Qvod dolet intvs habet.
VII.
PLerisque nostrûm sollenne est conditionem alterius quam maxime extollere, propriam contra deprimere. ejus rei rationem hanc puto, quod in his talibus ab externâ rerum facie judicia mutuantes, interna vix respiciamus, cumque laeta plerùmq; & quae magis placent maximè conspicua sint, duriora verò tacitè ferè conditioni vniuscujusque inhaereant, aliena nobis, nostra plus alijs placent, optat ephyppia bos, piger optat arare caballus. Opes ac majestatẽ Dionisij cum Damocle laudibus extollimus, gladium è lacunari equinâ setâ in capùt Tyranni demissum non antè videmus, quam ipsi eo loci simus, maximo imperio, ut ait Sallust. maximam curam inesse nescientes. At sanè speciosissimum aulaeum nonne saepe ad sordidiorem parietis partem obtegendam adhibetur? Nonne Colossi foris insignes deum saepe aliquem repraesentant, intrinsecus pleni luto ac sordibus? ita sanè. Et plerùmque vbi honor, ibi & horror; Et, vt Seneca, qui a multis timetur, multos timet.
VEle onder ons, hebben een ghewoonte, eens anders gheleghentheydt ten hooghsten te verheffen, haer eyghen niet te achten: de reden waer van, dunckt my hier in te bestaen, dat wy ons oordeel in dusdanighe saken ghewoon zijn te gronden op de dingen die ons int ooghe loopen, op inwendige ende verborghen saken onder tusschen ofte niet lettende, ofte de selve niet wetende: ende nademael het ghene dat vermakelijck is in yemants gheleghentheydt, meest altijdt blijckelijck is, ende dat de beswaerlijckheydt van de selve daerenteghen veel-tijdts van binnen schuylt ende bedeckt is: Soo ghebeurtet dat de gheleghentheydt van andere luyden aen ons, de onse aen andere luyden, beter schijnt:
Den os wil voor een rijt-peirt strecken,
Den hengst wenst om den plough te trecken.
Wy prijsen al, met Damocles, den glans ende voortreffelijcheyt van Dionysius, om datse ons int ooge loopt: het sweert daerentegens, dat met een peerts-hayr over 't hooft van den Tyran hangt, en sien wy niet eer voor wy selfs in sijn plaetse zijn. Ey lieve! hoe dickwils is een schoone tapijtserye ghespannen voor een vuyl stuck muyrs. De nieuste schoenen dwinghen meest. De ghegoten beelden der af-goden, hoe wel sy van buyten vergult zijn, werden van binnen vol slickx ende vuylicheyts bevonden. Die van vele gevreest wert, seyt Seneca, vreester vele. Noyt Heer osf eer, sonder seer:
Boëtius.
Detrahat si quis superbis
Tacit. 6. Annan.
SI tyrannorum mentes recludantur, possint aspici laniatus, & ictus: Quando, vt corpora verberibus, ita saevitiâ, libidine, malis consultis, animus dilaceretur.