Verzameld werk. Deel 7

[p. 237]

Italië kennen is Italië liefhebben door Marie van Maanen

Uitgave Nijgh en Van Ditmar, Rotterdam.

Voortdurend, onder het lezen van dit mooi en sympathiek boek, denkt en voelt men, hoe juist en goed de titel is gekozen. 't Is inderdaad een werk vol liefde en bewondering voor het volk en het land, dat Marie van Maanen zich tot tweede vaderland heeft uitgekozen. Hier spreekt de liefde en schoonheid als 't ware uit zichzelf. De schrijfster had geen vermooide of gezochte woordkunst nodig om haar gevoelens en gewaarwordingen uit te drukken. Een zeer eenvoudige taal was hier ruim voldoende om dat alles weer te geven. Dit geeft haar boek iets zeer bekorends van warme, schone zuiverheid. De steden, de dorpen, de landschappen, alles komt vóór de geest in grote, reine eenvoud, als 't ware geschilderd en gebeeldhouwd. De schrijfster kent de geschiedenis van haar geliefd Italië door en door; maar nooit zegt zij er meer van dan wat strikt nodig is voor haar beschrijvingen; en nooit klinkt haar wetenschap, die men slechts in haar aanvoelt als een stevige ondergrond waarop zij sterk gebouwd heeft, opdringend of pedant.

Zelden heb ik een boek over Italië gelezen, dat in zulke sterke mate bij de lezer de lust opwekt om er nog eens heen te gaan. Persoonlijk heb ik nooit bijzonder veel van Italië, vooral niet van het Italiaanse volk, gehouden. Na de lezing van juffrouw Van Maanens boek heb ik mij afgevraagd of ik niet zeer onbillijk over Italië geoordeeld heb en meteen in mij het sterk verlangen voelen opkomen om mijn vroegere slechte indrukken nog eens ter plaatse aan de werkelijkheid te gaan hertoetsen. Als ik nog eens Italië bezoek, - wat ik van plan ben te doen, - dan zal het grotendeels zijn omdat ik Marie van

[p. 238]

Maanens boek gelezen heb.

Iets wat ook buitengewoon aantrekt, is het complete beeld dat zij van Italië geeft. Niet dat zij héél Italië heeft beschreven. Een aantal beroemde plaatsen laat zij onaangeroerd; daarvoor was ook de omvang van het werk niet breed genoeg opgezet. Doch waar b.v. een archeoloog bijna uitsluitend over oude gebouwen en ruïnes zal spreken en een schilder of kunstkenner in hoofdzaak alleen over oude schilderijen en beeldhouwwerken, daar schroomt de schrijfster van dit boek zich geenszins om ook het moderne leven naast het antieke te plaatsen. Terwijl zij in het Forum wandelt of op de Palatijn zit te rusten, beschrijft zij het gedoe van de zondagswandelaars, die daar met de ratelende elektrische trams aankomen; of zij vertelt van het sukkelig lokaaltreintje, of van de snuivende auto's waarmee de toeristen het nobele Perugia en het heilige Assisi bezoeken. Dat noem ik het complete van haar Italiaanse beschrijvingen.

Dit mooie boek van grote liefde, van diepe, innige ‘tendresse’ is opgeluisterd door een weelde van prachtige fotografieën en met de grootste zorg en met de beste smaak door Nijgh en Van Ditmar uitgegeven.