Stichtelijcke rijmen
(1660)–Dirk Rafaelsz. Camphuysen–
Auteursrechtvrij
Zang: Als op 't voorgaende.
| |
[pagina 235]
| |
 ten:
Maer laet Godts licht slechs tegen-lichten.
Al 't leven, staet en lot,
Leer en gebodt
Van Godts waerde Zoon,
(Ons oprecht Patroon)
Van Godts waerde Zoon, geeft klaerheydt,
En roept luyd uyt voor deze waerheydt.
2. Merckt op zijn woordt, 't woordt der genaden.
Laet los. schelt quijt. vergeeft misdaden.
Verwijst niet; dat u niet
Zoo me'e geschiedt.
Zoo als ghy uyt-meet,
Staet Godts handt gereet,
Staet Godts handt gereet, t' in-meten,
Laet Christus in zijn woordt ons weten.
3. Zijn vyandt leert hy overwinnen;
Niet door geweldt, maer door beminnen.
Godts gantsche Wapening,
Schildt, Helm en Kling,
Met al wat'er voort
Tot ons Krijgh behoort,
Kan men in zijn woordt klaer lezen,
Niet aerdtsch, maar Geestelijck te wezen.
4. Zijn koomst en was niet om verderven,
Maer om behoud'nis te doen erven.
Nooyt wraeck of vonnis quam
Van 't weerloos Lam.
| |
[pagina 236]
| |
Of hy schoon, geterght,
En daer toe geverght,
Of hy schoon, geterght, wel konde;
Nooyt had hy zulcks in hert of monde.
5. Een Voorbeeldt heeft hy ons gelaten.
Waer in? In willigh 't kruys t'aenvaten;
In lijden zonder schuldt;
In sterck en geduldt;
In wraeck en oordeel
Aen zijn Godt geheel,
Aen zijn Godt geheel te eygen,
En, doen hy leedt, niet eens te dreygen.
6. Een Heer, een Leer, een Naem, een Leven
Wordt allen Christ'nen toe-geschreven.
't Woordt treft haer al gelijck:
Datm' in Godts Rijck
Door vervolgh en smaedt,
En uytwendigh quaedt,
Door vervolgh en smaedt moet raken:
Wie durf de wegh noch anders maken?
7. De Leerling (zeydt ons Ziel-bekeerder)
En is niet boven zijnen Leerder;
De Dienaer oock niet meer
Dan zijnen Heer.
Lijdt de Knecht gequel:
't Moet hem zoet en wel,
't Moet hem zoet en wel gevallen,
Zijn Heer gelijck te zijn in allen.
8. De booze Werelt kan niet laten
't Geen haer zoo ong'lijck is te haten.
Die zoo met daedt als woordt
Haer rust verstoort,
En de duysternis
| |
[pagina 237]
| |
Acht voor 't geenze is:
En de duysternis durf schouwen,
De duysternis zal hem verspouwen,
9. Een Christen is tot kruys geboren;
Een Christen is tot kruys verkoren.
't Is Godt, die 't zoo begeert
En ordineert:
't Beeldt zijns Zoons wil hy
Dat gedragen zy,
Dat gedragen zy in smaedtheydt
Van al die hy tot beter staet leydt.
10. Vergeefs zoeckt dan 't vernuft uytwegen:
Het kruys, het kruys moet zijn gedregen,
Gedregen: niet wanneer
Vw tegen-weer
Nu geen schut meer geeft,
En geen nut meer heeft:
Nu geen schut meer geeft in 't quade,
Om dan gedwongen 't kruys te laden:
11. Niet juyst alleen in zulcke tijden
Als niemandts zwaerdt voor u wil strijden,
Of, zoo 't al strijdt, en slaet,
Nochtans niet baet,
En ghy't lijden moet,
('t Zy oock wat ghy doet)
En ghy 't lijden moet gedoogen:
Noemt ghy dit kruys, ghy zijt bedrogen. 12. 't Is kruys, maer niet van Godt verkozen;
't Is kruys, maer oock gemeen den boozen;
's Is kruys, maer 't welck dien 't naeckt
Geen Christen maeckt:
't Godt-behaeghlijck kruys,
(Als 't de Heer zendt t'huys)
| |
[pagina 238]
| |
't Godt behaeghlijck kruys der vromen
Wordt willigh, willigh opgenomen.
13. Wordt opgenomen, als men 't lijden,
In dien men wou', wel kan ontglijden,
't Zy door de tegenstandt
Van weldig' handt,
Of door van vroomheydt
Die ons Godt voor-leyt,
Of door van vroomheydt te deynzen,
En met de Wer'lt te doen of veynzen.
14. Zulck lijden doet ten Hemel raken.
Zoo leedt de Heer, wel-lijdens Baken:
Doe hy, in Godts gestalt,
En als bewalt
Met macht boven macht,
Alle tegen-kracht,
Alle tegen-kracht kon storten,
Ging hy zijn kruys gewilligh schorten.
15. Doe hy door zijns gebedts op-stijgen,
Had hy gewilt, te hulp kon krijgen
Veel duyzendt Hemel-Boôn
Uyt's Vaders throon;
Wat heeft hy gedaen?
Niet met quaedt we'er-staen.
Wat heeft hy gedaen? Geleden,
En ons in lijden voor-gestreden.
16. Laet ware re'en nu 't hert eens vragen:
Wie kan zulk Kruys en 'tZwaerdt t'saem dragen?
't Zwaerdt trotst en port tot strijdt,
't Kruys duyckt en lijdt;
't Zwaerdt bedient het vleysch,
't Kruys beneemt zijn eysch;
't Zwaerdt bedient het vleysch in lusten,
| |
[pagina 239]
| |
't Kruys neemt gemack en aerdtsche ruste.
17. Wie kand'er vuur met water mengen?
Den Hemel aen de Aerde brengen? Wat deel heeft 's vleeschs bolwerck
Met Christi Kerck,
Die op 't schoonste groeyt,
En vruchtbaerlijckst bloeyt,
Die op 't schoonste groeyt in nooden,
In jagen, bannen, vangen, dooden?
18. Geens waren Christens hert of oogen,
Die ooyt na d'Aerdt of 't aerdtsche vlogen:
't Is beter dat hy wacht;
Dat hy betracht;
Daer zijn hert aen-hangt;
Daer hy na verlangt;
Daer zijn hert aen-hangt geheelijck:
Oprechte liefd' is onverdeelijck.
19. 't Is Hemelsch daer hy naer moet trachten;
't Is Hemelsch daer hy op moet wachten;
Hoogh en groot is zijn loon,
Doch in Godts woon:
Vast heeft hy hier niet
Van al wat men ziet;
Vast heeft hy hier niet. zijn zegen
Op Aerdt, wordt in vervolgh verkregen.
20. Om 't padt na 't Noodigh-Een te treden,
Hoeft hy geen aerdtsche zaligheden.
Gunt Godt welstandt of vre'e,
Hy neemt'et me'e:
Doch bruyckt Zwaerdt noch dwang,
Om het aerdtsche lang,
om het aerdtsche lang te houden.
't Aerdsch Canaän was voor den Ouden.
| |
[pagina 240]
| |
21. 't Schijnt wel niet quaedt, ja Godts begeeren,
Zijns naesten quaedt door quaedt te weeren.
Maer waer is Leer, of Wet;
Wensch, of gebedt;
Toezeg', of belooft',
Die 't eyscht, of oorlooft;
Toezeg' of belooft' beschreven,
En in Godts Nieuw Verbondt gegeven?
22. Hoe draeght hy 't Zwaerdt voor zich of and'ren,
Die 't kruys-padt niet alleen zelfs wand'ren,
Maer and'r' oock op die baen
Moet leeren gaen?
Wie is vry hier van?
Geen, wanneer hy kan.
Wie is vry hier van? Geen zielen
Die Christum ooyt voor Heere hiel'en.
23. Hoeft ghy, om 't Hemelsch te bekloecken,
't Aerdtsch niet voor u door 't Zwaerdt te zoecken:
(Gelijck geen mensch behoeft
Die 't Hemelsch proeft)
Waer toe (o! bedrogh!)
Voor een ander doch?
Waer toe? (o! bedrogh der zinnen!)
Een Heyl-padt moeten wy all' inne.
24. Om dan 't Onnoodigh te bejagen
Durft ghy der quaden Zielen wagen.
Ach! 'tis te veer, te veer
Van Christi Leer.
't Is te veer van 't padt
Na Godts Vreughden-stadt;
't Is te veer van 't padt getreden.
Bedriegh u niet door schijn van reden.
25. Is ons hier levens tijdt van nooden,
| |
[pagina 241]
| |
Om leven 't Leven ons geboden:
Ons levens tijdt en maet
Staet aen Godts raedt.
Die elck oogenblick
Voor de zond' heeft schrick,
Die elck oogenblick leeft heyligh,
Hoe kort hy hier oock leeft, leeft veyligh.
26. Van leven is geen wet gegeven,
Maer van wel-leven t'wijl wy leven.
Ons Lesz' is Godes stem,
't A'er staet aen hem.
De geweldenaer
En zwaerdt-yveraer,
De geweldenaer en strijder
Is niet meer zeker dan de lijder.
27. 't Is waer, 't schijnt wreedt, voor wijf of kind'ren
't Quaedt niet door 't quade te verhind'ren.
Maer was Godt zelfs dan wreedt
Wanneer hy leedt
Dat zijn Eenigh Kindt,
Zoo van hem bemint,
Dat zijn Eenigh Kindt moest lijden
Met zoo veel vrome t'allen tijden.
28. Door liefde tot Godts Zoon bewogen,
Heeft eertijdts Simon 't zwaerdt getogen:
En gaf de liefd' ooyt recht
Om door gevecht
Vrienden voor te staen,
Hy de'e wel daer aen:
Maer wat was 't vermaen des Heeren?
't Zwaerdt in zijn plaets moeten keeren.
29. Wat was de re'en? Om datze alle
Die slaen met zwaerd, door zwaerd we'er vallen.
| |
[pagina 242]
| |
Wat noch? om dat wanneer
Door tegen-weer
't Kruys wierdt wegh gedaen;
En door Zwaerdt en slaen,
En door Zwaerdt en slaen zou' wijcken,
Godts Prophety niet waer kon blijcken.
30. Wat was het woordt der Prophetijen?
Dat Chrisus veel zou' moeten lij'en.
Maer 't zelve dat Godts stem
Eertijdts van hem
Had gepropheteert,
Even 't zelfe leert,
Voorzeydt en begeert hy mede
Van alle zijne ware Leden.
31. Godts Liefd' is aller Liefden mate:
Godt lieven, is, Godts wil niet laten;
Oock dan, als treck van bloedt
Sterck in 't Gemoedt,
Door de ziele dringt,
En inwendigh wringt,
Door de ziele dringt, en 't herte
Door-steeckt met over-groote smerte.
32. Doe Abraham zijn Zoon wou' slachten,
Sturf doe de Liefd' uyt zijn gedachten?
Neen. Door een hooger geest
Weeck 't minst voor 't meest;
Liefde tot zijn Godt
Zagh maer op 't gebodt:
Liefde tot zijn Godt (o wonder!)
Hiel' der naturen liefde onder.
33. Godts Kruys, behalven eygen pijnen,
Bestaet oock me'e in 't leedt der zijnen.
't Zy dan hoe 't koomt, als 't koomt,
| |
[pagina 243]
| |
Wie 't dan zoo schroomt
Dat hy 't door geweldt,
Yet ter zijden stelt,
Dat hy 't door geweldt wil weeren,
Volght Christum niet in Kruys en Leere.
[34.] Niet (zegt gh') in mijn', maer 's naestens zake,
Doe 'k, ongeeyscht, straf; niet uyt wrake,
Maer dat d'onnooz'le vry
Van onheyl zy,
En 't Gemeene best
Daer door werdt bevest;
En 't Gemeene best magh bloeyen
En in gerusten welstandt groeyen.
[35.] 't Heeft schijn. Maer die geweldt en dooden,
Zoo wel als Moses, heeft verboden:
Doch nooyt (als Moses doet)
Verlof of voet
Yemandt died'er leeft
Weder daer toe geeft:
Yemandt died'er leeft op aerde,
Acht dezen schijn van geender waerden.
[36.] Is 't doen van eenigh leet of pijne
Van Hem veroorlooft aen den Zijnen:
Zoo wijs my juyste straf
(Als Moses gaf)
Tot een yder quaedt
Daer straf over gaet:
Tot een yeder quaedt en zonden.
Waer wordt die in zijn Woordt gevonden?
|
|
