Jonge Gouden Uil
door Sofie De Jonckheere
Naast de Gouden Uil, de literaire prijs voor literatuur voor volwassenen, wordt sinds 1997 ook jaarlijks de Jonge Gouden Uil toegekend aan in het jaar daarvoor in Nederland of Vlaanderen verschenen boeken in verschillende categorieën. De Jonge Gouden Uil is een leesbevorderingsproject dat in handen is van de Nederlandse Taalunie, de Vlaamse departementen van Onderwijs en Cultuur en de Stichting Lezen. De coördinatie ervan ligt afwisselend in Vlaanderen en Nederland.
Dankzij de Jonge Gouden Uil kunnen niet alleen volwassenen, maar ook jongeren hun eigen winnaars bepalen. In de categorie fictie/non-fictie kunnen scholieren van de bovenbouw van het voortgezet onderwijs in Nederland en scholieren van de hoogste graad van het secundair onderwijs in Vlaanderen (ASO, TSO en BSO) meedoen. In de categorie kinder- en jeugdliteratuur lezen daarnaast ook studenten van de pabo's in Nederland mee evenals studenten van de normaalscholen in Vlaanderen.
Een deelnemende school kiest voor een van de twee categorieën en vormt een schooljury die in Nederland uit tien leerlingen en in Vlaanderen uit maximaal 15 leerlingen bestaat. Die jury leest dan de genomineerde boeken onder begeleiding van een docent(e). Sinds 2000 is de opsplitsing in drie categorieën gereduceerd tot twee. Voortaan worden fictie en non-fictie namelijk samen genomen.
Via een speciaal daartoe ontworpen website kunnen leerlingen en studenten van de verschillende jury's met elkaar communiceren. Van de genomineerde boeken krijgt elke jury een aantal exemplaren die het bezit van de school blijven. Op die manier wil men ook de niet meelezende jongeren de kans geven de boeken te lezen. Door de organisatie wordt bovendien een begeleidende video verspreid, met de bedoeling de jonge lezers voor het project te enthousiasmeren.
Wie voor de Jonge Gouden Uil jureert, leest in vrij korte tijd de vijf genomineerde boeken en beoordeelt deze individueel aan de hand van een aantal invulformulieren die vooraf worden gegeven. In een slotdebat wordt dan onder begeleiding van de volwassen docent(e) de einduitslag bepaald. De uitslagen van de verschillende deelnemende jury's worden vervolgens bij elkaar gelegd. Het definitieve eindresultaat wordt bekend gemaakt op een feestelijke ontmoetingsnamid-