Van den aflaet Iesu Christi

III. Capittel.

Wat menschelijcke volmaecktheyt is. Onderscheyt tusschen dese ende die Godtlijcke, wie een kindeken Gods is.

Uwe redenen loopen al daer op dat ghy den mensche hier garen volmaeckt soudet maken. Hattus. Mach ick door Godes genade my selve ende yemant daer toe voorderlijck zijn, ick en sal my des niet schamen. Hebron. Veel wonderen sich dat ghy u niet en schaemt dat woort volmaectheyt te noemen. Hattus. God ende Christus en schamen sich niet den menschen te ghebieden dat zij hier volmaeckt sullen zijn, ende d'Apostel schaemt sich niet te segghen, dat te zijne tijden eenighe volmaeckte menschen waren. Wat reden heb ick dan my te schaemen die name te noemen tot aenporringhe om volmaeckt te worden? Hebron. Wat is doch de menschelijcke volmaecktheyt? Hattus. Daer niet en ghebreeckt. Hebron. Soude eenich mensche hier ter Werelt sonder gebreck wesen? Wie mach dat geloven? Hattus. U meester Calvijn ende alle die zijne leere ghelooven. Hebron. Dat mach ick doch niet ghelooven. Hattus. Soo moochdijt dan weten/ wildy dats meer dan gelooven. Leest daar ⁺ selve of hy't niet sulcks en noemt. Immers hy seydt daer uutdruckelijck by, dat Sant Paulus simpelijc affirmeert dat de Schriftuere ghenoechsaem is om ons te doen worden volmaeckt. Hebron. Tis waer, ick lese alsoo hier bij meester Johan Calvijn, maer hy seydt niet dat sulcks hier mach gheschieden. Daer leydt al de knoop. Hattus. Immers, want hier na en salder geen Schriftuere meer wesen. Die mach niet doen daer zy niet en is. Hier inder tijt ende in dese Werelt is de Schriftuere ende sal niet hier nae inden Hemelen zijn Soo moet zijt hier in der tijdt doen of nimmermeer, ende hier in dese werelt of nerghens. Vermach dit nae Calvijns seggen den Heyligen Schrift die niet en is het eeuwige levende woort Godts selve, maer een tuychnisse van't selve: sal Christus selfs het eeuwighe ende levende woort Godes selfs wesende, sulckx niet vermogen? geloof dy nu Calvijns leere waerachtich te zijn, soo gelooft dat hier die mensche ter werelt mach wesen sonder ghebreck ende mitsdien volmaeckt, want Calvijn leert sulcks natuerlijck, ende hevet oock selve gelooft of dat tegen zijn gheloof waerachtelijck gheschreven. Hebron. Wat is d'onderscheyt tusschen die Godlijcke ende menschelijcke volmaecktheyt? Hattus. Die Godlijcke is sonder beginne ende mate, Godt heeft de zijne van self, de mensch van Gode, die Godlijcke en mach in goetheydt niet vermeeren, de menschelijcke mach door verkrijginge van meer goetheyts in goetheyt vermeeren. Hebron. Een eerst gebooren kindeken in Christo en is dan niet volmaeckt, want het mach in deuchden opwassende meer goetheyts krijghen, vermeeren ende een volwassen man worden. Mach nu niemant salich zijn dan die volmaeckt zijn, so zijn die herbooren kinderkens in Christo onsalich dat luyt teghen de heylige schrijft ende is een verdoemelijcke opinie. Hattus. Niemant dan die hier herboren is, sal salich zijn. Een herbooren kindeken zijn volle leden hebbende is soo wel een volmaeckt kindeken ende mensche, als een volwassen man, een volmaeckt man, ende mensche is. Ende soo weynich aen een volmaeckt man gebreck is, so weynich is daer gebreck aen een volmaeckt kindeken, waer niet en gebreeckt, daer is volmaecktheyt, na Calvijni seggen selve. Dus is een kindeken ⁺ in Christo daer niet en ghebreeckt aen volmaeckte kintsheyt, even soo wel volmaeckt te noemen als een volwassen man daer niet aen en ghebreeckt. Hebron. Waer by mach yemant sekerlijck weten of hy een kint Godes is? Hattus. Soo hy zijn gemoet vindet van Godlijcker aert. Hebron. Hoedanich is sulck gemoet. Hattus. Recht anders dan een ghemoet van quader aert. Bevint yemant dat hy nu waerachtelijck het quade (niet die straffe) haet, ende het goede (niet het loon) liefheeft: soo dat hy't quade niet soude willen doen al stont daer loon op, ende 'tgoede niet soude willen laten, al stont daer straffe op: hy mach seker zijn dat hy van Godlijcker aert, uut Godt ghebooren ende een kint Godes is. In sodanigen kindeken en is het ontberen van de manlijcke ouderdom, wijsheyt ende kracht gheen gebreck. Want het der kinderen eygenschap niet en is, die sulcx oock noch niet en vermogen of behooren te hebben, maer den genen die mannen hadden mogen zijn na den tijt, ist ontberen van sulcx gebreck, als diet hadden mogen hebben ende ⁺dit en zijn dan oock gheen volmaeckte mannen, soo d'andere volmaeckte kinderen zijn.

+ Com 2 Tim. 3.17

+ Col. comment. 2. Tim. 3.17

+ Com. 2. Tim. 3:7