Mag 't een ietsje meer zijn

De piano

Voor Max

In het kleine café waar ik tegen vijven binnentrad, bevond zich behalve de vaderlijke kastelein een echtpaar van middelbare leeftijd, dat in mineur koffie dronk. De man was tenger en klein. De een meter vijftig haalde hij met moeite. De vrouw daarentegen stak wel twee koppen boven hem uit en was zo buitensporig dik, dat hun verhouding me aan erotisch alpinisme deed denken. Ik bestelde wat Koos Speenhoff ‘een alcoholische snuisterij’ noemde en opende een boek. De vrouw verhief al haar kilogrammen en zei: ‘Nou ga ik nog effe een boodschap doen. Maar kalm an, hè? En om zes uur ben je thuis.’

‘Goed,’ antwoordde het mannetje.

Toen zij weg was sprong hij op, ging aan de tapkast staan en riep: ‘Een jonkie. Met spoed.’

De eerste, grote slok ontspande hem zichtbaar. Hij zei: ‘Ach, toen ik m'n vrouw voor het eerst ontmoette, dacht ik bij mezelf: “Dat is het mooiste en fijnste wijf van de hele wereld.” En toen ik met haar naar 't stadhuis ging en daar naast haar zat, dacht ik bij mezelf: “Wat heb ik 't toch getroffen.” En toen we weer buiten kwamen keek ik eens om me heen en toen dacht ik bij mezelf: “Jezus, d'r zijn nog een hoop andere mooie wijven. Tóch iets te vlug geweest, misschien.”’

Hij ledigde zijn glas en zei: ‘Vullen maar weer.’

‘Moet het zo rap?’ vroeg de kastelein. ‘Je hebt nog een uur. En je moet toch een beetje knap thuiskomen.’

De fles deed knorrend zijn plicht.

‘Ach, ik heb de schurft in,’ zei het mannetje. ‘Nou is me laatste dochter

[p. 318]

óók het huis uit.’

‘Zo gaat dat nou eenmaal,’ vond de kastelein. ‘Eéns trouwen ze.’

De man nam weer een gulzige slok en sprak: ‘Trouwen? Ze hokt met een getrouwde kerel, die niet scheiden kan. En weet je wat ze meegenomen heeft?’

Het viel niet te raden.

‘De piano,’ zei hij.

Er was een wereld in dit ene woord.

Hij dronk weer leeg en wees met zijn vinger naar het glas.

‘Smeer de vracht nou 'n beetje uit,’ ried de kastelein, inschenkend. ‘Goed, dan zal je géén piano hebben. De televisie geeft toch ook wel een moppie muziek.’

‘De televisie?’ riep de man. ‘Praat me niet van de televisie.’

En in een hoog tempo doordrinkend, begon hij zijn bezwaren tegen het medium in het algemeen en een groot aantal uitzendingen in het bijzonder hartig onder woorden te brengen. Grote reputaties vielen om als tinnen soldaatjes. En de vlijt van belangrijke regisseurs werd als oud vuil van de tap geveegd. Op één amusementsprogramma, dat grote faam geniet, bleek hij bijzonder gebeten te zijn.

‘Ik moet er toch wel eens om lachen,’ zei de kastelein.

‘Láchen?’ riep het mannetje. ‘Om die flauwekul? Ik zal je eens wat vertellen. Laatst, toen 't begon, was mijn kleinzoon van twaalf bij me. Hij vroeg: “Opa, mag-ie uit?” Nou, als kinderen niet meer naar je willen kijken, kan je móói met je pies naar de dokter.’

Na deze diepe wijsheid dronk hij zijn glas in één teug triomfantelijk leeg.

‘Ik wil je niet weghebben,’ zei de kastelein, ‘maar 't is bij zessen.’

Zijn beurs trekkend vroeg de man: ‘'t Waren er vier, hè?’

‘Vijf. Dat weet je best.’

Hij knikte.

‘Ik probeer het maar,’ zei hij. ‘Wie een kastelein kan belazeren verdient een stoel in de hemel.’

Hij betaalde en liep naar de deur.

‘Heb je je zwaailicht an?’ riep de kastelein. Maar hij was al buiten.