Van den aflaet Iesu Christi ghesproocken
Tot grootmakinge van de eere Goedes ende Christi: ende tot voorderinge van menschen Saligheyt, uytgegeven door D.V. Coornhert.
Ioan 8.11: Ende en sondicht niet meer. Psalm 33:15:Wyct af vant quade ende doet goet.
Allen predicanten vande religie diemen noemt gereformeert, so partydigen als onpartydigen, wensche ick, Coornheert, de rechte ziele ende 't leven van de ware religie, twelck is Christelicke liefde, Amen.
Vele onder u, vrienden, arbeyden met haetlijcke achterklap, soo wel op den predickstoelen opentlijck, als in den ooren heymelijck, tot schendinge mijnre namen: ende dit nae d'angevangen disputatie in den Hage noch vele vuyriger, dan daervoor, hoewel 'tselve doe noch alte veel gheschiede. Dat nu sulcks komt door een yver tot waerschouinge aen den uwen voor my, dien ghylieden seer verdoolt acht te wesen, geloove ick wel. Maer dat het gheschiede uyt een verstandiger yver met waerheyt alleenlijck, soude min argernisse maken, oock onder u volck selve, dit wilde ick wel. Sekerder ende vruchtbaerder is waerschouwinge met waertheyts bewijs dan met onwaer beschuldingen. Maer waarom is dit u schelden op mij? om ick gelovende dat God in syne beloften waerachtich, ende in zijne hulpe almachtich is, daer na trachte, in ende met Emanuel, dat ick ende meer anderen Gode na zijnen bevelen mochten onderdanich zijn. Ist nu sulcken ketterije met u luyden geworden, datmen Godes woort betrouwe, sich op zijn almogentheyt verlate, ende na volkome onderdanicheyt arbeyde met vasten gelove dat hier te verkijgen. Seker indient goet is datmen Gode int deel ghehoorsame, die geheel ende volkomen gehoorsaemheyt moet beter zijn. Wel ist so dat ghyluyden anders leert in desen dan ick voor goet mach houden, so dat ick daerinne uwe lere berispe, maer doe ick dat met waerheyt, so en behoort ghyluyden zijdy des waerheyts lief-hebbers, my om waerheyt te seggen 'tuwer beteringe, niet vyant te worden. Berispe ick u luyden oock met logen, wat saricheyt salt dan vallen voor so veel honderden Predikanten niet alleen die waerheyt selve, maer oock die talen konsten ende geleertheyt in haer leger hebbende (so zy seggen) my van die nietige logen (so die by een eensame ongeleerde leke is te verwinnen? voorwaer nadien men my tot noch toe meer bereyt heeft bevonden om mijn berispen te bewijsen, dan u luyden om u leere te verantwoorden: soudet immers ten minsten billich zijn dat ghy u voor oordeel, so lange de sake noch hangt, op schorste, ende u onthielt van sulck hatelijck lasteren. Het dunckt u onrecht dat de Ro. Kercke u vertoornt om't berispen van haer lere: hebdy dan al recht op my te vergrammen om't berispen van de uwe? Lieve, stelt dese nevelige affecten een weynich ter zijden, leest met opmerckinge, verstaet dat ick segge, en de oordeelt dan oprechtelijck. Doe dy dit, ghy sult my minder met schelden, ende uwe leere minder met argernisse beswaren. Dese sake onder den name van ware onderdanicheyt hebbe ick in druck gehandelt mette Godlijcke schrift: Daer tegen ick tot noch toe geen uwer schriften en hebbe vernomen. Hier handel ick eensdeels uytter Heylige schrift, ende oock veel uyt Calvini schriften, die ick weet by velen onder u veel te gelden, niet om dat ick hem in aensien tot bewijsinge stelle neven de Godlijcke schrift: so my uwer eenigen 'tonrecht hebben willen naduyden. Wat? waert geen openbare sotheyt voor geloof-waerdige tuychnissen te willen gebruycken die schriften der gheenre, welcke men bestaet te bewijsen vol dolingen te zijn? Neen, dat was, noch is de meyninge niet, maer wel om af te weren die valsch wroegingen, als of ick wat ongehoorts opte bane brachte: om den onbescheyden toorn op my, alsmen siet dat henluyder Leeraer 'tselve schrijft wat te versachten: ende oock om te doen blijcken hoe oneens ende strydich hy tegen zijn self is, so datmer sich voor heeft te wachten. Ende verhopende hier mede een wynich te stillen die groote storm-winden vande achterklap, oock mede te vertragen het onbedachte voor oordeel van vele, tot dat het eynde mettertijt die waerheyt ondect sal hebben: Is mijn dienstlijck begeeren aen u allen, die daer meynen dat ick dole ende dat zij verstant hebben om my van mijne dolinghe te overtuygen, dat ghy middeler tijt de moeyten wilt nemen om uyt Christelijcker Liefden my self aen te spreken tot mijnen huyse (daer slaepplaetse ende vrienden kosten buyten u kost voor u bereyt sal zijn) ende my bescheydelijck te onderrichten. Ick over mijn zijde belove u te leveren open ooren om hooren ende een leergierich herte, dat bereyt is om beter horende, dat met ernst toe te stemmen. Dit weet de Heere, die u verleene en verstadighen mont om my beter aen te wijsen, of een goedertieren gront om mijn onverstant te dragen, ende my soo langer soo meer liefde tot zijn waerheyt ende eere, sonder alle roem-sucht, Amen.
In den Hage by u alder vrient en willige dienaer, D.V. Coornhert.
Auteursrechtvrij