In agone, liberatio.
XXXI.
SCeleratos ingenti plerumque improboque somno frui, ac in vtramq; aurem dormire; pios contrà dissidio interno exagitari quid mirum?
Parcere subjectis, & debellare su-
Et principi hujus seculi, diabolo inquam, solenne est. Quamdiu enim Robustus ille possessioni suae incumbit, omnia ibi placida ac tranquilla sunt: at simulatque fortis fortiori succubuit, omnia in tumultu sunt, cunctaque sursùm, dcorsùm aguntur. Quid te excrucias, Mens pia, nõ ex peccato sensus peccati est; corruptionẽ tuam non per corruptionem, sed ex gratiaâ percipis. Timor enim Dei eodẽ modo vulnerat, inquit Augustinus, quemadmodum medici ferramentum, id putredinem tollit, & videtur quasi vulnus augere; nam dum putredo esset in corpore, minus erat vulnus, sed periculosum; accedit ferramentum medici, minus dolebat illud vulnus, quam dolet modo̔, cum curatur. Sed ideò plus dolet, accedente medicinâ, vt nunquam doleat, succedente salute. Periculosum fortissimis imperat dux. Nunquã impugnari debilitatis est.
TEn is niet te verwonderẽ, al sien wy somwylen de goddeloose gherust, en goets moets daer henen gaen: de vrome daer en teghen met innerlicke aenvechtingen ghequelt te zyn. Niemandt en doet oorlooghe aen, de ghene die hem onderdanich zyn: Den Duyvel en bestoockt niet de ghene, die hem alreede de overhandt ghegheven hebben. Soo langhe als dien stercken Gewapenden sijn vaten bewaert, soo isset al in stilte: maer als den Stercken van een Stercker bestreden, en overwonnen wert: dan ister al in roere. Wat quelt ghy u doch, Godvreesende ziele, ten is niet vande sonde, dat ghy u sonde ghevoelt: t'is van Gods ghenade, niet van uwe verdorventheyt, dat ghy uwe verdorventheyt ghewaer wert. De vreese des Heeren, quetst den mensche, seyt Augustinus, op de selve wijse, gelijck de vliem de etter-buyle, sy schynt wel de wonde grooter te maken, maer sy iaegter den etter en dracht uyt, want terwylẽ die vuylicheyt noch in het lichaem lach, was de wonde, t'is waer, wel cleynder, maer veel sorcgelijcker, sy is veel pijnelijcker, nu der de vliem by comt, als te vooren eerder den meester aen quam: maer sy is daerom pijnelijck, ter wylen datmense meestert, om datse niet meer pijnelick zyn en soude, alse ghenesen is. Een Velt-overste sent sijn clouckste gasten, ter plaetsen daer het ghevaer alderheetst is. Nimmermeer bestreden te werden is een teyken van swackheyt.
Niemant treter int ghevecht, met sijn
Maer met die hem tegen-streven:
Die dẽ Duyvel weder-staen, tast hy aen;
Niet die haer tot hem begheven.
IACOB. 1.10.
BEatus vir, qui suffert tentationem: quoniam cum probatus fuerit, accipiet coronam, quam repromisit Deus diligentibus se.
BRADFORT.
SI ad superos iter tendere velis, ad inferos prius navigandum est: cuncta enim Dei opera sunt in medijs contrarijs.