Oft gheloove saligh maeckt sonder wercken
(1630)–D.V. Coornhert– AuteursrechtvrijOf het gheloove den mensche rechtvaerdicht sonder werck.
Capittel 5.
| |
II.Sonder te aenmercken dat d'Apostel met sulcke woorden: des Wets, een beduydelijcke onderscheyt steldt, tusschen die ceremoniale ende tusschen die morale, of sedelijcke wercken. So elck nu licht mach verstaen datmen wel sonder besnijden, offeren ende andere ceremonien des wets, maer gheensins sonder liefhebben, bermherticheydt pleghen ende meer andere sedelijcke wercken mach rechtvaerdich worden.
| |
III.Dit alles ter zijden gestelt zijnde om kortheyts wille, so behoeft het geen bewijs, datter niet en geschiet of wert ghedaen, sonder een werck. 'tGeloove (seggen zy) rechtvaerdicht sonder werck. So volcht wt dit heur segghen, dat het gheloove wat doet, sonder werck of sonder wat te doen. Yemandt te rechtvaerdighen is een werck of wat doen. So rechtveerdicht dan't geloove, sonder dat het gheloove wat doet dat is sonder dat het rechtvaerdicht. Wie mach dit gelooven.
| |
IIII.Jae wie mach dese nieuwe Leere gheloovende inder waerheyt ghelooven datter eenich mensche op aerden door't geloove wert gerechtvaerdicht? want die hout dat het geloove rechtvaerdicht sonder werck: Sonder werck geschietter niet of wort niet gedaen. So en geschiet het oock niet dat yemant ter werelt wort gherechtveerdicht.
| |
V.Maer laedt ons hier versieren met dese nieuwe Leeraren, datter yet sonder werck mocht geschieden of gedaen worden, 'twelck opentlijck onmogelijck is: so moeten zy bekennen, dat inden dingen die sonder werck geschieden, niemant en werckt. Het gelove, segghen zy, maeckt alleen rechtvaerdich sonder werck. Soo volcht noodtlijck uyt dese nieuwe leere, dat niet alleen de mensche niet, maer oock Godt niet, jae oock het gheloove selve niet en werckt in de rechtvaerdichmakinghe der menschen: ende dat mitsdien de menschen sonder des menschen, ja oock sonder Godes, immers oock sonder des geloofs werck selve wert gherechtvaerdicht, mach men wel sotter, ick swijge lasterlijcker, meyninghe voortbrenghen.
| |
VI.Want heure leere dat het gheloove alleen rechtvaerdicht sonder wercken, sluyt opentlijck int algemeyn uytte alle wercken. Daer alle wercken werden uytgesloten int alghemeyn, daer werden niet minder Godes ende des geloofs, dan der menschen wercken uytgesloten. Of souden Godes wercken gheen wercken zijn? het zijn wel die alder beste treflijckste ende krachtichste wercken. Hier voor Ga naar margenoot+ is oock gebleken in Abraham, dat het geloove den mensche niet rechtveerdicht sonder des menschen werck selve. Dus blijckt dese nieuwe leere opentlijcken te strijden tegen die oude waere Apostolische Leere die is waerachtich. So is dese nieuwe Leere valsch. |