Huishoudelyk woordboek

Vervattende vele middelen om zyn goed te vermeerderen, en zyne gezondheid te behouden, Met verscheiden wisse en beproefde middelen

W.

warmoeskruiden. zie hof doe by.

De geurige kruiden en andere, welke men voornamentlyk in den Tuin moet hebben, zyn zulke, die men over Salade doet, en in de Potspys, en die men nemen kan, of niet; als Sali Basilicum, Lavendel, Averuit, Hysoop, Sterkers, Melisse, Kamille en andere. Hier zullenwe ten voornaamste van zulke spreken, waar van men niet mag onvoorzien wezen.

Tot de Slade, gebruikt men gemeenlyk, Munte, Dragon, Steenbreek, Sterkers, Kruipende Hartshoorn, Pimpernel, Tripmadam, met zulke die elders beschreven zyn. De Salade is te aangenamer, hoe’er meer kruiden onder zyn.

Enigen van deze kruiden worden gezaaid, andere van de wortel voortgeplant, alhoewel ze alle zaad voortbrengen; maar die zyn niet zo goed voortteteelen, als van de wortel.

Die gezaaid worden, zyn kruipende Hartshoren, Pimpernel, Sterkkers. De andere worden van wortelen voortgeteeld, en blyven in de Winter wel over.

Gy kuntze zo vele jaren, als gy wilt, in de plaats laten staan, daar gy ze gezaaid, of geplant hebt; hebbende gene andere moeite aan zich, dan de aarde te roeren, en de paden schoon te houden, op dat het onkruid ze niet verstikke.

De andere die tot de Keuken hooren, zyn Thym, Boonkruid, Majolein van beide soorten, Rosmaryn; alle die soorten zyn gemaklyk te telen, en men kan’er zich wel van voorzien.

Om kruiden, die men voor Salade eet, in korten tyd te doen groejen.

Maakt as van Boommos, mengt het met Mest,

[p. 1496]

die wel tot aarde geworden is, besproeit naderhand dit Mengsel met sap van een Mesthoop, laat het drogen in de Zon, herhaalt dikmaal 't zelfde. Als uwe aarde wel bereid is, zult gy ze in een aarden Pot bewaren. Als gy ze gebruiken wilt, zult gy ze op een Konfoort zetten, en maken ze zo warm, als de aarde in de maand van Juni, of Juli zoude zyn. Daar na zult gy uw zaad nemen, ’t geen gy vier en twintig uren in sap van een Mesthoop hebt laten weeken, in een laauwe warmte, hebbende dat gezaaid in den grond, op de gewone wys bereid, zult gy hen met het boven gewaagde Mengsel zachtjes mengen, en maken ’t vochtig met laau water, naar de mate dat men ziet, dat de aarde droogt. Men geeft voor, dat men dus de Salade schielyk kan doen groejen, de Postelein, Latu, in minder dan twe uren; ’t is niet bezwaard daar de proef van te nemen.

EIND.