Portael der saecken en spraecken
(1658)–Johannes Amos Comenius– AuteursrechtvrijJohannes Amos Comenius, Portael der saecken en spraecken. Gabriel de Roy, Amsterdam 1658
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
Universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 2006 F 21
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Portael der saecken en spraecken van Johannes Amos Comenius in de eerste druk uit 1658.
redactionele ingrepen
p. II: de kop tussen vierkante haken is toegevoegd.
p. V: de kop tussen vierkante haken is toegevoegd.
p. 4: Vijdt → Tijdt: ‘Wat is in de Tijdt’.
p. 8: Brone → Bronne: ‘de Bronne’.
p. 12: 83 → 82: ‘82 Wat is een Wortelgewas ofte Plante’.
Pagina 36 en 37 komen in het origineel twee keer voor, dat is hier ongewijzigd overgenomen.
p. 36: Djick → Dijck: ‘de Dam (Dijck)’.
p. 42: 1 → 8: ‘het Wolhemd 8’.
p. 46: 6 → 8: ‘de Spaenders 8’.
Pagina 76 en 77 komen in het origineel twee keer voor, dat is hier ongewijzigd overgenomen.
p. 77: een deel van de tekst is moeilijk leesbaar. Dat is hier tussen vierkante haken aangevuld: ‘[Acht] Octo’.
p. 86: bewebingen → bewegingen: ‘De bewegingen der dingen’.
p. 91: vol → vel: ‘vel Vellicare’.
p. 109: Hast → Haast: ‘Haast, Citò’.
p. 126: Plut. → Plur.: ‘Sing. Nominat. Plur.’.
p. 127: Vornaam → Voornaam: ‘Van den Voornaam woorden’.
p. 133: 92 → 62: ‘62. Hoe sult gy segen in de Verledene tijt’.
p. 148: het ontbrekende opsommingsteken X. is toegevoegd.
p. 151: de kop tussen vierkante haken is toegevoegd.
p. 152: Praetetiens → Praeteriens: ‘Praeteriens. Vell-em, es,et. -émus, étis’.
p. 152: Ptaeter → Praeter: ‘Praeter: Malui. Antepraet’.
p. 170: gegespoock → gespoock: ‘Nacht-geest, siet gespoock’.
p. 174: pupliceren → publiceren: ‘Publiceren 457’.
p. 179: een deel van de tekst is moeilijk leesbaar. Dat is hier tussen vierkante haken aangevuld: ‘soo (indi[e]n) 491’.
p. 183: betooren → betooveren: ‘Tooveren, siet betooveren’.
p. 183: Tromelen → Trommelen: ‘Trommelen 412’.
p. 201: Jnteg-er → Integ-er: ‘Integ-er, ra, rum 292’.
p. 202: Lta-ére → Lat-ére: ‘Lat-ére, ui 381’.
p. 210: Scholactic-us → Scholastic-us: ‘Scholastic-us, i. m. 353’.
p. 216: Heygen → Heyligen: ‘Die ontfangen is van den Heyligen Geeste’.
p. 216: Chistiana → Christiana: ‘Symbolum Christiana Fidei’.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten.
[pagina I]
Joh. Amos ComenI
Portael der Saecken en Spraecken
Vestibulum Rerum et Lingvarum
Amsterdam
M.D.C.LVIII
Crispyn de Pas delin.
[pagina II]
Contenta sunt:
I. | Praeloqvium, editionis hujus, sic adornatae, rationem reddens, deqve amoeno illius usu Latinitatis Tirocinii Magistros informans, &c. |
II. | Textus Vestibuli, Rerum enarrans cardines. |
III. | Vestibularis Grammatica cum translatione Belgica. |
IV. | Index geminus, Vernaculus & Latinus, loco Lexici. |
V. | Appendix, exhibens: |
(1) | Exercitia Pietatis. |
(2) | Puerilem Ethicam. |
(3) | Praegustum variae Eruditionis. |
[pagina III]
Joh: Amos CommenI
Eerste Deel
Prima Pars
DER SCHOOL-GELEERTHEYD,
SCHOLASTICAE ERUDITIONIS,
genoemt
dicta
HET PORTAEL:
VESTIBULUM
Inhoudende
Continens
De Grondveste der dingen, en onser Wijsheyd om-
Fundamenta Rerum, & nostrae Sapientiae cir-
trent de dingen, als mede der Latijnschen Tael
ca res, ut & Latinae Lingvae
met de Moeder-tael;
cum Vernacula;
Toegeschickt
Adornatum
Nae de Wetten des laetsten Spraeck-weeghs, en met veel Beelden
Juxta Leges novissimae Methodi, multisqve iconibus
verlicht, met verlof en goetvindinge van den Schrijver,
illustratum, permissu & approbatione Authoris,
à
JACOBO REDINGERO & J. S.
Amstelodami,
Typis GABRIELIS de ROY,
Anno M.DC.LVIII.