Ex fine ivdicivm.
XXXVII.
IN omni re judicandi, ac consulendi principium est, nosse id, de quo consilium institutum est, aut totâ viâ aberrare necessum est, ait Plato. Multa enim quotidiè incidunt in vitam mortalium, quae, si obiter tantùm inspiciantur, & prout primâ fronte in oculos incurrunt, facilè quisvis damnaturus est; & contrà penitiùs eadem consideranti, ac scopum agentis intuenti, bona ac justa videbuntur. Finis omnia discriminat. Ecce! supplicia quantum a saevitiâ abeunt? sanguis enim vbertim effunditur. Tributa ab avaritiâ? pecunia avidè congeritur. Censura a rigore? fraenum & modus invitis imponitur. Ab omnibus igitur, cum Lactantio, humanitatis jure postulamus, vt non prius damnent, quam universa cognoverint; igitur vt ait ille, in omni re
Judicium suspende, scopus dum
VAn alle raetslagen, diemen voor neemt, is het beginsel, recht te verstaen de saken waer over men gesint is raet te plegen, seyt Plato; of andersins moetmen nootelick gans en al mis tasten. Daer vallen dagelicx in dit leven veel dingẽ voor, de welcke van buyten af, en als in het voor-by-gaẽ alleen bemerct zynde, verwerpelie schijnen, maer nader ondertast, eñ het oog-mere van dẽ genẽ diese beleyt, wel beseft wesende, werden goet en loffelic bevonden. Wat verschilt doch straffe van wreetheydt? nadien-men in beyde bloet vergiet. Wat schattinge van giericheyt? naedien mẽ in beyde gelt vergaert. Wat bestraffinge van hardicheyt? nadien men door beyde de wederspannighe een ghebit inden muyl werpt. Seker lijck het eynde ondeckt het onderscheyt van alle dinghen. Wy vereyschen daerom van alle menschẽ, met Lactantio, na het recht der menschelijckheyt, dat niemandt yet en verwerpe voor hy het selve ten vollen heeft leeren kennen.
L. 24. ff. de ll.
INcivile est nisi totâ lege perspectâ, vnâ aliquâ particulâ
ejus propositâ, judicare vel respondere.
C. Majores de Baptism.
Non debet separari cauda a capite.