ghenadighe ende goede God, waerlijc verlosse door't gelove, dat hy't heur hier wil ende mach doen, in ende door synen sone Jesum Christum, onsen Heere, AMEN.

Eynde.

† Joan. 14. 6

‡ Joan. 8 32. 36

* Joan. 8. 11

† Joan. 8. 32

+ Pro. 10. 25 30//12. 3// 16. 19. &c.

† Joan. 11. 9

‡ Joan. 1. 9

† Isa. 1. 26

‡ Psa. 60. 4

* 17. 2// 27 8// 30. 4// 42. 2. &c. 11. 117. 14

‡ Deu. 32. 10. Zach. 2. 8

* Rom. 8. 31.

† 1. Joan. 5. 18.

+ 1. Joan. 3. 9