| |
| |
| |
Schoone oeffeninghe van de tegenwoordigheyt Godts
Hoe dat Godt Almachtigh al om tegenwoordigh is.
OM te weten waer in dese Oeffeninge gelegen is, soo moet gy in den eersten met een vast geloove, ende met devotie aenmercken dat Godt Almachtig alle creaturen uyt niet heeft gemaeckt, ende dat hy alle creaturen onderhout in den Hemel, op der aerden, ende onder de aerden, alsoo dat hy alle creaturen terstont op eenen oogenblick tydt in niet souden vallen, ende niet wesen, ten waere dat haer de almogentheyt, wysheyt ende goetheyt Godts altydts sonder ophouden onderhielde.
Ten anderen, gy moet sekerlyck gelooven ende wel aenmercken, dat Godt alle volmaektheyt van alle creaturen, allen edeldom, genoegten, profijtelyckheyt, schoonheyt, wysheyt, ende costelyckheyt van alle creaturen (die mogen zyn) in hem Waerachtelyk heeft, te weten: al wat eenige creature in den Hemel, oft op der aerden met haer verstant mag begrypen, mag, oft kan begeeren, nu ofte inder eeuwigheyt, dat is al in Godt. Gaet dan in u zelven, en siet wel waer u herte oft uwe sinnelyckheyt toe treckt, ende denckt dan dat de genoegte, de soetigheyt, de schoonheyt, ofte profijtelyckheyt, die gy daer in soeckt, in Godt is, niet simpel gelijck in de creaturen, want wat in de crea- | |
| |
turen is, dat heeft sijn seker groote, sijn seker gemeten, genoegte, ende eynde &c. Maer alle conditien der creaturen zyn in Godt ongemeten, sonder mate, ende sonder eynde, &c. ende is boven alle natuerelijck verstant.
Voorts ten derden, moet gy vastelijck gelooven, ende neerstelyck wel aenmercken, dat dit alderopperste goedt ende Goddelyck wesen, te weten: Godt almachtig over al waerachtelyk tegenwoordig is, altyt in alle creaturen, in alle plaetsen, in alle hoecken met alle conditien, Edeldom, Majesteyt, Wysheyt, Wetentheyt, Ryckdom, Glorie, en alle 't gene dat in hem is. Dit is seer troostelijck voor alle devote menschen. Merckt wel wat ick segge, als ick segge, dat Godt is tegenwoordig in alle creaturen: creature is al het gene Godt niet en is, soo is dan Godt in u ziele, in u herte, in u verstant, in u wercken, ende in allen de krachten uwer ziele, binnen en buyten rontom u, ende over al met sijne Majesteyt, ende sijne Glorie. Dit al t' samen zyt gy seker. Het is wel waer dat gy niet seker en zijt, oft Godt door invloeyinge zynder gratien in u is, ende oft u, uwe sonden zyn vergeven, ja dat meer is, sommige menschen zijn seker dat de gratie Godts in haer niet en is: want sy willens ende wetens in doodt sonde staen, &c. Maer gy zyt geheel seker, dat Godt na sijne natuere, ende Goddelijcke Wesen tegenwoordig is in u, op de maniere als 't voorseyt is, ja dat meer is, ten is niet mogelijck dat'er soude wesen eenige creature, ofte plaetse, hoe kleyn oft hoe groot dat sy waer daer Godt niet in en soude wesen, op de voorsz. maniere. Act 17. Want hy Hemel ende aerde vervullende is, Ierem. 23. ende in hem leven wy, ende roeren ons, en zyn wy, &c. Segt den H. Apostel Paulus. Ende Christus segt: Die my lief heeft die | |
| |
sal myn woorden bewaeren, ende mynen Vader sal hem lief hebben, ende wy zullen tot hem comen; ende een wooninge by hem maken. Daerom segt S. Paulus, 2. Cor. Gy zyt een Tempel des levende Godt, gelijck Godt segt; Want ick sal in hem woonen, ende in hem wandelen. Hierom soo moeten wy hier wandelen met vreesen binnen den tydt van onse Pelgrimagie, segt den H. Apostel Petrus, ende ons wachten van sonden. Want: een afgrysselijckheyt zijn den Heere de quaede verkeerde gedachten, ende den Alderhoogsten Godt haet de sondaren, maer hy is bermhertig die penitentie doen, ende hy geeft den genen, die penitentie doen, den weg der rechtveerdigheyt. Daerom segt Christus Matth. 3. 4. Doet penitentie, doet weerdige vruchten (wercken) der penitentine, ende en wilt niet vreesen, die het lichaem dooden, Matth. cap. 10. Maer vreest veel meer hem (te weten Godt) die de ziele ende het lichaem mag verdoemen in de helle: want salig is den mensch die altydt vreest om het quaet te laeten, ende goedt doet, altydt ter eeren Godts. Want Godt sal een iegelijck loon geven naer sijn wercken, Matth. 16. 27. Ende alle boom die geene goede vruchten (goede wercken) voort en brengt, sal af-gehouwen ende in 't vier geworpen worden. Matth. 7. 19.
Item, ten vierden: gy moet oock sekerlyck gelooven ende neerstelijck gelooven ende neerstelyck aenmercken, dat onsen Heere Christus Jesus waerachtig Mensch is; hebbende een Lichaem ende Ziele met malcanderen vereenigt als wy: ende oock waerachtig Godt nu is, ende oock doen was in sijn leven op der aerden wesende al is 't dat men syn Goddelycke eeuwige Nature met uytwendige oogen niet en sagh. Item, dat de God- | |
| |
delyck Natuere oft Godt niet alleen in hem was als in ons (als voorschreven is) maer gy moet sekerlyck gelooven, dat Hy, sijn eygen Persoon Godt is, ende dat Goddelyck eeuwig Wesen, daer alle creaturen in gesloten zyn, alsoo 't voorseyt is. Siet de voorschreven kennisse van Godt, met de andere Artickelen des heyligs Geloofs, is u genoeg om te practiseren de Oeffeninge van 't leven daer ick u nu afschryven wil. Ende al en verstaet gy het heel niet dat voorseyt is; het is my genoeg dat gy 't dry oft viermael neerstelyck overleest, ende wel aenmerckt, ende dat gy dan simpelyck ende vastelyck gelooft dat het soo is, ende al en vallet in u verstant niet, hoe dat mogelyck is. Sekerlyck dan geloovende, ende aenmerckt hebbende al dat 'er voorseyt is, soo moet gy u gewennen u sinnekens te sluyten, u sien, u hooren, u spreken, ende keeren alle uwe krachten der zielen om te contempleren, te imagineren, ende te peysen op dat eeuwig ende alderopperste goet, dat by u, in u, ende rondom u, waerachtelyck tegenwoordig is (dat is Godt) daer alle goedt, alle wesen, alle genoegte, alle melodye van geluyt, alle wysheyt ende wetentheyt, alle soetigheyt der liefden in is, oock alle ryckdom, alle macht, alle costelyckheyt: ende al dat men gedencken oft begeeren kan. Denckt dan altyts, ende hebt altijdt voor oogen dit voorschreven alderopperste goedt, dat Godt is, ende hoe dat Godt in u is, ende gy in Godt, en verblijdt u daer in, als in eenen costelijcken schat, die gy hebt in uwe ziele, die u niemant en kan afnemen.
Hierom soo leert nu alle creaturen vergeten soo veel als gy kunt, ende leert u memorie, u verstant, wille ende begeerte door 't geloove, sonder ophouden, alleen op dit Goddelijck wesen (daer al- | |
| |
le goet in is) te werpen, u altijdt daer in verblijdende, ende toekeerende. Siet dit is de oeffeninge daer af ick schrijven wil. Wilt gy nu dese Oeffeninge volcomelijck aengaen, soo is 't van noode, dat gy by na met gesloten oogen ende sinnen langs den huyse oft straeten gaet, ende geen dingen sorgvuldig en zyt. Matth. 6. Ende schouwt alle ydel geselschap oock uwe medebroeders, oft mede susters, soo veel als de gehoorsaemheyt ende goede gewoonte toelaet: soeckende altydt oorsaecke om stilder ende bequamelijcker u memorie, verstant, wille ende begeerte oft liefde op dat opperste goet, dat Godt is, die in u, ende by u altydt waerachtelijck tegenwoordigh is, altyt te werpen, ofte te becommeren, denckende dat hy u heeft geschapen om dat inder eeuwigheydt klaer te sien, te besitten, verblyt u daer af, u van de goetheyt Godts verwonderende, ende hem hoogelijck danckende ende lovende. Ende wat u te vooren komt van eenige soetigheyt deser werelt, van vrienden, van Vader, Moeder, Suster, Broeder, Knaepe, Maerte, huyse, lant, eere, goet, ofte eenige genoegte der werelt te hebben, worpt al van u, denckende dit hebbe ick in Godt daer alle goedt in is: want ick dan in my hebbe Godt almachtigh, daer alle creaturen ende allen haer genoeghte, ende schoonheyt uyt gesproten zyn, ende geheel in blyven, wat wil ick dan eenige genoeghte der werelt soecken, die seer kort, kleyn, ende verganckelijck is? Daerom seght. S. Anselmus: O mensch waerom maeckt gy u selven ongerust, soeckende verscheyde genoegten, laet vaeren alle genoegten, ende hebt lief een goet &c. Daer alle genoeghten in besloten is, ende het is u genoegh om u herte te versaeden, ende in ruste ofte vrede te stellen.
| |
| |
Maer gy mooght vragen, wat sal ick van Godt dencken? Den dagh ende nacht is lang bysonder myn leven dage; dat Godt by my is, ende in my, ende dat hy is dat opperste goet, daer alle creaturen ende alle haere genoegte in sijn, dat hebbe ick haest overdacht, &c. Ick antwoorde u: en ick begeere niet meer van u dan dat gy u af-treckt van alle andere dingen, ende simpelijck alleen merckt op Godt. die in u is, &c. Niet meer contemplerende dan simpelijk dat alderopperste goet (Godt Almachtigh) voor oogen te hebben, met liefde ende begeerte dat te sien klaerlijck, denckende somtyts hoe dat dien grooten Godt hem soo diepelijck verootmoedight heeft, mensche wordende, om soo heymelijk ende ootmoedelijk onbekent op dese werelt te converseren, ende ten laetsten soo bittere ende schandelijcke doodt te sterven, alleen uyt een eeuwige onuytsprekelijcke liefde tot u, ende tot alle menschen, op dat wy inder eeuwigheyt met hem dat opperste goedt souden besitten, niet om sijnen wille, maer alleen om ons gedaen. Soo en moet gy niet subtylyck het Leven Christi overpeysen, maer somtyts eenig artickel sijns levens overpeysen, in het generael klimt terstont in sijn Godtheyt, hoe dat hy is den oorsprong van de volmaektheyt van alle creaturen, ende ons soo wonderlijck lief heeft, en valt somtyts van sijn hooge Godtheyt in sijn diepe ootmoedige Menscheyt, in eenigh artickel sijns levens: oft in 't generael in sijn ootmoedige conversatie, maer altyts principalijck ende meerderen deel u oogen der zielen inwaerts slaende op Godt, die in u ziele tegenwoordigh is. Siet niet meer en begeere ick van u, daerom staet in 't beginsel dat dese Oeffeninge met kleynen arbeyt is, ende met genoeghten.
| |
| |
Eenen devoten Jongman verkreegh dese leere van sijnen Meester den H. Dorotheus; de gedenckenisse van Godt en laet nimmermeer van u herte gaen, gedenckt altydt dat hy by u is tegenwoordigh, ende gy by hem, &c.
Alsulcke leeringe hadde hy soo neerstelijck onderhouden, dat hy overmits Godts hulpe, Godt altyt tegenwoordigh hadde, met hem inwendig sprekende, met vierighe gebedekens lovende danckseggende, ende alsoo een wooninge by hem gemaekt heeft, ende is hier door heylig geworden.
S. Catharina van Senen, leyde een streng leven: hoe wel dat men haer alderhande huyswerck opleyde, alsoo dat sy veel te doen hadde, maer sy van Godt geleert zynde, om sonder verstroeytheyt te blyven, heeft in haer herte Godt altyt tegenwoordig gemediteert, met hem gespreeck gehouden. Daer naer heeft sy oock andere geleert, soo mondelijck, soo schriftelijck, dat sy in de herten altydt Godt tegenwoordig souden aenschouwen, Luc. 19. 21. Hun gedachten ende begeerten tot hem souden hebben sonder ophouden, 1. Thess. 5. Jae Christus seght selve, dat men altydt soude bidden, ende niet ophouden Coloss. 4. Waerom, waeckt ende bidt tot allen tyden, seght S. Paulus, Ephes. 6. Begeeft u gestadighlijck ten gebede, waeckende daer in met dancksegginge. Bidt altyt met den geest, &c. Want daer is dat Rycke Godts, daer is Christus, daer spreekt hem de ziele vriendelijck toe, seggende met den H. Propheet David Ps. 84. Ick sal hooren wat Godt in my spreken sal.
Hier in moet gy volherdig blyven, soo sult gy sterckheyt en smaeck door Godts gratie gevoelen. Ende is 't dat dat gy u ydel memorie niet terstont en kont in keeren, en zyt niet te seer verslagen, want gy sult in u beginsel een kleyn kindeken ge- | |
| |
lijck worden, 't welck al heeft het voetjens, soo en kan het niet gaen, ende als 't begint te gaen, soo vallet somtyts, ende staet met grooten arbeyt op, ende ten laetsten wort het sterck van leden, ende rasch te gaen: alsoo sal het in als met u geschieden, soo verre als gy volherdigh blyft. Arbeyt dan altydt alle dingen der creaturen met grooter neerstigheyt uyt der herten te sluyten ende 't verstant puer te houden, ende altyt simpel te vallen op dat opperste goet, niet meer denckende.
Item, alle den arbeyt die gy doet uyt gehoorsaemheyt, ende uyt goede gewoonten, doet hem sonder sorgvuldigheyt van herten, ende stelt u herte in ruste ende vrede, dat het u alleens zy oft den arbeyt kort is oft lang duert, ende oft men u meer op leyt dan andere oft niet, alle dingen bevelende ende betrouwende de voorsichtigheydt Godts die in u ende over al is tegenwoordigh, &c. ende die alle dingen in sijn macht heeft. Stelt dan geheel uw' herte in vrede, ende zyt simpel gehoorsaem, om te vereenigen u herte dagh ende nacht met Godt als voorseyt is. Wat u te vooren komt, van regen ende schoon weer, ende wat gy hoort ofte siet, en denckt daer niet op, soo en schaet 't u niet, ten schaet niet, als men 't niet in memorie en print. Gaet dan langhs den huyse oft onder het geselschap, geheel leege ofte ootmoedig van herten, ende hout u herte in ruste ende stilligheyt, en hebt soo aendachtelijck Godt in't simpel aenschouwen, ende begeerten uwer herten, soo sult gy korts gevoelen sterckheyt, om te verwinnen alle tentatien, ende te krygen bernende liefde tot Godt uwen Saligmaecker, ende al de werelt sal u beginnen te walgen, jae een cruys wesen, ende dat uyt groote genoeghte, die gy in uwen geest sult beginnen te gevoelen, wacht u nochtans dat gy | |
| |
in sulcke genoeghte, devotie, ofte Oeffeninge geensints uwen eygen wille en volbrenght, maer dat u meyninge puer zy om Godt te kennen, ende sijnen heyligen wille te volbrengen. Ende hoe uwen geest. u memorie, verstant ende begeerte stercker met Godt (dat simpel puer eeuwig opperste goet) becommert is, hoe het gebedt volmaeckter, ende de contemplatie puerder wordt, want hemelsche ende aertsche dingen zyn gelijck het licht en de duysternisse contrarie.
Hierom de alderhooghste volmaecktheyt des menschen in dit ellendig leven, is dat de ziele met alle haer krachten alsoo vereenigt zy met Godt, nacht ende dagh, dat men niet en smaeckt, niet en denckt, niet en contempleert, oft en gevoelt dan Godt: en dat allen de begeerten in vreught der liefden, in het genieten des eeuwigs goedts soetelijck rusten.
Leert dan puer simpelijck sonder ophouden (soo veel als gy kunt) u memorie, u gedachten, ende begeerten op dit simpel eenvuldigh eeuwigh opperste goedt werpen, dat altydt in u binnenste ende buyten u, ende over al tegenwoordigh is, niet veel subtyl contemplatien van Godt hebbende, maer alleen simpelijck sinder eenige imaginatie u gedachten daer op werpen, denckende dat hy een simpel puer eenvuldige natuer ende opperste goet is, &c. Daer alle creaturen ende goet in besloten is, ende waerachtelijck in is te vinden.
Worpt dan u gedachten op dit geestelijck opperste goedt, niet imaginerende hoedanig dat dit goet is: want het gaet boven alle verstant: maer alleen simpelijk denckende ende vast geloovende dat hy dat opperste goet is, ende de oorspronckelijcke Fonteyne van alle goet. Hoe gy u herte meer hout in eenvuldigheyt van gedachten, hoe ghy | |
| |
eer alle tentatien zult wederstaen, ende de wereltsche lusten verachten, ende tot hoogheydt aller deugden komen. Hierom soo arbeydt den duyvel alsoo seer dese Oeffeninge te verhinderen, om dat sy soo profytelijck is. Op dese voorschreve maniere u herte met Godt vereenigende, bidt Godt altyt ootmoedelijck om gratie voor u, ende voor uwen Oversten, voor uwe Mede-broeders, voor de H. Kercke, ende voor alle menschen, oock voor de zielkens die in 't Vagevier liggen. En versmaet niemant, ende en verheft u selven niet, maer hout u altydt ootmoedig, verduldig, vriendelijck ende berm-hertig, &c. Want boven alle verstant zyn Godts wercken, sijnen wille, ende sijne ordonnantie, want gy en weet niet wat Godt in der eeuwigheyt van u, ofte van andere menschen gedacht heeft. Hebt medelijden met alle menschen, ende bidt voor alle menschen &c. Ioan. 15. Want sonder de gratie Godts en vermagh niemant iet, ja niet iet goets te dencken, als uyt ons selven, maer alle onse bequamigheyt oft vermogen is van Godt: daerom soo moeten wy hem te meer bidden, &c.
Is 't dat gy dese Oeffeninge seer beminde, N. ter herten neemt, ende die vyf of ses mael door leest, ick hope, dat gy 't wel verstaen sult, ende eenen goeden moet sult verkrygen, om neerstelijck te werck te stellen, ende dat gy haest de profijten sult beginnen te smaecken, ende daer in volherdigh blyven. Ende al is't dat dese Oeffeninge bequaemer schynt voor geestelycke persoonen dan wereltlijcke: nochtans soo konnen dese hier uyt oock seer groot profyt nemen, is't dat sy haer-lieder herten niet te seer en stellen op de verganckelijcke dingen: maer willen boven al soecken het Ryck der Hemelen, ende sijn | |
| |
rechtveerdigheydt, Matth. 6. soo Christus ons leert, ende dat sy willen daerom leeren maecken in hun uytwendige becommernissen een toekeeren tot Godt. Want den Heere heeft ons alsulcken herte gegeven, dat hem in een oogenblick tydts kan tot hem keeren, den selven loven, danckende, ende biddende, al is 't dat het lichaem werckt, ende den mont met een ander spreeckt. Daerom moet gy u gewennen uyt al het gene dat gy doet, hoort ende siet, ende in uwe hantwerck een oorsaecke te nemen om Godt te bidden, te loven ende te dancken. Zyt gy bedroeft, soo denckt hoe Jesus bedroeft was tot'er doodt toe, &c. Zyt gy benauwt, soo denckt op de groote benauwtheyt Christi onsen Heere, sweetende water en bloedt om u: zyt gy beswaert met arbeydt oft met lyden, soo peyst den swaren balck des Cruys, ende dat lyden dat uwen Heere om u gewilligh gedragen heeft, hem ootmoedelijck biddende om gratie, hulpe ende bystant, dat gy u Cruys oft lyden oock moogt begeeren ende verduldelyck dragen, ende hem naervolgen tot sijnen lof, eere ende glorie, ende saligheyt uwer zielen, denckende altyt dat Paulus seght, Act. cap. 14. Dat wy door veel tribulatien moeten gaen in 't Rycke Godts, het welck soo kostelijck is, dat'et geen menschen herte en kan begrypen, 1. Corinth. 2. Maer wie het Cruys oft lyden niet gewillig en neemt oft draegt, Matth. 10. &. 16. ende sijn ziele niet en haet, ende my volgt: die en is myns niet weerdig seght, Christus Luc. 14. Moet gy veel wercken om den kost te winnen, ende tydelijck goet, soo denckt wat gy behoorde te doen om de edele ziele te spysen, ende dat eeuwig goet te verkrygen. Siet gy het vier, soo peyst: Och! oft ick dat eeuwigh vier mochte ontghaen, ende dat vier der liefde | |
| |
Godts verkrygen! komt u iet schoons, soets, ende ryckx, &c. te vooren, soo denckt: Godt is veel schoonder, soeter, ende rycker, &c.
Alle creaturen ende alle dingen souden ons komen te verwecken tot Godt, om hem altyt te loven ende te bidden, waer 't dat wy daer op wilden letten. Hierom sult ghy arbeyden, niet alleen, om u hert te trecken van alle ydele gedachten: maer oock het selve te vervullen met hemelsche gepeysen; want die sijn het voedsel der Goddelijcker liefde, ende vereeninge met Godt, ende sy zyn u soo seer van noode, dat gy nimmermeer ('t en zy by Mirakel) en kunt blyven staen in de liefde Godts, 't en zy dat gy u begeeft tot oeffeninge der goede gedachten. Ende al is 't in 't beginsel wat swaer ofte suer, nochtans gesmaeckt hebbende de vruchten, soo sal het u soet vallen, alsoo dat gy daer sonder niet en sult konnen leven, en alle wereltlijcke gedachten sullen u bitter zyn. Ende om hier in vieriger te worden, soo sult gy in u herte (als in een buffelken) t'saemen vergaederen alle de weldaden der liefde van Godt aen u bewesen, te weten: dat hy u van niet naer sijn Heylig Beelt geschapen heeft, van Catholyke Ouders laeten geboren worden, ende in 't waerachtigh Geloove opgevoedt, dat hy u niet en heeft laeten versmooren in sonden, ende u soo dickmaels in genaden aengenomen, ende soo langen tydt met groote verduldigheyt tot penitentie verwacht heeft, en van ontallyke sonden bewaert &c. Ende dat de opperste Majesteyt Godts haer soo seer verootmoedight heeft, stervende om u die soo schandelijcke bittere doodt des Cruys, ende dat hy noch bereyt is, u snooden sondaer de eeuwige blydschap te geven, &c. Diergelycke gaeven ende weldaeden sult gy soo lange vergaderen, en- | |
| |
de ootmoedelyk overleggen, tot dat gy ontsteken wort met de liefde Godts, die u eerst lief gehadt heeft, 1. Joan. 4. Daer-en-boven moet gy als schiet pylkens, altydt bereet hebben corte vierige Gebedekens, om u te gewennen op alle plaetsen, by alle menschen, t'allen uren met vierige begeerten Godt aen te spreken, denckende oft seggende.
| |
Gebedt.
O Mynen Heere mynen Godt, ô myn eenige hope, mynen troost, ende myn begeerte, och oft ick u noyt vergramt en hadde! Het is my leet dat ick soo dickwils gesondigt, ende u vergramt hebbe. Och wanneer sullen myn sonden eens een eynde hebben! wanneer sal ick my selven eens geheel verloochenen, versmaeden, haeten, ende u mynen Godt Jesu Christe met geheelder herten liefhebben! O Heere Jesu, mogt ick voor uwe oogen gratie vinden, dat gy my een brandende vonxken van u heylige liefde wilde geven! O Heere Jesu, waer hebbe ick dese gratie verdient? Alle creaturen moeten u van mynen 't wege duysent-mael loven. Doet met my naer u Vaderlycke goetheyt, castyt my hier doch genadelyck dat gy naemaels doch wilt verschoonen ziele ende lichaem, het is voor u genoegen.
| |
Andere Schiet-Gebedekens,
Die tot suyveringhe dienen.
O Heere Jesu Christe, mynen Heere mynen Godt, ende mynen Saligmaker! gy die in de werelt gecomen zyt om de sondaers salig te maecken, vergeeft my dog alle myn sonden, ende maeckt my dog salig. O mynen Godt, wat sal ick seggen, wat sal ick doen! ick hebbe voor u, en tegen u, ô mynen goedertierensten Schepper, Verlosser en | |
| |
Saligmaecker gesondigt. O Heere vergeeft my dog, ick bekenne myn sonden, voor u, ô Heere Jesu, zyt my dog genaedig, ick ben arm ende ellendigh, my gebreckt alle goet, ja ick ben den aldergebreckelycksten sondaer, ick en kan niet, ende ick en vermag niet uyt my selven. Joan. 6. 1-5. O Heere zyt my genadig, ende helpt my, &c.
O mynen Godt dat ick u noyt versmaet en hadde, noch vertoornt! Och dat ick uwen heylighen wille altyts waer gehoorsaem geweest, ende dat ik alle uwe inspraecken altydt gevolgt hadde.
Neemt dog van my, ô Heere Jesu, alle dat u mishaegt, ende geeft my altyt te doen al dat u behaegt. Helpt my dat ick u niet meer en versmaden noch en mishaege.
Wel aen dan, ô aldergoedertierensten Heere Jesu, ontfermt u dog mynder, den armsten ende afgryselycksten sondaer: onweerdig ben ick dat my de aerde draegt, neemt my dog uyt bermhertigheyt aen, door de verdiensten uws heyligh leven, bitter lyden, ende sterven, ende door dat voor bidden uwer H. Moeder Maria, en alle Heyligen.
Alle myne sonden, schulden ende versuymenissen der deugden, die ontallyck veel zyn, werpe ick t'saemen in dat oneyndelyk vier uwer liefden, in u oneyndelycke bermhertigheyt, ende in uwe H. Wonden, ootmoedelyck biddende, dat sy daer in verteirt ende verslonden mogen worden, ende gy my, met opgeleyde penitentie, die genaedelyck vergeeft.
Wascht my ende reynigt my met u Heylig costelyck Bloedt, van het welck een druppelken de geheele werelt kan salig maecken, ja spreeckt alleen een woort, ende ik sal suyver ende gesont worden.
Geeft my, ô mynen Saligmaker, dat ick my selven recht oordeele alle straffen weerdig, ende dat | |
| |
ick my strengelijck kastyde, ende u gerechtigheyt versoene, ende genoeg doen, &c.
Geeft my dog, ô goeden Heere Jesu, eenen grooten haet van myn sonden, ende van my selven, ende sterckheyt om myn lusten te dooden.
Geeft my dog, ô Heere Jesu, dat ick alle straffingen, alle tribulatien, ende verachtingen voor myn sonden, ende penitentie gewillig aen neme.
Geeft my dog een sterck voornemen van niet meer te sondigen, ende dat ick alle sonden schouwe ende vreese, en geeft my dat ick liever sterve, als te willen sondigen.
Geeft my doch sterckheyt, dat ick allen den tyt myns levens, in penitentie mag volherden, &c. Maeckt my doch heylig, ô gy Alderheylighste Beginsel ende Eynde.
| |
Andere Gebedekens om in deugden toe te nemen ende voort te gaen.
ICk aenbidde u, ô Heere Jesu Christe, ick love, dancke, pryse ende gebenedyde u, voor uwe weldaeden, goetheyt bermhertigheden, ende onbegrypelijcke liefde, die gy my bewesen hebt.
| |
Hier moogt gy de weldaden verhaelen, ende voor elck Godt loven ende dancken.
ICk love, ick dancke, ende gebenedijde u, ô mynen Godt! dat gy my uyt niet geschapen, ende tot nu toe onderhouden hebt, ende my soo seer lief gehadt, dat gy om mijnen wille Mensch geworden zijt, ende voor my soo veel versmaetheden, slagen, wonden, onuytsprekelijcke pijnen, ende schandelijckste doodt geleden hebt.
| |
Hier moogt gy sommige artickelen verhaelen, ende voor een iegelyck bysonder hem danckende ende loven.
O Heere Jesu Christe, mijnen verlosser, mijnen troost, mijn begeerte, mijn liefde, mijn | |
| |
genoegte, ende mijnen Saligmaecker, verbergt my doch in u Heylige wonden, &c.
O goeden Heere Jesu, druckt allen uwe pynen, uwe versmaetheden, ende uwe smertelijcke Wonden in mijn herte, soo dat ick een medelijden met u mag hebben, ende met uwe heylige liefde geheel door wont worde.
Geeft my dog alle uwe heylige deugden naer te volgen, die in u leven ende lijden geblinckt hebben, &c. Geeft my dog de diepe ootmoedigheyt, gewillige gehoorsaemheyt, sachtmoedigheyt verduldigheyt, liefde, ende een hertelijcke bermhertigheyt. Geeft my doch ô Heere Jesu Christe! goet verstant, reynigheyt des herten, ende eenen stercken vierigen vrolijcken geest, om u neerstelijck te dienen, u naer te volgen, ende dat ik u gehoorsaem zy, ende in alle dingen getrouwelijck lief hebbe. Geeft my dog oock dat ick alle menschen lief hebbe, ende uyt rechte liefde my selven hun-lieden mede deele. O alderbermhertigsten Vader, geeft my dog die sonderlinge spyse mijnder ziele, welcke is de liefde, ende dat ick in alle dingen uwen heyligen wille doen, dit is een sonderlinge stercke spyse, Joan. 14. dese spyse behoeven wy alle dagen. Geeft my ô Heere Jesu, dat ick u soo sterckelijck mag lief hebben, Joan. 14. ende dat gy in my woont (niet de werelt) en my regeert na uwen heyligen wille.
Het is uwen wille, ende gy begeert dat wy souden penitentie doen, ende dat wy onse vyanden souden lief-hebben, ende wel doen die ons haeten, Matth.5. v. 44. ende vergeven die ons quaet doen, op dat gy ons oock sout vergeven: maer vergeven wy niet, soo en wilt gy ons oock niet vergeven, &c. Hierom bidde ick u, ô goeden Jesu, geeft my dog sulcke liefde ofte gratie, dat ick altydt mag | |
| |
doen naer uwen wille, &c. Geeft my dog victorie in alle tentatien, ende tegen alle vyanden mynder ziele, op dat ick altyt in liefde met u vereenigt mag blyven. Geeft my dog soo groote liefde, die my niet alleen van de eeuwige helsche pynen, maer oock van het Vagevier verlosse, niet om dat ick om uwen wille niet lyden en wille: maer op dat ick uwe hooge Majesteyt te haester mag sien, ende u beter mag loven, &c. O mijnen Godt! geeft my dog een soo groote liefde, dat ick u te aengenaemer mag wesen, ende dat onuytsprekelijcke eeuwigh goet te lichter soude mogen sien ende genieten.
| |
Gebedekens
Tot volmaeckheyt dienende.
O Heere Jesu Christe, vergeeft my dog alle myne sonden, waer mede ick u oyt versmaet, ende de helsche pijne verdient hebbe: want gy ons selve leert, Matt. 6. dat wy om vergiffenisse souden bidden: daerom vergeeft ons alle sonden, ende geeft ons een teeken dat gy ons vergeven hebt, te weten: uwe heylige Liefde, daer mede wy oock mogen vergeven, die tegen ons misdaen hebben.
O Heere Jesu, mijnen Heere mijnen Godt, gy zyt de liefde, vervult dog mijn herte met u aldersterckste liefde, ende ontsteckt my geheel met den brandt uwer liefde, die niet uytgeblust en wort met eenige tribulatie, &c. Cant. 8. O mijnen Godt, maeckt dat ick droncken worde ende quele van liefde tot u.
O Heere Jesu, onbegrypelijcke goetheyt, ô mynen eenigen troost, Psal. 17. Toevlucht, mijnen Verlosser, Helper, Bewaerder ende Onderhouder, daer op ick my betrouwe. O edelen Bruydegom mijnder ziele, suyvert dogh myn ziel van alle on- | |
| |
reynigheyt, &c. Doodt in haer alle boose lusten, willen ende quade begeerten ende vervult haer met u heylige Liefde, ende maeckt u wooninge by haer, &c. O Aldermachtigsten Vader, Soon ende H. Geest, dry persoonen, eenen eenigen, Almachtigen Godt, helpt my dog dat ick u geheel lief hebbe, vervult myn memorie met heylige Meditatien, &c. Verlicht myn verstant om u hooge Majesteyt, en mijne onweerdigheyt, ende nietigheyt te kennen. O Godt H. Geest, onsteckt myn ziele met den brandt uwer liefden, waer door ick altijdt alle dingen mag doen naer uwen heyligen wille, Amen
O mynen Godt, wanneer sal ick de werelt af-sterven, ende my selven versaecken, versmaden, ende haeten, ende alle dingen aen uwen heyligen wille overgeven.
O goeden Godt, gy gebiet my, dat ick u met geheelder herten soude lief hebben Matth 22. ende oock mijnen naesten als my selven, ick bidde u, geeft my dog te volbrengen, ende te doen wat gy gebiet, want sonder u en vermag ick niet, Joan. 15.
O Almachtigen Godt, comt dog uwe heylige Kercke te hulpe, ende maeckt dat sy in alle deugden, ende in heyligheyt volcomelijck wasse.
Ontfermt u dog oock, ô goeden Godt, over alle die gy met u Heylig precieus Bloedt gekocht ende verlost hebt. Reynigt, verlicht ende maeckt volcomen allen uwe dienaers.
Bekeert de arme sondaers, brengt wederom tot eenigheyt uwer H. Kercke, alle af geweken, alle Ketters, ende alle ongeloovige. Komt oock alle bedroefde noot lydende menschen te hulpe in haeren noot, wiltse dog vertroosten, bystaen, verlossen, ende helpen in alles tot uwer eeren ende lof, ende saligheyt haerder zielen.
Vergeeft, vertroost, ende verlost dog oock de | |
| |
arme zielkens die in 't Vagevier zijn, geeft hun de eeuwige ruste ende saligheyt Amen.
Ick offere u voor my, ende voor hun, u Heylig costelijck Bloedt, overvloedelijck uytgestort, ende al wat gy in dit leven voor ons gedaen ende geleden hebt.
Ick offere u oock de verdiensten der Alderheyligste Maget ende Moeder Godts Maria, met alle heylige uytvercorene.
ALdus doende moet gy u soetelijck in Godt laeten sincken, op dat gy u nature ende hooft door de ongeregelde driftigheden niet en beswaert: maer is 't dat gy even wel geenen treck tot Godt soo haest en crygt, ende sonder smaeck blijft, ja dat allen de deugden u bitter vallen, soo blyft volstandig Godt aenhangende, sonder eenig gevoelen, Luc. 18. gelijck de Weduwe den ongenadigen Rechter aenhing, voor seker wetende dat de devotie niet gelegen en is in uytwendige traenen, in gevoelijcken troost, ofte sinnelijcke liefde, maer meer in 't verloogenen sijns selfs ende in eenen bereyden wille sy zelven offerende tot allen het gene dat Godt van u begeert, ende dat sijn eere, ende lof, ende dienst vereyschende is.
Maer soo haest als gy gewaer wort dat u herte met het vier der liefden ontsteken is, soo moet gy terstont alle uwe sonden verbranden: niet dat gyse elck besonder moet overdencken, maer gy sult die al te samen in een bondelken binden, ende t' seffens worpen in den onuytsprekelijcken brandt der Goddelijcker liefden, om aldaer te samen verslonden te worden: ende gy sult daer naer u selven, ende al dat gy van Godt ontfangen hebt, met geheelder herten Godt op offeren, begeerende ootmoedelijk van Christus verlichting uws verstants, om uws selfs nietheyt wel te kennen, oock den | |
| |
wille Godts, om dien te volbrengen. Ende arbeyt in u herte te drucken Christum Jesum, ende sijn heylig Leven, op dat gy alsoo moogt aendoen de deugden der ootmoedigheyt, gehoorsaemheyt, &c. ende u selven soudt verloochenen, verachten, ende versmaeden, jae haeten.
In alle uwe wercken, woorden ende gedachten, soeck puerlijck d' eere ende lof Godts, hem dienende, om dat het hem aengenaem, ende hy weerdig, ende oock sijnen wille is. Leert oock allen u vasten, gebeden, oeffeningen, lichaemelijcke werken, ende allen lijden op-offeren in de vereeninge der vasten, gebeden, wercken, oft exercitien, ende Lyden Christi Jesu, biddende dat sijn volmaecktheyt u wercken wil verbeteren, ende die ontfangen tot zynder eere, ende tot voldoeninge uwer ende aller menschen sonden.
Weet ten laetsten, hoe gy hooglijcker voortgaet in den weg der deugden, hoe gy swaerder Cruycen sult vinden, ende heymelijcker stricken des duyvels: Maer keert u altydt tot de Wonden Jesu Christi met bidden, betrouwende dat Godt u niet en sal verlaten, 't en waere dat gy hem eerst verliet: denckende daer by, dat gy niet weerdig en zyt het minste te lyden ter eeren Godts.
Leert dan met den H. Propheet Job, altydt in lyden verduldig zyn, ende met de HH. Apostelen, oock S. Franciscus, Dominicus, ende veel andere, in't lyden verblyden, ja met veel Martelaeren naer het lyden ende versmaetheyt haecken: denckende altijdt dat gy al veel meer verdient hebt.
Denckt oock altydt op dat Heylig Leven, ende Lyden, ende Sterven Christi Jesu onses Heeren, neerstelyck biddende om oock te vercrygen de deugden der ootmoedigheyt, gehoorsaemheyt, verduldigheyt, &c. ende om u selven te verloo- | |
| |
chenen: gelijck Christus uwen Heere hem verloochent heeft, oock de Heylige Apostelen, ende veel duysent andere, naer de vermaeninge Christi. Luc. 9. v. 23. Denckende oock dat S. Paulus seght: Actor. 14. Door veel tribulatien, arbeydt ende moeyte moeten wy gaen in 't Rycke Godts. Den waerachtighen Bruydegom van onse ziele Christus spreeckt: Komt myn Bruyt, staet op myn vrindinne, Cant. 2. myn schoone, comt myn duyve in de gedaente der steenrotse, in het hol der klippen. Als men siet dat eenighe groote plagen oft straffen komen onder het volck, van oorlogen, sterfte oft andere peryckelen, de menschen (met Lot &c.) vlieden de plagen oft straffen, ende loopen daer sy vry mogen zyn, ende beschermt oft bewaert worden van dese perykelen. Het is nu voorwaer eenen peryckeleusen tydt: de geheele werelt is in 't quaet gestelt, segt den Heyligen Joannes 1. Joan. 5. Ende des menschen leven is eenen geduerigen strydt, seght Job. 7. (den geest tegen 't vleesch, Gal. 5. de reden tegen de sinnelijckheyt.) Aen alle kanten worden wy bedrogen van sienelyke ende van onsienelyke vyanden. Den helschen vyant den duyvel, soeckt onsen kostelijcken schat (dat is, de reynigheyt van ons herte) te stelen, door ingeven van vleeschelijcke lusten, ende veel andere sonden, &c. oock ons geloove, ende betrouwen dat wy hebben op Godt. Maer waer sullen wy in soo grooten noot, anghst ende peryckel vlieden? Dese plaetse sal ons Christus onsen Godt, ende Salighmaecker toonen. Hy heeft Noë gewesen hem te salveren in de Arcke, Lot op den berg, &c. Maer ons alleen roept hy tot hem, seggende: Matth. cap. 11. Komt alle tot my die belast ende beladen sijt (te weten met lyden oft met eenigen | |
| |
noodt, oft peryckel, ende met sonden) ick sal u vermaecken: Neemt myn Jock op u, ende leert van my dat ick sachtmoedigh ben, ende ootmoedigh van herten, ende gy sult ruste vinden uwer zielen. In u verduldigheyt sult gy u ziele besitten, in ruste ende vrede, Luc. 21. Wederom, komt myn Bruyt, Cant. 2. Komt myn vrindinne, myn schoone, komt myn duyve in de gaten des steens. Christus is den steen, daer op de Heylige Kercke gebouwt is: hy is oock het fondament des Geloofs. Is Christus den steen, soo sijn de gaten des steens sijne Heylige Wonden. Hier in noot by alle Godt lief-hebbende zielen te komen; want het is sijn genoeghte te wesen by de kinderen der menschen. Prov. 8. Wat soeter! Och wat soeter woort is dit voor een mensch, die kleynmoedigh, beanghst, ende bevreest ofte geperst van herten is. Alle die tot hem vlieden, sal hy eenen sekeren toevlucht wesen (soo den Heyligen Propheet David seght) daer sy van de macht des duyvels sullen bewaert ende beschermt worden, oock soetelyck ende saligh rusten. Hier by hem, salmen bermhertigheyt, hulpe, troost, ruste, ende al dat men begeeren kan, vinden, seggende met den Heyligen Propheet David Psalm. 22 & 90. Al wandelde ick in het midden van de schadue des doodts, soo en sal ick geen quaet vreesen, wat gy, Heere zyt myn toevlucht, myn bewaerder, beschermer, Verlosser ende Salighmaecker, daer ick op hope, ende betrouwe; want gy hebt uwe Engelen bevolen, dat sy ons souden bewaeren in alle onse wegen, &c.
|
|