Uyt Bartas, op de kracht van kruyden.
Wat heeft de goede God, wat heeft hy schoone kruyden
Geschapen voor den mensch, voor alderhande luyden!
Niet soo een schrale wey, niet soo verwoesten velt,
Daer niet een grooten hoop van planten wort getelt;
Van planten, wonder nut voor yeder aen te mercken,
Verscheyden in het loof, verscheyden in het wercken,
Verscheyden in de verf, verscheyden in den aert;
Siet, wat een aerden klomp de menschen wonders baert!
Laet yemant aert-gewas uyt tuyn en velden lesen,
't Sal desen heylsaem kruyt, en dien vergiftigh wesen;
't Sal yemant dienstigh sijn, oock in sijn hooghsten noot,
't Sal yemant hinder doen, en geven aen de doot.
Men vont wel eer een kruyt dat ossen dede sterven,
Maer maeckt' een ezel vet, en deed' hem bloet verwerven.
Daer is een ander kruyt, de spreeuwen wonder goet,
Maer dat in haest den mensch de leste pijne doet.
Een ander wederom dat sal den muyl vergeven,
En brengen aen den mensch een nieu en vaster leven,
Schoon dat hy is vergift. Let op den Aconijt,
Die ruckt als met geweldt de menschen uytter tijt;
En desen onverlet, soo wort'er niet gevonden,
Dat yemandt nutter is ontrent de felle wonden,
Die hem een slange steeckt, of in de leden bijt,
Terwijl hy door het wout, of in de bosschen rijt.
Siet, wat een vreemt gewas van ongesonde krachten,
Gantsch buyten ons begrijp, en boven ons gedachten!
Het dood terstont een mensch, een vrou, een man, een kint,
Indien het geen fenijn in hare leden vint:
Maer is'er gif ontrent, het laet de menschen blijven,
En pooght met alle macht sijn vyandt uyt te drijven;
Het worstelt met het gif, het dwinght'et met geweldt,
Tot dat het op het lest alleen behoudt het veldt:
En als het heylsaem bladt den vyandt heeft verslagen,
En d'eere van 't gevecht ten vollen wegh-gedragen,
Soo scheyt'et uyt het lijf, daer in de krijgh bestont,
En door haer beyder doodt soo wort de mensch gesont.
Wat dient'er meer geseyt? waer yemant komt getreden,
Daer vint men diep geheym, en saken boven reden,
Daer vint men hoogh beleyt; en, tot een kort besluyt,
Men vint den grooten God oock in het minste kruyt.
|
|
Auteursrechtvrij