Poena, comes sceleris.
XI.
OMnes, quas mundus propinat, voluptates apibus non dissimiles esse, non immeritò dixerim, fronte blandiuntur, posticâ pungunt. de sese judicent alij, ad me quod attinet, non memini quidquam mihi vnquam accidisse, cui voluptatis nomẽ meritò tribuendũ censeam. Vnicus sanè dolor corpus magis afficit, quã voluptates mille. Quid mirum? semper aliquis dolor voluptati, dolori nulla voluptas inest. Nullum mortalibus gaudium purum est: Tormentum autem, totum tormentum est. Id si verum in doloribus hisce temporalibus ac momẽtaneis, quanto magis id locum obtinebit in aeternis. Haec si vera, cum particula aliqua corporis affligitur, quanto veriora si corpus vniversum: si dolor vnius articuli, vt putadentis, intolerabilis nonnemini videatur, quid de exquisito animae simul ac corporis supplicio cogitandum est? statuamus igitur nullam hic voluptatem puram esse, vel si vspiam aliqua, certè, nisi in cõscientiae puritate, non inveniri; Nam quemadmodum corpus voluptatum capax non est, nisi benè temperatum, ita nec animus nisi conscientiâ ritè purgatâ.
TEn is niet ongherijmt, de wereltsche wellusten metten Byen te verghelijcken: also de selve beyde de soeticheyt inde mondt, de bitsicheyt en bitterheyt inde steert draghen. Yder oordeele van sich selven, wat my belangt, ick derf segghen dat my noyt yet bejeghent is, dat te rechten den naem van wel-lust mochte gegeven werden. Een eenighe droefheyt, gaet ons veel dieper in, als duysenderley ghenuchten. Ist wonder? daer en is gheen vreucht, die niet altijts wat onsoets ontrent haer en heeft: weedom daer en teghens en heeft nimmermeer een soete bete, maer is over al haer selfs gelijck. Het welcke indien plaetse heeft in tijdelijcke pyne, wat salt zyn vande eeuwighe? Indient plaetse heeft, in een gedeelte des lichaems, wat salt zyn, daer het gheheele lichaem te lyden sal hebben? Indien de pyne van een tant, ofte ander cleyn lit, onlijdelijck wert geacht, wat salt zyn daer lijf en ziele ghesamentlijck inde uyttersten weedom sullen liggen? daer en is dan hier gheen blyschap te verwachten, die recht suyver en onvermengt is: ten ware in een oprecht ghesuyvert ghemoet: want, ghelijck een onguer en onghesont lichaem niet bequaem en is, om wellust te pleghen, en in de selve smake te vinden, soo mede niet ons Gemoet, indien het niet gesuyvert en sy, van doodelijcke wercken.
GENES. 2.17.
DE ligno autem scientiae boni & mali ne comedas, in quocunque enim die commederis ex eo, morte moriêris.
PROVERB. 11.21.
DE main en main le meschant, ne demeurera point impuny.