Met onwillige honden is 't quaet hasen vangen.
Daer woont een vrijster hier ontrent
Voor rijck by alle man bekent,
Een hupse, rappe, fluxe meyt,
Die hares vaders koeyen weyt:
Van leden kloeck, van lijve vol,
Van lippen dick, van koonen bol;
Voor al gesont gelijck een vis,
En groen gelijck het groenste lis,
En jeughdigh als de maeghde-palm,
In 't kort een vrijster als een salm.
Maer dat ick prijse boven al,
Is, datse vry wat halen sal,
Als peet-meuy Griet eens wort een lijck,
Want die is uytter-maten rijck.
Ick wou dat Claes, mijn liefste kint,
Tot haer soo was, als ick, gesint,
En dat hy haer eens vryen wou,
Soo kreegh hy wis een rijcke vrou;
Want siet, de vader van de meyt
Die heeft'et my als toe-geseyt:
Maer Claes is soo een vreemden haen,
Hy wil niet eens uyt vryen gaen,
Als daer hy hoofsche kappen vint,
Daer is de joncker toe gesint.
Maer segh doch eens, wat is'et hof?
'k En houwer niet een brijsel of:
Ick prijse meer het edel gelt,
Daer na de gansche werelt helt,
Dat heeft al vry wat beter aert,
Want daer is dat men wel af vaert.
Maer wat een spijt! siet, onse Claes
En wil niet bijten aen het aes;
Want hy veracht mijn wijsen raet:
Het schijnt dat hy sijn voordeel haet.
Hoe dickmaels heb ick hem geleyt
Tot by, tot voor, tot aen de meyt,
Maer hy staet, ick en weet niet hoe,
Hy spreecktse niet, of luttel toe:
Hy geeuwt, en toont met sijn gelaet
Dat hy daer gansch onlustigh staet:
Hy neemtse niet eens byder hant,
Hy schencktse noyt een minne-pant,
Yet aerdighs in de stadt gekocht,
Of uyt een ander rijck gebrocht:
| |
En of het schoon hier jaer-mart is,
Hy kooptse niet een kerremis,
Noch riem, noch ringh, noch moyen doeck,
Ja, sellef niet een soeten koeck:
Hy dicht haer noyt een minne-liet,
Daer in men geest en leven siet,
En of de soete tijt genaeckt
De koele gast blijft ongeraeckt:
Hy plant haer noyt een groene mey,
Hy sent haer noyt een kievits-ey,
Hy brenght haer noyt een jongen haes;
Is dat niet wel een rechte Claes?
Maer noch laet ick het geven staen,
Hoewel het beter is gedaen;
Hy neemt van haer niet eens een ringh,
Een neus-doeck, of een ander dingh,
Gelijck de vryers van het lant
Dit dickmael plegen met verstant:
Want neemt een geestigh jongh-man wat,
Het geeft hem dickmael dit en dat,
Het maeckt, dat hy den naesten dagh
Met eeren weder komen magh,
Want siet, de vryer is beleeft
Als hy 't genomen weder geeft:
Maer dese knecht, wat ick hem rae,
En vraeght'er niet ter werelt nae.
Al hanght'er schoon een rose-krans,
Hy leytse noyt eens aen den dans:
Hy brenght haer noyt eens in den tuyn,
Hy rijt met haer noyt in den duyn,
Hy gaet met haer noyt in den doel;
Maer blijft geduerigh even koel:
En dat noyt rechte vryers doen,
Hy neemt sijn afscheyt sonder soen,
Ja, slaet geen hant schier aen sijn muts;
Is dat niet wel een rechte kluts?
Voorwaer als ick dees grillen merck,
Soo roep ick: O, 't is plompaerts werck,
Dat yemant sijn geluck versiet,
Als sich de kanze schoone biet!
Nu vind' ick eerst, dat dit bedrijf
Gaet na de reden van mijn wijf;
Die seyt: Ey man hout u gerust,
Ons' Claes heeft daer geen vryens lust;
Hy broet wat anders in den sin,
En wat is doch gedwongen min?
Is niet een vryer over al
Een vry-heer, waer hy vryen sal?
Is vryen niet een vry bejagh,
Daer toe men niemant dwingen magh?
Daer wast geen liefde door gewelt;
Dus laet den jongh-man ongequelt,
En laet hem soecken sijn geval
Daer hem sijn herte leyden sal;
Men vint doch noyt de putten goet
Daer in men water dragen moet.
Hoewel een wey-man siet het wilt,
Dat sachtjens voor hem henen drilt,
Dat om hem loopt, dat op hem siet,
En sich als aen den jager biet,
Noch efter tast hy dickmael mis,
Indien sijn wint onlustigh is;
Want jaeght sijn hont maer uyt bedwangh,
Soo blijft de jager sonder vangh.
Met onwillige peerden is 't quaet rijden.
't Zijn quade putten daer men water in dragen moet.
Al is de vrijster steegh, noch wortse wel de bruyt:
Maer wil de vryer niet, soo is de vrientschap uyt.
Liefd' en sangh, en wil geen dwangh.
Den willigen is goet te trecken.
Men dwinght geen menschen tot de trou,
Men leyt geen vryers by de mou;
Men pacrt geen vrijsters tegens danck,
Want 't is een bandel sonder dwanck.
Invitos boves in plaustra inducere incommodum.
Invitis equis plaustrum agere difficile.
Invito beneficium non datur.
Mit onwilligen hunden ist nicht gut jagen.
Wenn der hund nicht hat zum jagen, so reitet er auff dem hindern.
Tout par amour, rien par sorce.
Quidquid exprimitur grave est. San. Oct. act. 2.
Vi quod sit, praeter naturam eft. Arist. 5. Phys. cap. 3.
Invitum qui servat, idem facit occidenti. Horat.
Stultitia est venatum ducere invitos canes.
Hostis est uxor, invita quae ad virum nuptum datur. Plaut. Stich. 1. 2.
- Non extorquebis amari. Claud.
Blanditiâ, non imperio, fit dulcis Venus. P. Syrus.
Omne coactum tragicum habet exitum. Bald. ad l. neque ab initio. C. de nupt.
Charicles apud Achillem Statium:
Lat. Pater, inquit, divitijs inhians ingratam mihi affinitatem assectat. Me miserum pecuniae tradar, ut uxori mancipium sim.
Nusquam libertas tam necessaria est, quàm in matrimonio. Quint l. Decl ut. 257.
Omnes nuptiae ex afsectu sunt. l. 26. Cod. de Nupt.
Si quis plura hac de re desideret, videat Cypraeum Jurisconsultum de Sponsalibus pag. 236.
|
|