|
| |
CCCLXXXVII.
Den mensch Af-gebéeld met korte wóorden.
Den mensch komt zien hier op dit rond,
Hy wéet niet op wat dag of stond,
Noch in wat maend, noch in wat jaer,
En noch véel min wéet hy van waer.
't Eerst wat hy doet, hy weent of zugt,
En daermé' vangt hy aen dées klugt.
Een poos hierna kryt hy van dorst,
Hy gaept en mam géeft hem de borst,
En hy zwygt stil; dat doet hem wel.
Als hy niet kermt, is 't jok en spel:
Hy loopt en springt twaelf jaer en meer
Gaet droef naer schóol en komt bly wé'er;
Leert roomsch en grieksch of fransch, en ziet,
Na tien jaer tyds kan hy het niet.
Dan trouwt hy of hy wordt een klerk,
Léeft van de pen of van de kerk.
Doch dit is maer vóor die héeft geld;
Want dien de nood staeg nypt en kwelt,
My werkt en slaeft, of trekt te veld.
Maer hoe het ga, hy néemt een vrouw,
Of blyft zoo; léeft in vreugd, in rouw,
| |
| |
In peis, in zorg, in wéelde, in pyn.
Hy drinkt en éet, als het kan zyn,
Is stil en zoet, of kyft en mort,
Al doet hem ook geen ziel te kort.
Hy haekt naer geld, waerdóor hy lydt,
Zich op den hals trekt haet en nyd,
Zich plaegt, en grys wordt vóor den tyd;
Wat vreugd ook héeft, die niet véel baet,
Wyl zy niet duert. Hy loopt of gaet,
Hy slaept, is op; hy zit of staet.
Hy doet wat goed, hy doet wat kwaed,
Doch meer van dit. Hy lacht, hy praet;
Is ryk of arm, is baes of knegt,
Is heer of boer, is é'el of slegt:
Ryk is hy, als hy héeft véel goed,
Is braef, als hy geen kwaed en doet,
Is lief, als hy is stil en zoet;
Is wys of gek, is vuil of net,
Is lang en dun, of rond en vet,
Is groot en klein, en hy is frisch,
Als hy niet kwynt, of krank en is.
Nu, hoor in 't kort, wat meisje of maegd
Zoo lang zy léeft, en wenscht en vraegt:
Een pop, een hoedje, een kleed, een lint,
Een man, en op haer schoot een kind.
De liefde en móod néemt hoofd en zin,
En hert van al wat vrouw is, in.
Ik lieg, 't is niet van all' het lot.
| |
| |
Daer zyn er véel de bruid van God;
Daer spréek ik in myn dicht niet van:
De peis zy by haer all'. Nu dan,
Hoor wat den mensch, op aerd al dryft:
Men werkt, men zweet, men blokt, men schryft;
Men koopt en smoust, men liegt en kult,
Jan brengt u geld en Fop maekt schuld;
Teun bidt en vast, Nol zuipt en smult.
Men schimpt, men twist, men pleit en vegt.
't Zy boer of heer, 't zy baes of knegt,
Nauw een of twee van tien gaen regt.
Men stroopt en schendt in sté'en en veld,
Men brandt en moordt, men is een held.
De deugd is min in eer als 't goud:
Wie is geen slaef daervan? wie houdt,
By arm en ryk, by groot en klein,
Van zugt lot lust en eer zich rein?
Die gy meint goed en wys te zyn,
Wie wéet of 't meer is als in schyn?
Ann' zegt het luid, Trien houdt zich fyn.
't Zy meisje of jong, 't zy man of vrouw,
Waer is de schaemt', waer is nog trouw?
Doch vat my wel; daer zyn nog lie'n
En stil en kuisch en vroom te zien;
Ik ken er in myn stad wel tien.
Hier hebt gy nu en wyf en man;
Elk helpt zich deur, zoo hy best kan:
Zoo doen zy alle, en hy en zy,
| |
| |
En duitsch en wael, en ik en gy,
En prins en paus, en wie het zy;
En zoo gaen dag en jaer vóorby.
Dat duert zoo lang het God staet aen,
Want jong en oud, 't moet al eens gaen;
Waer nu den va'er is, reist den zóon;
Wy zien alle eens het ryk der doo'n.
Een spook dat vleesch meer héeft nog vel,
Komt vroeg of laet, en bréekt het spel;
't Wordt al eens vóor de dood een buit:
Den doek valt af, het stuk is uit.
Hy die lang léeft, wordt oud en grys,
Ja zelfs nog eer als vroom en wys;
Doch groot en klein, en arm en ryk,
Den mensch, nog eens, moet zyn een lyk.
Waer waer hy gaet, hy wéet het niet.
Het lyf, dat niet meer hoort of ziet,
Zinkt af in de aerd', en als het was,
Gaet wé'er te niet, wordt stof en asch.
De ziel ryst op of zy daelt né'er,
Vindt, naer zy léefde, of schand of eer.
Nu, hoor vóor 't laetst wat ik u leer:
Wilt gy dat zy niet sterv', maer léev',
Wilt gy dat God aen haer zich géev',
Wilt gy dat zy home in zyn vreugd,
Wyk af van zonde, en blyf in deugd.
Wy gaen snel héen hier in dit dal,
Wat daerop volgt, dat is het al.
|
|
Auteursrechtvrij