Zedighe sinne-belden ghetrocken uyt den on-gheschreven boeck van den aerdt der schepselen
(1694)–Joannes à Castro–
Auteursrechtvrij
[pagina 148]
| |
50. Sinne-beldt. Den Boeck gedruckt schoon, suyver, net,
Wordt door veel handelen besmet.
DIe letter-suchtigh sijn, en wétenschap beminnen,
En in het lesen schier besteden al hun sinnen:
Die nemen hun vermaeck in Boecken schoon en net
Te handelen, en niet met vinders vuyl en vet
Die te bekeuselen, naer het vereysch van réden:
Want een vuyl slodd'rig mensch, misdoet aen schicken zéden
't En is dan niet genoegh dat jemandt Boecken heeft,
Soo hy niet eerelijck elck sijne plaets en geeft
Maer ligghen hier en daer verworpen in de boecken,
Bestoven, sonder schick, on-vindelijck in 't soecken:
Maer die de selve acht, en nettigheydt bemindt,
Die steltse op met schick, daer hyse daed'lijck vindt.
| |
[pagina 149]
| |
Maer dat ons Sinne-beldt van Boecken hier wilt spreken,
Wordt aen 't ghemoedt des mensch seer zedigh vergeleken
Het welck gesuyvert is, en als een wit papier,
Met letteren gedruckt, gebonden, en alhier
Gestelt tot eenen Boeck om deughden uyt te leeren,
Maer moet met suyver handt gebruyckt zijn, om te eeren
De weerdigheydt des Boeckx, van Godt ons voor-gestelt
Om soo malkanderen te dienen tot een Beldt
Van sinnen tot de Deught, en t'saemen soo te wand'len,
Dat geen liekens'lingh volgt met onderlingh te hand'len:
VVant 't is on-mogelijck, dat aen een kuys gemoedt,
De groote vryigheydt geen keuselingh en doet.
| |
Voort-gangh op het selve.DAt een deughdigh Mensch, van een wit en suyver ghemoedt, eenen Boeck is, daer de Wet van Godt in-gheschreven staet, leert ons den Propheet David: Ga naar voetnoot(a) De VVet van sijnen Godt is in sijn hert, en veel claerder: Ga naar voetnoot(b) In't hooft van den Boeck, is van my gheschreven, dat ick uwen wille doen soude, mijnen Godt! ick heb gewilt, ende uwe wet is in't midden mijnder herte. Wy zijn elck in 't besonder eenen Boeck, suyver en net van gemoedt, dienende malkanderen tot een voor-beldt, om de Wet Godts daer in te leeren door de gestigtigheydt van ons deughdigh ende suyver leven in het punctigh onder-houden vande Goddelijcke Wet en allen sijn gheboden: ende vervolghens soo moeten wy wel toe-sien, dat wy ons niet en besmeuren, door een on-gestightigh leven en een ander dienen tot verergeringh: ghelijck dan eenen suyveren Boeck, die | |
[pagina 150]
| |
wit en schoon is, door het veel handelen allenskens vervuylt, ende inden hoeck ergens verworpen wordt: alsoo oock eenen mensch suyver van gemoedt, met besmeurde handen gebruyckt ende mis-bruyckt vervuylen moet, ende vervuylt verworpen wordt: alsoo is het on-moghelijck, dat een suyver teer en op-recht ghemoedt, handelende ende verkeerende onder vuyl on-tuchtige menschen, niet en sal bekeuselt worden en meer-maels geheel vervuylen naer het spreeck-woordt: die het peck raeckt wordter van bevleckt. Niet en isser schaedelijcker aen den mensch als den mensch selver en daerom moeten wy niet meerder schouwen als de menschen, besonder die van een godde-loos leven zijn. Want dat den voghel-lijm aen den voghel is, ende den haeck aen den vis, is het verkeeren met menschen aen den mensch die met den los-sienden gaet, en met den mancken wandelt, die sal licht leeren los-sien en manck gaen: want de quaelen soo van het lichaem als van het gemoedt oft vande manieren sluypen dickmaels als eenen kancker voorts, soo dat het naerden alleen, schaedelijck is en kan besmetten. Een kleyn en schier on-sienelijck gedierte, kan ons steken sonder datmen het voelt, maer door de jeuxsel ende op-swellinghe wordt gy het venijn gewaer al en kont gy den steeck niet zien noch bespeuren: het selve geschiet oock wel aen ons in het verkeeren met boose menschen, die niet en schijnen te quetsen, maer beter gevoelt worden beschaedight te hebben, dan als zy beschaedigen. Wilt ghy dan uwen Boeck in eere houden? schouwt het quaedt gheselschap van die besmeurt zijn. |
|