Volledige werken 34. Levenslust

[p. 5]

Levenslust

I

Zonderlinge drift, die eensklaps de bewoners van Europa aangrijpt! Overal, in steden en dorpen, is men bezig met koffers en malen in gereedheid te brengen; landkaarten worden geraadpleegd, reisplannen overwogen. Het hart van allen snakt naar ruimte; ongeduldig verlangen glinstert in aller oogen; men juicht en klapt in de handen bij elken vreemden naam, die als een lichtpunt de voorgenomene vaart afbakent. Oostende, Parijs, Amsterdam, Rijnland, Italië, hoe wordt gij begroet als de belofte van een onzeglijk genot! - Maar toch, de naam, die meer dan andere kreten van hoop en geestdrift opwekt, is de uwe, o meesterstuk van den goddelijken kunstenaar, is de uwe, o grootsch en gezegend Zwitserland!

Hoor die bede, opstijgend van de boorden der Schelde! Het is de stem eens grijsaards, die met eenen traan in de oogen uitroept: ‘Dank, o God! ik zal dus Zwitserland toch eens zien, voordat ik sterve!’

Vanwaar die plotselinge reiskoorts? Wie geeft dan de zielen vleugelen?

Ha, een gansch jaar van arbeid, zorg en worsteling is weder voorbij. De rechters hebben gevonnist, de advocaten gepleit, de studenten geblokt, de renteniers gespaard, de kooplieden gerekend, gewaagd en gevreesd; maar nu, hoezee! nu is de maand van September daar!

Lieve, prachtige maand! Hoe helder hare dagen, hoe mild

[p. 6]

hare zon, hoe vol levenskracht hare lucht! Siert zij niet het groen met zulke bekoorlijke tinten, als wilde zij elk blad tot eene bloem vervormen? Werpt zij niet over bergen en dalen het doorschijnend purper, dat zich tusschen alle voorwerpen indringt en de gansche natuur, met zachte droomtinten omhuld, meer aanlokkend voor het oog der menschen maakt?

O, ja, zij is de bewaarster van de giften des jaars. Karig en met omzichtigheid zijn deze door hare voorgangsters uitgedeeld geworden, maar wat er nu nog van overblijft, stort de weldadige September-maand in eens over Europa uit, opdat de mensch, voordat de droeve winter kome, zich nog eens voele herleven te midden eener tweede en schoone lente.

Zij is insgelijks de maand des verlossing en der vrijheid. Die het gansche jaar zich hebben afgesloofd met zorgen, denken of rekenen, ontneemt zij glimlachend den verdrietigen last van het dagelijksch leven, en roept hun toe:

‘Sursum corda, bevoordeelden der aarde! Vooruit, vooruit, de wijde wereld in! Geniet meer en dieper binnen den tijd van mijnen korten duur, dan in gansch het jaar, dan in uw gansch leven misschien. Op weg, op weg, gij zijt vrij van plicht, van arbeid en van zorg!’

Reeds krielen de ijzeren wegen en stoombooten van Engelschen, Russen, Franschen, Duitschers; de eenen ijlden naar het Oosten, de anderen naar het Noorden, de meesten echter naar het Zuiden... en in de standplaatsen en in de gasthoven galmen allerlei talen dooreen, als dreigde eene nieuwe spraakverwarring de wereld...

Tusschen allen, die de komst dezer September-maand met koortsig verlangen hadden afgewacht, waren er zeker geenen zoo gelukkig als Herman Van Borgstal en Max Rapelings.

Gebuurjongens en vrienden sedert hunne kindsheid, hadden zij te zamen ter school gegaan, te zamen de leerlangen der universiteit gevolgd en insgelijks terzelfdertijd hun eerste examen afgelegd, alhoewel Herman de rechten studeerde en Max zich tot het uitoefenen der geneeskunde bestemde.

Deze nauwe vriendschap had hen sterk gemaakt tegen vele verleidingen van het uitspattend studentenleven, en hun hart

[p. 7]

in ruime maat de frissche begoochelingen der eerste jonkheid laten behouden, des te meer daar hunne ouders in de universiteitsstad woonden, en zij dus niet vroegtijdig van den huiselijken haard werden verwijderd. Zij had hen tevens tot vlijt aangespoord, dewijl hun innigste wensch was, elkander in vorderingen en in geleerdheid gelijk te blijven.

Gedurende, hunne studiën op de hoogeschool hadden zij telkens een gedeelte van hunnen vacantie-tijd doorgebracht te Oostende, de Blankenberge of te Spa; ja, zij hadden zelfs eens bijna geheel het schilderachtige Ardennenland doorgereisd.

Hunne ouders waren zeer welhebbend en bezaten een schoon burgerfortuin - de moeder van Herman bovenal - en zij beloonden den ijver en de vorderingen hunner zonen door hun, alhoewel met mate, de middelen ter hand te stellen om in het vrije leven nieuwen moed et nieuwe krachten tot het hervatten hunner zware studiën te putten.

Max Rapelings had eenen oom, die het jaar te voren den nazomer in Zwitserland had doorgebracht. Deze had zijnen neef zooveel wonders van de ontzaglijke Alpennatuur verteld, en de laatste had met zijnen vriend Herman zoo dikwijls daarover gesproken, dat in hen een vurig verlangen was ontstaan, om ook eens het schoone vaderland van Willem Tell te kunnen bezoeken.

In den loop van het jaar zouden zij beiden hun laatste examen afleggen, indien Max Rapelings door verdubbelde inspanning zich machtig genoeg kon maken om in eenen zelfden zittijd twee moeilijke proeven te doorstaan. Het scheen hun eene uiterst lastige taak, en zij twijfelden, of het hun wel mogelijk zou zijn te gelukken. Daarenboven, de gedachte dat zij misschien voor de eerste maal zouden te kort schieten en eene buis krijgen, zooals de studenten zeggen, verchrikte hen. Zij waren dus op het punt te beslissen liever een jaar langer de lessen des hoogeschool te volgen: de zweep des noods lag hun toch niet op den rug.

Maar hunne ouders, om hun aan te moedigen, zeiden hun enkel deze woorden:

‘Wordt Herman dit jaar advocaat en Max geneesheer, dan

[p. 8]

moogt gij te zamen, vooraleer ernstig in het burgerlijk leven te treden, eene reis door Zwitserland doen.’

‘Ha, naar Zwitserland! naar Zwitserland!’ was de blijde kreet, die de borst der jongelingen ontsprong.

Zij zetten zich moedig aan den arbeid, spoorden elkander aan om toch het geluk dezer schoone reis niet te missen, blokten dag en nacht, en legden hun examen met onderscheiding af...

Hoelang nog evenwel, vooraleer de maand September, de gunstige maand voor eene reis door Zwitserland, zou verschijnen!

Gedurende den tijd, die hun nog overbleef, oefenden zij zich in de Duitsche taal, welke zij echter reeds ten deele machtig waren, kochten landkaarten en reisboeken, ondervroegen gedurig den oom, die de Alpen had bezocht, en spraken intusschen met zooveel geestdrift van hemelhooge bergen, blauwe meren en onmeetbare ijsvelden, dat zij bij het naderen der maand September half gek waren van verlangen en blijdschap.

Eindelijk! de langgewenschte dag is gekomen! In de standplaats van den ijzeren weg te Gent, nevens eenen langen trein, waaraan de stoomtrekker dampt, staat tusschen vele reizigers en nieuwsgierigen een dubbel huisgezin, welks leden tot vaarwel de handen drukken van twee jongelieden. Een dezer heeft een schoon gelaat, zwart kroezelhaar, zuivere wangen en glinsterende oogen. Alles getuigt in hem van zekere ernstige eenvoudigheid des harten, gepaard met eene bijzondere diepte des gevoels. Uit zijnen blik straalt eene onmetelijke blijdschap; maar hij spreekt in stilte met zijne moeder en schijnt te vreezen dat de omstanders zouden raden wat eindelooze vreugde hem ontstelt.

De andere jongeling is niet schoon, verre vandaar; zijne wezentrekken missen alle regelmaat, en daarenboven, hij heeft eenen hoogen schouder, gevolg van eenen val in de eerste kindsheid. Arme Max, de studenten der hoogeschool, om hem te plagen, noemden hem somwijlen den bult; maar hij schijnt zich geheel in zijn lichamelijk gebrek te troosten en het zelfs te hebben vergeten. Terwijl Herman de laatste raadgevingen en heilwenschen zijner moeder aanhoort, zwaait Max Rapelings de

[p. 9]

handen in de hoogte, roept zijnen bekenden van verre een luidruchtig vaarwel toe en beweegt zich en gaat en loopt en springt, als brandde de grond onder zijne voeten.

Vrienden omringden hem en raden hem aan, den Luxemburgschen ijzeren weg te kiezen, en onderweg de oude stad Trier te bezoeken. Niet alleen gaat de ijzeren weg er naartoe door het prachtig Moezeldal; maar te Trier vindt men, benevens de reusachtige Porta nigra, nog eene renbaan en openbare baden, door de Romeinen gesticht; denkgebouwen, die verbazing wekken en den aanschouwer als het ware wegtooveren in de heidensche wereld. Insgelijks moest hij het bekoorlijke Nancy een paar uren gunnen, en te Strasburg stilhouden, om daar de wereldberoemde hoofdkerk te bewonderen. Maar de jonge dokter antwoordt, dat zij rechtstreeks over Parijs in onafgebroken vaart naar Zwitserland willen en op hunne terugreis alles, wat onderweg zienswaard is, zullen bezoeken.

De stem der treingeleiders kondigt het vertrek aan... Herman omhelst zijne moeder, wier oogen vol tranen schieten, als vreesde zij den beminden zoon nooit weder te zien. Zij murmelt van gevaren, van steile rotsen en grenzenlooze diepten, maar hij breekt deze angstige vooruitzichten af door eenen teederen vaarwelkus.

Max Rapelings drukt tusschen vroolijke gezegden de handen zijner ouders en zijner vrienden. Hij luistert eene wijl op de aandringende woorden van mevrouw Van Borgstal. Deze weet wel, dat Max, ofschoon in schijn lichtzinnig en schertsgezind, evenwel de ernstigste en voorzichtigste van beiden is. Hij is daarenboven twee jaren ouder dan Herman en heeft meer ondervinding van de wereld. Daarom smeekt zij hem, niets gevaarlijks in Zwitserland te wagen en beveelt haren zoon aan zijne goede zorg... Maar daar schiet de trein in gang, en Max springt onder den roep: ‘Hoezee! naar Zwitserland!’ het rijtuig in.

De handen wemelen in de standplaats en buiten het venster van het rijtuig, de zakdoeken wuiven, de afscheidskussen worden nog uit de verte gewisseld; - de trein verkleint en verkleint nog: hij is niets meer dan een zwart vlekje op den grond en een donker dampwolkje aan den hemel... Zij zijn weg!