|
| |
¶ Dit is dat ander boec In welken staet ghescreuen hoe dat yason ende hercules te samen quamen in die hauen van troeyen
DEse vrome stoute mannen wt grieken. als yason ende hercules met haren gheselscap. wanneer als si quamen inden lande van troyen so gingen si te gader vten scepe op dat lant om aldaer te gebru- | |
| |
ken ende te hebben haer ghenuechten ende rust ende vrede ende om hem wat te vermaken Ende si sciepen versch water vter fonteynen ende si droeghen aldaer mit malcander ouer een dat si aldaer een wijltijts bliuen ende rusten wouden Ende niet dat si aldaer yemant wouden bescadighen of misdoen van dien luden die aldaer woenden. mer om ghenuechten ende om verlichtenisse te hebben. mer dat hatighe ende dat nydighe slot des gelucs ende der auentueren. welc dat altoes lastich is den ghenen die rustelijcken ende vredeliken willen leuen ouermits onuersiende laghen der viantscappen ende der scanden welke ouer al die ghehele werelt heuet ghetoghen een sake der groter swaerre armoede. datter alsoe menich coninc heer ende princen of vorsten inden stride gedoot sijn ende te niet ghegaen Ende dat also groten heerliken verweenden rijckeliken stat als grote troeyen was verdoruen is ende gedestrueert tot asschen. ende also veel wedewen ende scone vrouwen dat hem hare mannen ende hare ouders aldaer werden verslaghen ende alsoe veel volcs ontuoert ende in verren vreemden landen ghedoolt ende ghedwaelt sijn Ende die sommighe eyghen ende slauen geworden sijn. al is dat sake dat die gryecken hadden alsoe grote victorie ende seghe. nochtan so gheuoelden ende beuonden die gryeken wel in haren lande langhe tijt den scade ende den dootslach ende last van haren ondersaten ende van haren luden. al was dat sake dattet gode of den afgoden alsoe te gheschien ghenuechde. nochtan soe moet hem ymmer een menschelijc harte aldaer van bedroeuen wanneer alst alsulc iammer of verdriet verhoert van sinen euen mensche dat aldaer soe groten last ende scade quam van also clenen sake. mer bi auentueren daer mochte wel yemant segghen van dien quade soe is ghecomen menich goet Als die stat van romen. welcke stat ghetimmert ende ghemaect wort ende verheuen vanden verdreuen troyanen. als van eneas ende van astanius sinen sone. die oec mede ghehieten was iulius Ende sommighe ander personen die doe mede van troeyen verdreuen ende veriaecht werden. want een edelinc van troeyen. die ghehieten was brutus. die besat dat conincrijck van enghelant Waer om dat enghelant na hem ghenoemt wert brutania Ende oec mede dat conincrijcke van vrancrijcken dat wert ghenoemt na francio van troeyen. want hi dat mede beseten hadde. ende hi was eneas gheselle. ende het is na hem ghenoemt vrancrijc Ende hi tymmerde ende stichtede oec mede een grote stede biden rijn die geheten is vranc- | |
| |
kevoert Ende also is oec mede die stede van venegien In welker stat dat woende een die gehieten was anthenor Ende als is cecilia In welken metten eersten was een coninc. die gehieten was Sycanus van troeyen Ende wert na hem gehieten Sycana Ende aldaer na doe tooch sicanus van daen Ende hi liet aldaer siculus sinen broeder welke siculus die wart doe ghehieten Cecilia Ende men seit oec mede dat eneas voerscreuen inden lande van cecilien omtrent der zee veel steden dede funderen ende maken als is neapolijs Ende oec mede dyomedes die inden stryde van troeyen menich wonder bedreef ende dede doe troyen gedestrueert ende verdoruen was. ende hi quam inden lande van grieken. want hi en mochte in sijn eygen ryke niet comen noch werden ontfanghen Ende doe bleef hi ende woende in calabria. want ouidius die poete die seit dat sirtis der sonnen dochter dyomedes gesellen verwandelde in vogelen vanden welken vele vogelen quamen Ende al groeyende so vercrigen si inder naturen dat si met ondersceyt bekennen enen griecken mensche voer enen latijnscen mensche. waer om dat die van grieken ontfangen ende verheffen die van calabren. ende si scuwen die latijnsce menschen Mer of dit grote quaet ende scade der verderfnissen der stat van troeyen was een sake des goedes ende des profijts dat aldaer na volgende is. dat is den menschen onkundich
| |
¶ Hoe dat coninc laumedonca van troeyen ontboot met enen bode den griecken als yason Ende hercules met haren gesellen dat si vten rijcke van troeyen souden varen ende vter hauen simeonca
ENde alhier na so seit die hystorie voert Als yason ende hercules rustende waren met haren gesellen inder hauen van simeonca. doe quam die mare totten coninc. van troeyen gehieten laumedonca. als dat was ghecomen inden conincryke van troyen een onkundich volc met ombekenden scepgen bi auenturen te ondersoeken ende te vernemen die heimelicheden des conincrykes van troeyen of om troeyen te verderuen Ende si waren in een lant dat gheheten is frigias. welcke frijgias gheleghen was onder troeyen. want op die tijt doe en was troeyen niet also groet alset daer na van nywes weder wert ghetymmert ende ghemaect Ende in troeyen so regneerde doe dese voerscreuen coninc laumedonca. ende hi nam doe enen ghemenen stadighen raet. die beter gelaten gheweest hadde Ende hi seynde enen bode met enen groten gheselscappe tot yason ende tot sinen medegesellen Ende doe dese boodscap ende dese bode aldus tot yason | |
| |
quam. doe dede die bode sine boetscap mit aldusdanighen woerden. Coninc laumedonca heer van desen conincrijcke die verwondert hem vtermaten seer van uwer toecomst ende waer om dat ghi al hier coemt. ende tredet op sijnre aerden ende in sinen lande. sonder enighen oerlof van hem. welcke lant ende rijcke dat coninc laumedonca houden wil onder enen goeden ende bequamen sachten vrede. waer om dat hi v naersteliken ende haesteliken ghebiedet dat ghi haestelijcken sonder toeuinghe ende sonder merren wt sinen lande gaen sult. alsoe dat hi morghen vernemen mach. wanneer die dach aencomende is dat ghi dan ghesceyden sijt wt sinen lande Ende is dat sake dat ghi sijn ghebot versmadet. soe suldi weten voerwaer dat hi sinen ondersaten ghebieden sal om v allen te verslaen. ende v uwe goede te berouen ende te benemen ende v also te verbijsteren tot uwen verdriete ende tot uwer scanden Ende doe iason alle die woerden des boden ende die bootscappen hadde ghehoert doe wert yason seer gemoeit ende ghestoert van binnen in sijnre harten Ende eer dat hi antwoerde op die woerden des bode soe sprac hi tot sinen gheselscappe ende seide Coninc laumedonca heer van desen seluen conincrijcke. die is van groter wondeliker oneeren ende scanden. dat hi ons dit grote onrecht doen wil. als dat hi ons verbiedet sijn lant ende sijn rijcke sonder enighe sake des misdaets. want hadde hi enen conincliken sin ende moet. hi soude gheboden hebben datmen ons eeren soude. want waer hi ghecommen inden lande van gryecken om aldusdanighe saken in deser wise ende in deser manieren. hi soude hebben vernomen dat die van gryeken hem grote eere ghedaen souden hebben ende gheen oneer noch scande noch confuse. mer want hem bet gheholpen is mit oneere dan mitter eeren soe willen wi hem ghehoersamich wesen Ende wi willen mit groter ghenuechten wt sinen lande varen ende reysen. want het mochte noch wel lichteliken gheschien dat laumedonca sinen onedelen ende snoden raet wel betaelt soude werden mit seer costelike scat ende loen Ende nae desen woerden soe keerde hem yason weder omme totten bode ende hi seide tot hem Vrient die woerden dijnre boetscappen die hebben wi naerstelicken ende wel ghehoert ende verstaen ende die ghiften ontfanghen na der gewoenten der edelre luden. die ons gheseynt sijn inden lande dijns conincs mit enighen opsette of sinnen yemant onluste. of ghewelt. of hinder te doen mer want wi nv dencken ende | |
| |
vermoeden te reysen ende te varen in verren land en soe heuet ons die noot aldaer toe ghedwonghen in deser stede te verkeren ende te comen Ende du sulste dinen coninc seggen voer waer dat wi haestelike reysen ende varen sullen wt sinen lande sonder merren. mer het mochte noch wel geschyen ouermits ons of somige ander vanden onsen die verhoren sellen dat onrecht dat ons alhier ghesciet is dat si den coninc laumedonca sullen doen hebben des ghelijckes Ende hercules die en was aldaer niet mede te vreden met yasons woerde Mer hi antwoerde den bode selue aldus. vrient du sulste dijnen heer dinen coninc segghen dat wi te samen eer morghen sceyden sullen. ende van hene reysen wt sinen lande Mer ten sal gheen drie iare liden nae desen dach is dat sake dat laumedonca leuendich bliuet hi en sal of hi wil of niet en wil sien dat wi onse anckers gheworpen sullen hebben ende geuesticht in sinen lande Ende dan soe en sal hi die machte niet hebben ons oerlof te gheuen noch te verdriuen. wanttet nv ter tijt alsulcken strijt ende twiste beghint dat hi eer bedruct sal werden van scanden ende confuyse. dan seghe of winninghe vanden stryde te vercrighen ende te verweruen. welcken hercules die bode des conincs laumedonca antwoerde aldus Het is leliken ende onbetameliken den goeden edelen mannen ende sonderlinghe den vromen cloecken mannen. datmen hem dreyghelike woerde toe spreken sal noch mi bode die vanden coninc gesent bin en is niet beuolen teghen v met vechteliken woerden te kiuen ende te scelden Mer ic hebbe v geseit dat gene dat mi beuolen was te doen Ende gelieft v wijsseliken te doen. ic sal v luden goeden raet geuen dat v niet swaer noch lastich en si te reysen wt desen lande eer dat ghi den doot moghet smaken ende verweruen. want het en is niet goet noch lichteliken te lyden den goeden wisen bequamen personen hair lijf te verliesen. die hem seluen met wisen rade mogen bergen Ende alhier na soe heeft dese bode oerlof genomen. ende hi is wederom gereyst tot sinen heer sinen coninck laumedonca
| |
¶ Hoe dat yason ende hercules sijn te samen wt gereyset vter hauen van troeyen. ende si sijn ghecomen in een eylant dat gheheten is Colchos
IAson ende hercules sonder enighe toeuinge of merringe die riepen haren scipman philotete. ende si beualen hem dat hi die anckers trecken soude vten gronde Ende dat si altemalen haestelijck vergaren souden alle dat ghene dat si op dat lant ghebracht hadden om ruste ende | |
| |
vrede te hebben. want si wisten dat wel voerwaer. hadden si die phrigien willen aengaen. ende teghen hem vechten ende striden dat si hem niet ghelijck en waren in crachten noch inder moghentheyt Ende al hier om soe ghinghen si te scepe in een scip dat argon ghenoemt was ende si hebben die seylen op getoghen den goden hem seluen bevelende Ende si hebben mit goeden winde die zee ouer gheuaren ende si sijn na luttel daghen ghecomen mit gesonden liue in een eylant ghehieten colchos Ende si sijn die goede bequame hauen in gheseylt In desen eylande colchos soe was in dien tiden een stede die ghehieten was Iaconites Ende het was een hoeft stede des conincrijcs om hare groetheyt willen Ende si was oec mede seer suuerlijck ende schoen ende wel beset ende beuaen mit sconen groten toernen. ende mit schonen muren vercyert ende mit sconen ghetimmerten vol van plaetsen ende vander heren houen ende palasen. vol van volke ende van edelen luden Ende in deser stat so woende die coninc oethes met seer groten ghesinne. want niet verre van deser stede so lagen veel wildernissen seer bequaem ende ghenuechliken om dat wilt te iagen van alrehande wilden beesten Inden ommeganc ende singhel der seluer steden soe waren veel pryelen. ende wijde plaetsen. die veruollet waren mit vele fonteynen en de ryuieren. die dese plaetsen ende dese bomen natteden mit haren ghestadighen vloeyen. Ende aldaer om so waren daer vele iaghers ende vlieghers mitten voghelen. Als mitten sparwaren. ende mitten valken ende hauyken ende meer dier gheliken Ende aldaer was stadelijcken soeten bequamen sanc der voghelen in deser stat Ende iason ende hercules mit haren gesellen die werden aldaer in gheleit seer conincliken ende betameliken. recht voerwaert ouer die straten inder stat die seer lanc waren ende breet. seer sedelijcken ende manierliken Ende mit enen eerbaren ende loueliken ghelate Ende dat volck van dier stat die verwonderden hem vtermaten seer van also conincliken vertoninge. ende van so scoenre bloeyender ioghet ende ioncheit. ende van so hoefschen ende sedighen voertganc Ende al hier om soe ondersochte ende ondertaste dat volc inder stat seer naersteliken ende behendeliken. wie dat si waren. van waen si quamen Ende wat dat die sake was van haere toecomste Ende nyemant so en gaf teykenen. eer dat si genakeaden des conincs pallaes. mer coninc oethes van sijnre ingeborenre edelheyt niet verghetende sijns selfs also haesteliken als hem gekundicht | |
| |
ende gheopenbaert was die toecoemst der gryecken Soe stont hi op rechteuoert van sinen coninclijken stole. enden hi quam den grieken te ghemoete met veel groter heren ende ridderen ende knechten ende hi ontfincse seer vriendeliken met enen bliden aenschijn. ende met een vriendelijc ommehelsen ende cussen. ende met soeten genuechliken bequamen woerden hem groetende Ende hi louede hem aldaer een volmaecte volcomen vrientscappe Ende daer na so sijn si te samen op geclommen in dat coninclike pallaes. ende si gingen in die cameren die aldaer verchiert waren mit menigerhande maleryen. ende met wonderlijcken verchierenghen des goudes ende der ghesteenten. die seer costelijcken waren. ende die oec seer scone blinckenden ende lichten Ende doe si waren gheseten doe wert yason veruollet met wonderliker groter genuechten. ende met soeter sediger ende bequamer spraken soe heuet hi oothes den coninc ondecket die saken waer om dat hi aldaer ghecomen was Ende dat hi woude onderstaen na gesetter manieren te liden die vresen ende die anxten oetmoedeliken om dat gulden vlies te verweruen ende te vercrigen Ende coninc othes die gonnede hem goedertierlijcken dat gheen dat hi op hem begheerde
| |
¶ Hoe dat medea ende yason malcander onderlinge vryeden om haerre schoonheyt willen
ALs daer vele costelike spijsen waren ouervloedeliken te hant bereyt. doe werden die tafelen aldaer ghedect ende toe gemaect Ende al daer so werden op geset vele vergulden vaten ende nappen ende scalen. ende die tijt die genakede datmen aldaer eten soude. doe begeerde die coninc othes den grieken alle sine edelheit ende cierheyt te tonen Ende hi seynde om sine dochter dat si mede vroyliken ende blidelijken comen soude ter tafelen ende totter werscappen metten goeden nywen gasten. welke haer vader oothes waerdeliken ende seer vroeyliken ontfangen had met groter genuechten Ende die coninc oothes dochter die was ghenoemt medea. ende si was een seer scone maget. ende was des conincs enighe dochter. ende een recht erfgenaem van dien conincrijc. welke maget al was si gecomen tot haere outheit. ende dat si wel bequame was tot haerre echtscappen te gaen. nochtan van haren kynschen iaren so was si doe altoos genegen te studeren ende te leren die vij. vryen consten der clergien met groter naernsticheit haers herten ende haers sins also dat aldaer doe nyement en wert geuonden in dien tiden die bet geleert was dan medea Mer bouen al was si seer abel gehieten inder consten te wesen gheheten matematica welke bi crachten ende manieren der werkinge van touernien
| |
| |
of swarte consten wrachte also groot wonder na dat ouidius die heidensche meester bescriuet dattet den kersten menschen niet toe en hoert dat te ghelouen ende wanneer als medea verhoerde haers vaders gebot. al was si een seer scone maget nochtan nader manieren ende gewoenten der vrouwen so arbeyde si haer seluen noch meer scoenheden te vercrigen ende te vercieren mit costeliken ende mit duerbaren ornamenten ende iuwelen welcke medea verciert aldus seer costeliken woude onderdanich wesen den gebode haers vaders. ende si ghinc sitten an der tafelen bi yason mer o du sotte dwase ende onsalighe edelheit wat eerbaerheit ende duechdelicheit so tones du nv tot dijnre oneeren ende verdriet. waer om so verhefstu di seluen. want ten behoert niet toe den wisen menschen te ghelouen der maechden ghestadicheit of den wijfeliken kunne den welken gheen bant der minnen mach vast maken ende gestadich. welken moet ende ghedachten altoes staen in beroeringe ende in twiuel. ende sonderlinghe die ionghe maechden die onghehilict sijn want wi weten dat wel voerwaer eer een wijf machtich is eens mans ende met hem vergadert so begeert si des mans geselscap ende bi wesen ghelikerwijs als die materie begheert die forme Ende och of die materie eens ghinghe in die forme. ende in die forme ware ende dan aldaer bleue te vreden mer gelikerwijs alsmen seit dat die een forme gaet totter ander formen. ende dat voert totter materien also is dat oec mede openbaer ende kundich dat die een ghesade begheerlicheyt der vrouwen altoes sonder eynde gaet vanden enen man totten anderen. want hare begeerlicheyt. dat is een diepheyt sonder gront. mer die vlecken ende die smetten der scanden ende der oneeren. die houtse ter auentueren dicke ende menichweruen mitter loueliker soberheit in eeren ende in duechden O edel coninck oethes. hoe waertstu alsoe coen dattu die teder scone maget lietes sitten aen die side des vreemden mans. want haddestu wel ondersocht ende bekent die crancheit ende die onghestadicheit der vrouwen of des wijseliken kinnes. du en soudeste niet alhier namaels bescreyet ende beweent hebben mit alsulcken verdriet dine enighe dochter ende erfghenaem van dinen conincrijke te wesen ontuoert of ontseylt mit vreemden scepinghen noch du en soudeste oec niet werden berooft van dinen duerbaren ende onghehoerden scat. wat halp ende bate di die bewaringhe ende behoedinghe dijns afgodes mars teghen den liste ende den bedroch des wiues. mer du mogest seggen datter toecomende was. dat en mogestu niet bescouwen noch sien. want du ghebodeste dijn- | |
| |
re eniger dochter met yason te hoeueren ende te werscappen. want du setste yason een werscap Ende inder genuechten ende waellusten der spisen so makestu hem een mede gheselle met dijnre eniger scoonre dochter Mer wat goet ende quaet dat di daer na ghesciede. dat en swiget niet die historie Ende als medea sat tusschen den coninc haren vader ende yason. was si seer bedect met scaemten. nochtan so en mocht si doe niet bedwingen dat ghesichte van haren ogen. Mer wanneer als si dat vermochte so sach si altoos met enen vriendeliken soeten gesichte op yason. bescouwende ende aensiende hem met haren inwendigen ghedachten. ende met groter naernsticheit soe besach si sijn aensicht ende dat maecsel sijns liues sijns haers ende al sijnre leden. also dat si sere haesteliken barnende wert in sijnre lieften met allen haren sinnen. ende si wert seer begrepen met sijnre begeerlicheit. ende si en hadde genen hongre noch dorste. noch genuechte inden smake der costeliker spisen noch inden soeten dranc. Mer dat soete aenschijn van yason dat was hare spise ende haren dranc. welke yason si besloten droech in haerre herten ende in haren gedachten ende si werdet veruollet met groter begeerlicheit sijns vleyscheliker gemeenscappen. want die ghene die dat sagen dat medea also soberliken at ende dranc die seiden ende si meenden dat si dat liet van groter scaemten Mer medea die aldaer begrepen ende beuangen was met alsulcker groter begeerlicheit. die was arbeydende in haer seluen om dese scande ende onneer te bedecken ende te verhuyden met groter suptijlheit. Niet alleen voer den ghenen die haer an sagen Mer oec mede hoe dat si vinden mochte enigen vont of liste. daer mede betamelijcken werden mocht dat gene dat tameliken was Ende alhier om so besloot sij al heimeliken binnen haren soeten tanden. aldustanige woerde aldusdenckende Och of dese heerlike vreemde man also scoon ende edel met mi vergadert ware in wittachtigen hilick op dat si haer seluen gaue te verstaen. dat si sijn geselscap begeerde niet tot scanden Mer dat alle dingen ghescien souden sonder arch ende oneer. want dat is alder vrouwen manier ende gewoonte dat si altoos. wanneer dat si enen man in oneerbaren begeerten begeren dat si dan hem seluen ontsculdigen onder een decsel der eerbaerheit Ende als die werscappe ende die maeltijt was gecomen tot enen eynde. soe is medea bi oerlof vanden coninc haren vader gegaen in haerre camer Ende yason ende hercules die werden eerbaerliken ontfangen in een ander camer inden houe
| |
¶ Hoe medea yason toespreket vander groter vresen ende van
| |
| |
den anxten die daer ghemeenlijck ghescieden den ghenen die dat vergulden vlyes wilden vercrighen. Ende yasons antwoerde
ALs medea was alleen in hare cameren ende si seer wert gequelt. ende ghetempteert mitten vuer der lieften ende der bernender minnen mit groten ende mit menigerhande vresen ende mit groten suchten Ende si seer naersteliken ende sorchuoudeliken dochte in haer seluen hoe dat si soude moghen voldoen den vuere hare vuerigher bernender begheerten ende hare eygender oncuuscheyt. ende onsuuerheit. mer si was altemalen verwonnen mit maechdelicker minnen ende lieften ende scaemten der coenheyt ende der stouticheyt ende ouermits der groter bernender lieften soe wert verwonnen die maechdelijcke scaemte. nochtan vochten onderlinge die liefte ende die scaemte. want die liefte die arbeyt seer swaerliken ende bernet. mer die scaemte die ontsiet die scande ende confuse Ende aldus so wert die scone maget medea vtermaten seer ghequelt van beyden siden. ende si was in groter heymeliker bedroeffenissen een weke lanc mer het is ghesciet na den wille van medea bi onuersienliker auenturen want opten middach als coninc ootes sat ende was mit goeder ghenuechten onder sinen gheselscappe mit yason ende mit hercules ende spraken vele van menigherhande dinghen inder conincliker salen dat coninc oethes seynde om medea sijnre dochter dat si tot hem comen soude. welcke medea quam mit enen sconen coninclijcken ghewade. mit enen eerbaren eerliken ghelate ende in betamelicker scaemten Ende si is naden ghebode haers vaders gaen sitten bi haren vader welker medea hi oerlof gaf die coninc mit soeten ghenuechlijcken bequamen woerden na maechdeliker manieren ende wisen mit yason. ende mit hercules ghenuechlike woerden aldaer te vertrecken ende te spreken. welcke medea scamelijcken ende bequameliken op is gaen staen van haers vaders side Ende si is gaen sitten bi yasons side Ende als yason vernam. ende sach dat medea bi hem quam sitten soe was hi seer vroylijcken ende blide ende hi ghinck doe sitten bi medea een corte spacie ende tijt ende daer na so ghinc hercules bi haer sitten sijn gheselle Ende oethes die coninc ende ander heren die aldaer waren mit hem. die brochten also den dach ouer mit groter ghenuechliken ende boerdeliken woerden. ende hercules mitten anderen die bi hem waren. die spraken te samen menigherhande woerden. also dat tusschen yason ende medea gheen middel noch hinder en was. si en mochten wel onghehindert onderlinge | |
| |
te samen vriendeliken spreken Also dat medea doe dachte of si waer in eenre wildernissen om also dan bequameliken mit hem te spreken Ende wanneer als si sach dat die ander goede mannen onledich waren in haren redenen ende in menigherhanden woerden. so dede ende leyde medea af den laste ende den dwanc der groter verburghenre scaemten. ende si heuet yason aldus toe ghesproken Iason mijn lieue ende goede vrient dine edelheyt die en sal dat niet qualiken nemen. noch der vrouweliker onghestadicheit toe scriuen. is dat sake dat ic di als enen vreemden ende ombekende vermete toe te spreken ende met di kennisse ende vrientscappen te maken. want het is wel redeliken ende betameliken in eenre saken die een edelinc den anderen vreemden ende ombekenden edelinck te gheuen raet sijnre salicheyt Want het is behoerliken vander eerbaerre edelheyt want ic weet oec wel dattu seer edel ende hooch geboren biste ende te malen stout vroom ende coen. ende seer betruwende di seluen op dijnre bloyender iaghet ende ioncheit Ende du biste nv alhier gecomen in onse conincrijke om dat gulden vlies te verweruen ende te vercrigen Om welke vlies te vercrigen in di openbaer te liden den anxte ende die vrese des doots. ende dijn leuen te deruen ende te verliesen Ende alhier om. so heb ic medeliden ende mededogen met dijnre edelheit. ende met dijnre heter ioncheit Ende ic begheer di raet te geuen ende hulpe tot dijnre salicheit op dattu onghequetset dat gulden vlies vercrigen mogeste. ende ghesonts liues weder seylen mogeste in dinen eygen lande Ende du sulste weten lichteliken mi met di te varen is dat sake dattu met goeder ganser herten ontfangeste ende verstaetste myne vermaningen ende begeerten. ende dat dan wilste met enen werckelike arbeyde volbrengen Totter breetheit ende goet willich van medea so heuet yason met gheuouden armen ende met enen vroyliken bliden aensichte ende met enen goeden oetmoedigen gelate dese woerde haer gheantwoert in deser manieren ende wysen O mijn alre edelste scone bequame ioncfrouwe met goeder inniger herten so geue ic v oetmoedigen dancke welken ghi mi wairliken toent ende bewiset met edelre beduydinghen medeliden te hebben in minen arbeide Om welke saken dat ic mi wil ganselijcken gheheel ende al geuen tot uwen goeden vrien wille ende goetduncken. want uwe gauen die sijn te beter ende te costelijcker. want ic die van v niet begheert en hebbe noch met goeden duechdeliken werken in voergeleden tiden niet verdient en hebbe Doe antwoerde medea ende seyde. yason lieue vryent weetstu | |
| |
wel hoe vele ende hoe grote vresen dat ghi moet liden om dat gulden vlyes te vercrighen bi auentueren dat gherufte ende die fame en heuet di die waerheyt niet ghegeuen te bekennen in dat openbaer. want die vercriginghe des seluen costeliken vlyes die en is in gheens sterflicken mensche machte. want het is in godliker bewaringhe ende gheen sterffelijc mensche so en is machtigher dan die onverwinlijcke moghentheyt der goden want wie soude moghen onghequetset wederstaen den ossen spyende wt haren monde vuerighe bernende vlammen Ende soe wie dat in stoutheyt sijnre moedicheyt teghen dese ossen vechten of striden wil. die wert seer haestelijcken verkeert ende verwandelt in scubben. ende in asschen. want ist dat sake dattu mit also lichten gemoede di dese saken wilste onderwinden so bistu verleydet ende verraden mit groter sotheyt. ende dwaesheyt. want dat eynde des wercs ymmer wesen moet alleen die doot Ende al hier om iason mijn alre liefste vrient wilstu wiseliken werken ende doen so sulste dinen voet trecken wt aldusdanigen vreseliken dorpel ende inganghen. ende en wil ymmer niet ghenaken noch bi comen biden dootliken inganghen. welcke die di die ioncheyt dijns soeten bequamen leuens lichteliken souden benemen Doe en mochte iason die soete bequame woerden van medea niet langher liden. mer hi heeft seer onuerdrachliken in haren woerden ghesproken aldus O mijn alre edelste schoenste bequaemste ioncvrouwe. meen di mit uwen veruaerliken woerden mi of te trecken dat ic laten soude dat ghene dat ic begonnen hebbe Ende of dat ghesciede alst wel mach. dat ic ghesont ende machtich bliue ende leuendich hoe soude ic mi dan verbliden. want ic bescaemt onder den luden niet en soude doruen comen ouermits berouinge mijnre eeren. want ic waer also berouet ende bloot ghemaect van allen prijs ende loue. Ende al hier om soe is sekerlicken mijn meninghe ende mijn opset dat is dat die doot dat loen is des seluen dinghes dat ic mi seluen gheuen wille inden doot. want het hoert den wisen man toe. wanneer als hi hem van saken onderwindet ende heuet dat ghebrocht in dat openbaer dat hi die dan volbrenghen sal ende die niet scandeliken ende confuseliken en sal laten varen Doe antwoerde hem medea ende seide Och iason lieue vrient isset dan dijn sekerlijcke opset ende meninghe dattu den doot begherste te setten voer dijn leuen ende di ouer te gheuen in also openbaren anxten ende vresen des doots. inder rechter waerheyt ic ben mit dijnre salicheyt | |
| |
in groten swaren druck ende lyden Ende ic bin bewegen met ontfermherticheit op dine onwise ende vermeten vromeit ende stouticheit waer om dat ic dencke mede dogende di te geuen enen goeden saligen bequamen raet. ende dine grote eerwaerdicheit te setten voer die eerwaerdicheyt mijns vaders. ende mijnre scaemten noch mijnre salicheit niet te sparen. is dat sake dattu mi gelouen wilste minen raet ende minen wille onderdanich te wesen. ende geen bedroch noch valscheit mi en wilste bewisen Ende alhier op soe antwoerde yason ende seide. o alre edelste eerwaerdichste scoen ioncvrouwe so wat dat ghi van mi ghedaen wilt hebben dat sal ic onbedriegeliken ende inder waerheit volbrengen ende ic neme die goede getugenissen van dijnre eerwaerdiger eerbaerheit Doe antwoerde hem medea ende seide is dat sake dattu mi neemste tot enen gherechten wiue. ende du yason mi leydeste wt mijns vaders rijcke in dinen rijcke Ende dattu mi biste getruwe. ende my niet en begheueste sonder twiuel Ic sal dat also bescicken ende ordineren dattu voerwaer dinen wille sulste vercrigen ende verweruen vanden gulden vlyese. ende alle die vrese ende alle dat quaet dat di gemoeten mach dat sal te niete gaen ouermits mine crafsten. want ic bin selue die gene alleen onder die sterflijcke menschen. die dit met crachten vermach Doe antwoerde haer yason ende seide O hoe seer groot ende ombedriechgelijcken sijn dine gheloftenissen die du my alre edelste eerwaerdighe ionvrouwe geloueste te geuen du die daer alleen onder allen anderen vrouwen ende ioncvrouwen ende maechden die alre scoonste biste van vordeel ghelijc der rosen genoemt punica welke inden lenten allen natuerliken bloemen opten acker in soeticheit te bouen gaet Is dat sake dan dattu mi kieses ende dattu mi wilste verlossen van allen alsulcken vresen ende anxten Ende dat ic dat gulden vlies also mach vercrigen. So en weet ic niet sonder twiuel met wat gauen ende dogeden dat ic di des soude mogen dancken Ende en bekende ic des niet soe waer ic wel sculdich datmen mi rekenen soude onder den onwetenden ende onder den onsinnigen menschen. waer om o alre edelste ende alre genaemste bouen allen ionvrouwen Ic gheue my oetmoedeliken ende ynnichliken v tot enen onderdanigen brudegom Ende ic geloue v met ganser ende ombeulecter truwen v gestadich te bliuen tot uwen eyghen wille alle die daghe mijns leuens Doe wert des conincs dochter medea vtermaten seer verblidet in desen goeden bequamen woerden der geloftenissen Ende si heuet yason
| |
| |
aldus weder omme gheantwoert. ende si seide aldus Iason lieue vrient van dijnre gheloftenissen soe begheer ic sekerheit ende ic wil sonder bedriechliker herten volcomeliken seker wesen Ende om dat ic des seker wesen mach so begheer ic van di onder den heylighen sacramente des edes van di van alre gheloftenissen een seker ende een vast verbant. mer want dit nv gheen tijt noch stede noch stonde en is te ghescien. soe willen wi nv dit verbeyden tot inder duuster nacht. welcke nacht al hier toe bequaem is ende heymelike dinghen hout hi den onwetenden menschen verholen ende verborghen Ende doe sprac medea voert ende seide aldus. wanneer als dese dinghen bequaem sijn te gheschien. ende ic v sende minen sekeren bode. so coemt vryliken ende onueruaert tot mijnre cameren stouteliken In welker cameren du sulste mi seker ende vast maken onder den sacramente der goden van dien saken die du mi gheloeft hebste Tot welker reden iason antwoerde ende sprac mit corten woerden O alre edelste ghenaemste ioncfrouwe also als ghi segt. so moet v ende mi gheschien Ende sonder veel meer woerden. soe sijn iason ende medea van malcander ghescheyden ende medea die heeft oerlof an iason ghenomen ende si neech haren vader toe ende si wert doe van veel ghesins gheleyt in haer camer
| |
¶ Hoe dat iason des nachts ghinc tot medea in haer camer
DIe dach die is ghecomen ten eynde ende die sonne die is onder ghegaen ende die nacht was hem nakende Ende medea die was alleen in haerre camer. ende si ouerdochte seer naersteliken ende wiseliken in haer seluen dat ghene dat si tot iason gheseyt hadde ende wat dat iason haer gheantwoert hadde ende mit menigherhande ghedachten soe was haer blijscap ghemenghet Ende als si sach die toecoemste des nachtes. doe wert si seer ghequelt in haer seluen mit vuerighen bernenden begheerten om den nederganc der sonnen. alsoe dattet haer dochte wesen twe daghen tijts eer dat die duusternissen volcomeliken op der aerden ghecomen waren Ende si merckede ende aensach alle die graden des nedergancs der sonnen mit groter sorchuoudicheyt Ende den opganc der manen. welcke mane opghinc voer die vre des eersten slapes Ende oec mede soe verlanghede haer seer na der tijt dat alle dat hof ghesin ende die knechten ghinghen te bedde op haer ruste. op dat si alsoe hebben mochte een volcomen vriheit om hare begheerten te volbrenghen. mer wat grof verlanghinge so hadde dese medea in hare herten ende in ha- | |
| |
ren ghedachten. ende hoe menich sware verdriet so was in haer. want si vernam dat die knechten haers vaders lange speelden inden palaes. van welken medea seer onlijdsamich was ende qualiken te vreden Ende si ghinc in haere camer nv hier nv daer nv totter doren nv totten opghelokenen veynsteren om aldaer te sien den ouerganc des nachts. ende of die knechten yet ruymden ende ghinghen slapen Mer medea die was also langhe in desen druck ende in desen verdriete totter tijt toe dat die haen ouer al craeyde of sanck. welcke haen is een bode des slapes Ende doe die wakende knechten verhoerden den sanck vanden haen. soe sijn si slapen ghegaen op haer ruste Ende als alle die knechten des conincs waren in haer ruste ende sliepen doe was medea bouen maten seer verblidet ende seynde tot yason Ende doe iason den bode vernam. doe stont hy seer haestelijcken op. ende ghinc vander camer ende met enen sachten ende heymeliken voertganck biden gheleide des ouden wiues. so is hi voirt gegaen al heimeliken inder duusternissen op die trappen inder camer tot medea Tot welcken ingange medea Iason seer vriendelike groetede met begheerliken soeten vriendeliken woerden Ende iason haer weder also Ende doe ginc dat oude wijf wech van daen Ende si liet yason ende medea te samen alleen inder cameren. welc camer medea seer vaste sloot met vasten sloten ende grendelen Ende iason ende medea die sijn te samen gaen sitten op een bedde van wonderliker costelijcker cierheit Ende medea die heuet hare scatten ende iuwelen op ghedaen Ende si nam aldaer wt een seer costelic beelt van goude ende van duerbaren ghesteenten dat ghemaect was inden name ende inder machte haers ouersten afgodes die iupiter ghehieten is nader gewoente ende der wet der heidenen Ende die camer die was binnen seer costelijcken verchiert Ende si was oec seer verlichtet vander claerheit der waslichten die aldaer menichuoudeliken stonden ende barnden Ende medea die sprac tot iason aldustanige woerden ende reden iason ic begere van di In die machte ende inden name ons ouersten godes iupiter dattu mi doetste ende versekertste op dit selue beelt een volcomen sekerheit des sacramentes ende wittachtigen hilics Ende dan soe wil ic mi volcomeliken voegen ende geuen tot uwen vrien wille. Mer des so sulstu mi gelouen ende sweren dat du mi in geenre manieren noch in gheenre wise laten en sulste noch begeuen met eniger ghedenckenissen also langhe als die tijt dijns leuens sal duyerachtich wesen Ende aldaer | |
| |
toe so was iason willich ende wel bereyt. ende hi leyde doe sijn hant rechteuoert op dat beelt ende hi swoer aldaer liefliken te doen alle dat ghene dat medea op hem begheerde mer hoe manliken so mocht medea doe wel segghen sonder enighe bedriegenisse dat si doe achter liet alle haer costelicheit ende scoenheyt ende haer grote ere. ende si gaf di doe haer siele ende haer lijf gheheeliken ende al Ende si en sach oec niet aen die grote heerlicheyt ende waerdicheyt haers conincrijcs mer si heuet haer seluen altemalen berouet van hare erffenissen. ende si heuet oec mede haren ouden vader ghelaten in veel groter bedroeffenissen ende onghenuechten ende bescaemt haren vaderliken scat des gulden vlyes so heuet si die geleuert ende ghegeuen Ende si is mit di gheuaren in vreemden landen. ende si heuet di ofghenomen alle die vlecken der scanden ende der oneeren. want hadde dat sake gheweest dattu gesont ghebleuen waerste. ende dattu dat gulden vlyes niet en haddeste verworuen ende vercreghen. du en soudeste van groter scaemten ende oneeren inden conincrijcke van thessalien niet weder hebben doruen comen Ontsaghestu di niet der scanden dat te breken dat ghene dattu ghelouet hadste. ende die eerbare eerwaerdighe ioncvrouwe die di also volcomeliken betrouwede. die hebstu bedroghen ende verleydet. ende du hebste haer geleydet wt haer vaders huse Ende du en hebste oec niet aenghesien dat ontsich ende die vrese ende anxten dijnre goden Ende du en hebste di seluen oec mede niet gescaemt meenedich te werden Ende du en hebste den ghenen bedrogen die di also menige gunste ere ende duechde bewesen heuet. mer also als die hystorie tughet ende seit So leydestu dijn leuen na den wille der afgoden mit enen versmaden scandeliken doot. tot een wrake des ghebroken valschen eedes. vanden welcken nv die historie nv niet meer en seit. om dat die materie al hier nv niet te passe noch te punte en coemt. mer o du eerwaerdighe edele medea. die aldaer subtijl wijs ende seer abel wertste inder consten ende inder clergyen. wat bateden di die grote consten ende die wetenheyt des loops des hemels der sterren ende der andere planeten. waer bi dattu wiste die toecomende dinghen hoe hebstu di seluen aldus qualiken beleydet ende voersien dattu di seluen vergeten hebste Ende waer om soe en hebste dine toecomende dinghen niet voersien. mer wi weten dat wel voerwaer. dat die loop ende merc der sterren seer twiuelachtich sijn ende onseker. waer bi datmen wel mercken mach dattu dat niet voersien en mogeste. want- | |
| |
tet nyemant die tocomende dingen weten en mach. dan alleen onse lieue here. want wat wilmen meer weten of seggen Ende als medea den eedt van yason ontfanghen hadde. soe sijn si te samen ontcleet ende al naket inden bedde ghegaen. welcke bedde dat zeer costelijken verchiert was met ongheloueliker costelijcheit ende cierheit Ende yason die heuet medea vleyschelijcken bekent. ende hare iofferlike slote der reynicheit ende der suuerheit heuet hi ontsloten Also dat si dien nacht te samen ouer gebracht hebben in groter vleyscheliker genuechten ende waellusten Ende al heuet nv medea haren vleischelicken wille ende begeerten vleischelicke met yason volbracht. nochtan so en was si niet versadet. mer si heuet yason noch veel lieuer gehat dan si ye te voren hadde. eer dat si hem bekennede vleisschelike Ende corteliken ouer te gaen. die scoen dageraert die quam Ende yason die heuet medea aldus toegesproken O soete scone edele ioncfrouwe het is tijt dat wi nv opgestaen vanden bed op dat ons die claerheit ende dat licht vanden daghe niet te samen en begripe Mer mijn alre liefste wtuercoren ioncfrouwe Ic en weet niet of ghi wat bereit hebt tot minen werken Ic bidde v vriendeliken. dat ghi mi doch vwe heimelicheit te kennen wilt gheuen Is dat sake dat ghi wat gescickt hebt ende geordineert tot minen oerbaer op dat ic ouermits uwer leringe ende wijsinge volbrengen mach dat gene daer ic alhier om gecomen bin op dat ic v dan mach brengen in minen lanscappe Ende ic en wil alhier niet gaerne toeuinge maken. mer ic moet van heen haesten te comen Doe antwoerde hem die scone eerwaerdige ioncfrouwe medea ende seide O mijn alre wtvercoren lieue vrient. op dijn boetscappe ende reyse so heb ic ghenomen enen goeden bequamen ripen raet na dattet mi seluen bekent is Ende aldaer om soe willen wi nv te samen op staen op dat dese saken di ende mi bequamer mogen sijn Ende si stonden op ende si began hem dese saken te onderwisen Ende wanneer als si beide haesteliken sijn opgestaen. doe ontsloet medea haer kisten ende haer scryenen ende si nam aldaer wt vele costelike iuwelen ende cleynodien. ende si heeftse yason gegeuen in alsulker manieren als hier na ghescreuen sijn.
| |
¶ Dit is vanden rade ende hulpe teghen den hinder ende scade des gulden vlies. welck yason ontfinck van medea der ioncfrouwen
INden eersten so gaf medea yason haren lieuen vrient een silueren beelt welc si seide dat gemaect en geordineert was met groter subtijlheyt ende was seer crachtich tegens allen hin- | |
| |
der ende scade der touernyen ende bedrieghenissen des viants vander hellen. welken si doe hem beual dat hi dat seer heymeliken draghen soude an sinen liue. want hi alle die behendicheyt der touernyen aldaer mede verdriuen ende verderuen soude Ende ten anderen male soe gaf si hem eenrehande salue ende si beual hem dat hi hem seluen daer mede besmeren soude Ende si seide hem dat dese salue seer goet was teghens alle vuer ende brant Ende daer na soe gaf si hem enen sconen costelicken rinc daer in ghewracht was een costelijck duerbaer steen die van alsulcker crachten ende manieren was. dat hi alle venijn verdreef ende hi makede gesont ende machtich alle dat ghene dat vanden venijn gheraect ende gheroert was. Item desen costeliken steen die hadde noch een ander natuer ouer hem. want so wie dat desen steen droech an sinen bloten liue. die mensche die wert onsienliken. ende hi en mochte van nyemant ghesien werden. want die wise ende gheleerde meysters die segghen dat dese salue ghenoemt is achas. ende si wert alre eerst gheuonden inden eylande van cecilien Ende virgilius die scriuet dat dese steen eneas eerst plach te draghen. wanneer als hi quam biden oeuer van kartagien. dat hem dan nyemant sien en mochte Ende aldaer na soe gaf si hem enen brief ghescreuen die seer goet was te lesen ende licht te verstaen. vanden welcken medea iason beual mit groter naersticheyt. ende vermaende als eer hi an ghinge die vrese ende die strijt om dat gulden vlyes. dat hi dat niet onuersienlijcken noch haestelijcken en soude bestaen. mer dat hi seer inwendelicken sijn ghebet soude doen voer den afgoden Ende dat hi oec mede dat scrift lesen soude drieweruen tot eenre ghelikenissen van een offerhande. op dat hi alsoe mitten afgoden soude dan moghen versoenen. ende dat gulden vlyes mit haere vrientscappen vercrighen Ende te laetsten soe gaf si hem een vaetkijn mit vleysche. endat was vol wonderlijcker natheyt ende si seide tot hem aldus Alsoe gheringhe als ghi coemt biden ossen. soe suldi dan dese natheyt den ossen ghieten in haren monden. die een reyse haestelicken op die ander Ende si seide dat die natheyt hadde die cracht in hem dat alsoe gheringe als die natheyt ghegoten werde in haren monde dat si dan hare monden niet meer en souden opluken ouermits die vlimicheyt ende die limicheyt der natheyt Ende also heeft medea enen yegeliken bi sonder gheleert. Ende si heeft iason alre eerst gheleert wat hi doen sal van een yeghelijck | |
| |
punt bi sonder op dat hi also vercrigen ende verweruen mach die blijscappe ende die ere sijns willes Ende medea die makede doe een eynde van haere leringen Ende si heuet yason orlof gegeuen van haer te gaen voer dattet licht vanden dage op quam Ende yason die is weder heymeliken ghegaen in sijnre cameren mit enen saften gange
| |
¶ Hoe dat yason dat gulden vlies verworuen ende vercregen heuet ouermits die hulpe van medea
ALs die dagheraert is op gecomen ende die sonne met haerre scoenre gulden claerheit die huevelen der berghen ende die hoecheden heuet verlichtet. so is yason met visierden gelate vanden bedde op gestaen ende hi is wt sijnre cameren gegaen ende is met hercules ende met sinen anderen gesellen tot oothes den coninc gecomen die aldaer sat gecroent in sinen conincliken stoel met veel van sinen gesinne in groter heerlicheit ende maiesteyt Ende also vroe als coninc othes yason versach so ontfinc hi hem rechtevoert met enen bliden aensichte ende met enen eerliken betameliken ghelate so heuet hi ondersocht die sake van yasons toecomste Ende yason die heuet hem aldus geantwoert O edel here want mi dat toeuen ende merren verdriet so bidde ic uwer ghenaden of ic bi uwen oerloue mochte reysen tot dat gulden vlies. Tot welcken yason coninc otes sprac aldus Iason lieue vrient ic ontsie mi dat dijn ionge ouermoedige cloecheit ende stouticheit di brengen sullen in dinen doot Ende datmen mi dat gemene gerufte dijns doots scande ende lachter spreken sal Ende alhier om so bidde ic di vriendeliken dattu gesonts liues weder om reysen wilste in dinen eyghen lantscap. eer dattu di onderwindeste also vele vresen ende quaets die du ymmer liden moets Tot welken coninc yason antwoerde ende seide aldus O alre edelste eerwaerdichste coninc in my soe en is geen ouermoedicheit of scoenheit sonder hulpe ende raet Ende sonder twiuel ghi sult doch onsculdich wesen voer allen menschen is dat sake dat mi yet gheschiet. dat die goden verhoeden moeten. want ic mi dese dinghen willichliken onderwinde Doe antwoerde coninc oothes ende seide Iason lieue vrient onwillichliken soe laet ic di dinen wille volbrenghen Mer die goden die moeten di gonnen dattu gesonts liues verlost moetste werden van alsulker vresen ende anxten Ende aldus so heuet yason oerlof genomen ende hi heeft die reyse bestaen met des conincs othes oerlof daer was een cleijn eylant biden eylande dat geheten was colchos gelegen ouer een cleyn zee Inden welken dat gulden vlies was onder die bewaringhe | |
| |
deser vresen voerscreuen Totten welken datmen plach te varen mit een cleen sceepkijn ende roeder Ende als iason ghecomen is totten oeuer des zees so is hi alleen in dat sceepkijn ghegaen ende hi heeft sijn wapen mit hem ghenomen. ende sine raden der bescermenissen. ende hi is ouer gheuaren om te hebben verwinninghe Ende als hi ouer gecomen is so is hi wt dat sceepkijn getreden. ende hi heuet sine wapenen an ghedaen. ende hi is mit sekeren ganghen ghereyst tot dat gulden vlyes Ende medea die is ghecomen mit enen beuenden moede. ende mit suchtender herten. ende si is gheclommen totten hoechsten steden der tinnen op haers vaders pallaes Ende si heeft ghesien vanden hoechsten toern seer naersteliken haers gheminden vrients voerganc ende noch veel naersteliken den ofganc ouer inder aerden Ende doe medea sach dat hi sine wapene aen hadde. ende si sorghede dat hi hem veruaerde Ende doe wert si screyende seer bitterliken. mitten welken dat si toende die teykenen hare lieften Ende si en mochte haer seluen niet bedwinghen van menigherhande suchtinge Ende si heuet mit screyenden oghen aldus ghesproken O iason mijn wtuercoren vrient mit hoe veel iammers mit hoe veel verdriets ende vresen. so werde ic ghequelt van binnen ende van buten wanneer als ic sorghe dattu ouermits grote veruaernisse mine leringhe ende minen raet vergheten sulste Ende dattu dijnre eygenre salicheyt sulste onghedachtich wesen Ende dat di van node is ende van mi hebste ontfanghen is dat sake dattu dat doetste so mach ic wel tameliken seer droeuich wesen want so en salt di niet wel vergaen Ende dan sal ic eweliken werden vervreemdet ende berouet van uwen vriendeliken helsen ende cussen Ende nochtan soe bid ic onsen goden naersteliken ende seer innichliken dat mijn oghen mogen sien dattu ghesonts liues wedercoemste ende dattu mi volcomeliken verblideste van dinen ghelucke ende van dijnre goeder auentueren Ende al hier nae so heuet iason mit enen goeden voersichtigen voertganc ghegaen totter bewaringhe des gulden vlyes. welc als hi quam tot des afgodes marsstat aldaer dit gulden vlyes was so heeft hi mitten eersten die ossen an gesien hoe dat si blyesen inder lucht vuerighe vlammen also dat die hemel aldaer of scheen te barnen Ende het was aldaer op die stede also seer heet. dat iason niet comen en conde noch en mochte totten seluen ossen ouermits die grote hetten die aldaer was vander blasinge des ossen. mer hi wert ghedachtich sijnre vriendinnen raet die si hem ghegeuen hadde die hem salich was. ende | |
| |
seer oerbaerlijcken Ende hi heuet metter saluen die hem sijn vriendinne gaf besmeert sijn aenschijn ende sinen hals ende alle sine leden Ende dat beelt dat hem ghegeuen was van sijnre vriendinnen dat heuet hi ghehangen aen hem tegen die vuyrige vlammen Ende dat voergenoemde scrift dat heuet hi also menichweruen ouer ghelesen als hem beuolen was Ende aldaer nae soe is hi vromeliken ende seer stoutelijcken gaen striden ende vechten teghen die selue ossen Ende dese ossen die hebben onverdrachgheliken teghen yason wt ghespegen ende gheblasen die vuyrighe venijnde vlammen Ende sijn scilt die wert verbrant vanden vuyrighe venijnde vlammen Ende oec mede sijn speer Ende yason die soude inden brant doot ghebleuen hebben hadde dat sake gheweest dat hi die natheyt die hem medea ghegheuen hadde niet ghestort en hadde ende gegoten seer haestelijcken inden monde der ossen. waer mede dat hare monden ghesloten werden als of si ghesloten hadden geweest mit yseren banden Ende als die vuyrighe vlammen cesseerden ende af lieten Doe wert yason seer moedich ende koen Ende hi stack sine gheweldighe handen an die hoernen der ossen Ende hi besochte stadelijcken alhier ende daer treckende bi haren hoernen of si yet wederspannich teghen hem waren. of dat si hem onderdanich waren Ende die ossen die waren sacht ende mack ende si waren volcomelijcken tot sinen wille Ende als dit yason versach ende merkede so nam hi enen ploech met anderen reesscappen. ende hi dwanc voert dese selue ossen dat si dat aertrijck eerden. welcke ossen seer vermoeyt waren van dien groten arbeyde Ende doe liet yason die ossen achter bliuen inden velde. ende hi is seer coenliken ende stoutelijcken met haesten ende met enen groten hogen moede getreden totten drake Ende als die drake sach ende vernam dat yason hem ghenakede soe blies hi ende hi spooch seer menichuoudelijcken vuyrige venijnde vlammen mit enen groten leliken veruaerliken gelude. alsoe dattet veruaerliken geluyt clanc inder luchten Ende die lucht die wert root ende heet vanden vuere des drakes Ende om dat hi sine tonge also menichuoudeliken wt stac ende dan weder in tooch. so spooch hy wt sinen monde ontallike vele dootlijcs vuyrichs venijns Mer yason die voer hem onveruaert was. die keerde hem totten raet sijnre lieuer vriendinnen medea Ende hi nam den rinc metten groenen steen. ende hi hielt den steen gestadeliken voer des drakes lichte of voer sinen oghen. van welkes steens claerheyt die drake seer | |
| |
veruaert was ende hi en spoech doe niet meer die vuerighe vlammen noch dat venijn. mer omme draeyende sijn hoeft al hier ende daer Doe wert hi ommachtich ende quam in een swijme ende hi scuwede waer dat hi mochte die grote claerheyt des steens mit groter veruaerlicheyt Ende dese edel steen die wert eerst gheuonden in indien. gheliker wijs als die heilighe leerraer ysidorus bescrijft ende wi ghemeenliken segghen dat die steen ghehieten is smaragdus. Ende sonder twiuel dese selue steen die is van alsulcker natueren ende crachten. wanneer datmen hem houdet voer dat ghesichte eenre serpenten. of voer een ander venijns diers ghesichte soe en mach dat venijnde dier dat niet langher liden noch verdragen ten moet dan haesteliken steruen mer ten steruet niet sonder scade. want also gheringhe als dat venijnde dier doot is so breect dese steen in seer vele clenen stucken Ende ouermits die claerheyt des steens. so is die drake bliuen legghen in een swijme Ende iason mit groter ouermoedicheit die heuet seer haesteliken mit enen scarpen bloten swaerde den drake menichuoudeliken geslagen. mer die scubben des drakes die bewaerden den drake. dat iason hem niet wonden noch quetsen en mochte. ende nochtan so en heeft iason niet of ghelaten. mer hi heeft op den drake ghestadeliken gheslaghen als op een aenbelt want iason die heeft den drake also menichuoudeliken geslaghen dat hi doot gebleuen is. welcken drake mit sinen adem sijns doots die lucht venijnde ende valschte. ende oec wert iason denckende om die leringe die medea sijn vriendinne hem gheleert hadde Ende hi sloech dat hoeft vanden drake. ende hi brac die tanden vten hoofde des drakes. ende hi saeydese inder aerden die aldaer gheeert ende gheploeghet was ende ghebouwet vanden ossen Ende aldaer om so wert wassende een onghehoerde vrucht. als ridders sonder toeuinghe. welcke ridders ghewapent waren. ende si streden ende vochten onderlinghe teghen malcander. ende die een heeft den anderen verslaghen. also dat alle dese ridders te samen in desen herden swaren striden ende vechten doot ghebleuen sijn Ende nyemant van hem allen die en was aldaer een verwinre Ende voert an corteliken te vertellen ende te segghen. als iason dit al te samen ghedaen heeft ende volbrocht so dochte iason seer naerstelicken ouer of hi alle dingen wel volbracht hadde die hem toe behoerde te doen Ende alsoe denckende in hem seluen. so ghinc hi moede ende blide mit enen sinliken hant totten scape mitten gulden vlyese In welcken scape hi | |
| |
geen wederspannicheit noch wederstribbicheit en vant Doe nam hi dat scape bi sinen hoernen. ende hi heeftet gedoot ende beroeft van sinen gulden vliese ende van sinen clede Ende alhier na so heeft yason sine goden gedanct ende gelooft Ouermits welken goden hi dat gulden vlies verworuen ende vercregen heeft sonder enigen hinder of quetsinghen sijnre personen
| |
¶ Doe yason dat gulden vlyes verworuen had. hoe dat hi heymeliken is weder getogen totten conincrijcke van tessalie. ende medea sijn vriendinne mit hem
ALs yason rijck gheworden is met desen gulden roef des gulden vlies soe is hi weder ghecomen totten oeuer des eylants. ende hy is weder ghetreden in dat sceepkijn. ende hi is met stueren ghecomen in dat grote eylant. want aldaer opten oeuer vander zee. hercules met sinen anderen ghesellen yason seer begeerliken verwachten ende verbeiden Ende als yason weder wt dat sceepkijn gegaen is. so hebben si hem mit groter vrolicheit ende blijscappen seer vriendeliken ontfangen Ende van sijnre ghesontheit soe hebben si die goden oetmoedeliken ende seer ynnichliken ghedanct. want si hem in gesonden liue niet en waenden ghesien hebben Ende yason die is ghegaen met sinen geselscappe totten coninc oothes Ende als hi aldaer quam. so heeft hem coninc oothes ontfangen met beveynsder ende versierder vroelicheit. want hi benyde hem vander verwinninghe. ende hy was seer bedroeft dat hi berouet was vanden gulden vlyese. ende dat gemeen volc dat liep om te sien mit groter verwondernissen dat gulden vlies Ende die lude die verwonderden hem noch veel meer van yasons victorie ende seghe. ende hoe dat hi verwinnen mochte die grote moghentheyt des afgodes maers Ende medea die was seer vroeyliken ende blide van yasons seghe ende van sijn goede auentuere Ende also vro als si yason sach. so is si tot hem ghegaen ende had haer wael doe betaemt si soude hem ghecust hebben aen sinen mont Ende bi beuelinge des conincs oothes haer vader so is medea seer scamelijcken ende eerbaerlijcken gaen sitten an yasons side Ende medea die beual yason met heymelijken woerden dat hi inder duysternissen des nachtes vryliken onverkent weder comen soude in haer camer. welcke yason met goeden heymelijcken woerden haer beloefde dat hi also doen soude als si op hem begheerde Ende als die duusternisse des nachtes gecomen was ouer al aertrijc. so is yason sere heymeliken ende stilliken gecomen tot medea in haerre camer Ende wan- | |
| |
neer als iason ende medea beide te samen inder camer waren alleen nae vele vleyschelijcker ghenuechten soe hebben si beyde te samen eendrachtelijc ghesproken om die bereydinge haers wech varens ende haers reysens van daen. also dat iason noch aldaer bleef in dat eylant van colchos bi medea haren rade noch een maent lanc Ende daer nae doet hem alre best te pas ende te punte quam. so is iason mit sinen gheselscappe ende mit medea gheuaren wt dien eylanden al heymeliken sonder enigen oerlof van coninc oethes haren vader. mer o medea men seit dattu seer hebste begheert goeden bequamen wint op dattu dijn eyghen lantscap ende dijn vaderlike conincrijc alsoe mochste achter laten ende onueruaerlijcken ouer die zee varen Ende du en hebste niet aenghesien dijn eygen anxt ende vrese scande ende verdriet. want du biste ghesont gecomen in dat conincrijc van thessalien seer onwaerdich ende niet willecome want men seit dattu mit veel onmenscheliken ende veruaerliken anxten ende vresen ende mit groten verdriet al heimeliken gedoot biste mer al is dat sake dat iason veel pinen gheleden heeft vanden goden in wrake eer hi starf ende alsoe scandeliken sijn leuen liet O medea wat mochte di baten die swaer wrake die iason ghesciede van dinen goden want men pleghet gemeinliken te segghen aldus Wanneer als dat dier of dat beest doot is. so ist te vergheefs datmen medicine of raet soect. mer bi auentueren het behaghede also den goden inder wraken der ongherechticheit Ende voert meer so is iason mit hercules ende mit sinen gheselscappe ende mit medea ghecomen totten conincrijcke van thessalien. welke al te samen coninc peleus ontfinc mit geueynsder ende mit versierder blijscappen. mer hi was sonder twiuel vtermaten seer bedroeft in sijnre herten al heymeliken van iason sijns neuen ghesontheyt Ende hi gheloefde iason sinen neue te verheffen totten conincrijcke van thessalien mit alre vryheyt
|
|
Auteursrechtvrij