|
| |
| |
| |
IV
Toen madame Verpoest de deur opende, stonden zij beiden op en kwamen naar haar toe.
- Bonzjour, madame Carbonnelle, et bonzjour mossieur Carbonnelle, quel plesir de vous voir et comment-allez-vous? riep opgewekt madame Verpoest, of ze ten zeerste over het bezoek verblijd was.
Reusachtig groot, kloek, beenderig en tanig van kleur, met scherpe bruine ogen en breed-glimlachende mond, drukte madame Carbonnelle luidruchtig haar vriendin de hand. Zij hield een hondje op de arm, een klein, glimmend-zwart schipperke, zo levendig, dat ze moeite had om het met een schier onvoelbaar klapje en 't prangen van de hand onder bedwang te houden:
- Allo, koest, être sage, Carlo! Il ne fera pas de mal madame, il est très propre, jamais rien dans la maison, n'est-ce pas, bibieske? zei ze tot het hondje, dat voortdurend pogingen deed om haar te ontspringen.
Meneer volgde haar op de hielen: klein, oud, grijs, nietig naast haar zware volheid, zijn schichtige, gebrilde oogjes schuchter om zich heen en naar 't tapijt glurend, alsof hij onophoudelijk iets zocht dat hij verloren had. Ook hij drukte madame Verpoest de hand, en allen gingen zitten, de beide dames dadelijk in druk gepraat over weer en wind en andere banaliteiten.
- Et votre mari, madame, et vos enfants, comment vont-ils? Toujours bien, n'est-ce pas? ratelde madame Carbonnelle, zelf vraag en antwoord gevend. - Et quand aurons-nous aussi une fois le plaisir de vous voir chez nous? Ala toe, ge moet nog ne kier komen, avec vos demoiselles, et avec vos fils que je ne vois jamais.
- C'est assez difficile pour moi, madame, meende madame
| |
| |
Verpoest. - J'ai tous les jours du temps trop court, ah! oui, avec les affaires, n'est-ce pas? Papa 'n mag ik toch alliene nie loaten, ne-woar? Florimond 'n hee uuk gienen tijd, et Julien, n'est-ce pas, ça est triste, madame, mais ça est un garçon qui ne donne pas pour des visites.
Madame Verpoest zuchtte, de blik even op 't donkerrood behang van de kamer, waar, in gouden lijsten, gefotografeerde familiegroepen hingen.
- Ça est donc encore toujours la même chose avec Julien? vroeg onbescheiden madame Carbonnelle. - Ces hommes tout de même! hoofdschudde zij.
Madame Carbonnelle wist er ook van mee te spreken met haar zoons!
- Mais Florimond est bien, n'est-ce pas? Je l'ai rencontré hier, seulement il ne m'a pas vue, voegde zij eraan toe.
- Où ça? ging het bij madame Verpoest, met belangstellende moederliefde, gevleid alreeds zonder te weten waarom.
- A la Place d'Armes, hij was mee ne kameroad, je ne sais pas qui. Mais quel joli garçon, tout de même, ce Florimond! - Vous trouvez? vroeg de moeder, gestreeld glimlachend. - Il n'est pas mal.
- Ah! je crois bien! Il doit avoir du succès auprès des femmes celui-là!
- Oh, jusqu'à présent il est très tranquille dans les femmes. - Si on était encore jeune et si un pareil homme vous faisait la cour! antwoordde traag madame Carbonnelle, met een gedempte vlam onder de halfgesloten wimpers, de loop van haar eigen gedachten volgend.
Madame Verpoests troebele ogen verlevendigden zich even met een gloed van emotie en een hete kleur kwam op haar reeds warm en rood gezicht: Zij zei, mededeelzaam:
- Oui, madame, Florimond est très brave, très. Je peux vous assurer qu'il n'a jamais regardé une femme.
- Allons donc, madame, ça c'est une farce que vous dites là, meende madame Carbonnelle met een plompe, korte, luide lach.
- Ge 'n geluuf mij niet, c'est pourtant comme ça! hield madame Verpoest vol.
- Wa zegde gij doarvan? vroeg madame Carbonnelle aan
| |
| |
haar nietig mannetje, dat stil te luisteren zat.
Mijnheer Catbonnelle glimlachte heimelijk en zei ontwijkend: - Cela est un problème que je ne suis pas à même de résoudre.
- Mais madame, hernam zijn vrouw, zich tot haar vriendin wendend, - vinde gij da zudoanig goed van 'n jonkheid op te brijngen gelijk 'n santje? 't Zijn al de dieë die 't iest in slechte hande valle.
- Hoe miende da, madame? vroeg madame Verpoest, heel onthutst.
- Da 't beter es da ze de wereld kenne. Ik veur mij 'n ben doar zelfs nie tege, qu'ils ont une maîtresse, dat houdt ze van irger dijngen af.
- Moar, madame toch! moar madame toch! uitte madame Verpoest als een noodkreet.
- Als 't nie te verre-n en goat en da ze er niet te veel geld aan 'n hange. Ge 'n keunt ze gij toch in gien muite steke, madame, da moet er toch ne kier van kome.
- Madame, 'k en geve u gien ongelijk, moar mijne Florimond 'n kijkt nog noar gien vrouwevolk. Zijne Club Nautique, den Athlétaaique en zijne velo, dat es zijn lank leve. Vroeger had hij nog zijn duive; il jouait dans les pigeons; maar hij hee da uuk al loate voaren. En 'k en contrariëre hem doar nie in, in al die dijnge. Komt hij ne kier 'n beetse loate thuis, hawèl 'k doe mijn uge toe en iene van de meiskes of ik zelve steke papa in zijn bedde. Ge zie wel, dat hij in gien muite-n en zit. Ik kan ik uuk de zon in 't woater zien schijne, 't en es dadde niet, pruttelde madame Verpoest voort. - 'k En zoe doar zelfs nie tege zijn, da Florimond ne kier buiten de schreve liep gelijk 'n ander, moar 'k hou er mij aan, dat hij 't niet 'n doet, doarop zoe 'k mijne vijnger in 't vier durve steke.
- Hij zoed' er wel verbrand keunen uitkome, spotlachte madame Carbonnelle.
Maar madame Verpoest hield vol, halsstarrig in haar moedervertrouwen:
- 't Goa zu verre, da 'k hem zoe durve thuis loaten alliene, mee 'n jonk meiske en da gedurende acht doage, oui, madame, parole d'honneur.
- Zie, da ge de katte moar in de kelder nie 'n vermoakt,
| |
| |
waarschuwde haar tegenspreekster.
- 'k Zeg het nog ne kier, je le répète encore une fois, verzekerde madame Verpoest, - dat 'k nie kwoad 'n zoe zijn, moest ik verneme, dat hij ne kier 'n amourette-n hee, als 't niet te verre-n en goat, voegde zij er ook voorzichtigheidshalve bij.
Zij praatten daar nog even over door, madame Carbonnelle koel-cynisch haar zienswijze verder toelichtend. Toen tikte het klokje op de schoorsteen vier zilveren klopjes en madame Verpoest stond op en zei:
- C'est quatre heures, est-ce que nous voulons aller prendre le café en-bas! Vous saurez causer aussi Verpoest.
Mijnheer en madame Carbonnelle namen de uitnodiging aan. Zij verlieten met madame Verpoest het salon en volgden haar in de schemerige gang.
- J'irai devant, zei madame Verpoest zich even tot haar bezoekers omkerend. - Dans ce temps de l'année il fait tellement obscur dans les escaliers qu'on se casserait bien quelque chose.
Langs de reeds donkere treden daalden ze langzaam en met inspanning naar de kelder-eetkamer, meneertje Carbonnelle zich krampachtig aan de gladde leuning vasthoudend.
- Entrez mais, zei madame Verpoest, de matglazen deur openend.
- Quel langage! fluisterde madame Carbonnelle aan 't oor van haar man.
Zij traden binnen.
In het bijna gans donker vertrek zat de dikke Verpoest zwaar in zijn fauteuil gezakt naast het ronkende ‘duvelken.’ Hij probeerde een beweging te maken, toen hij de bezoekers zag, maar madame Carbonnelle vloog haastig naar hem toe, drukte zijn slappe hand en riep:
- Non, non, monsieur Verpoest, ne vous dérangez pas pour nous, tenez-vous à l'aise, nous venons un peu vous dire bonjour et voir comment vous allez. Ça va toujours bien, d'après ce que je vois; et l'appétit est toujours bon?
De zware man brabbelde met dikke tong iets onverstaanbaars, en stak nu ook, met een vage blik van herkenning, zijn weke hand bevend uit naar meneertje Carbonnelle, die deze
| |
| |
even drukte en vriendelijk naar hem toe neeg, onnozel-weg, om iets te zeggen, vragend:
- Eh bien, ça va toujours?
Madame Verpoest antwoordde in de plaats van haar man: - Oui, ça va comme ça va: il dort bien, il mange bien, il a de l'ouverture dans son corps, hij goa noar achter op zijnen tijd; moar de sproake, ziede, dát es 't. De sproake et son une main, sa gauche, qui reste encore toujours un peu [zij vond het woord niet] un peu slapkes.
Mijnheer Carbonnelle, niet wetend, hoe hij hier bemoedigen kon, beperkte zich met te zeggen:
- Quelles bonnes nouvelles?... waarop natuurlijk geen antwoord komen kon vanwege de verlamde.
- Asseyez-vous, madame et mossieur, je vais tout de suite allumer de la lumière et faire servir le café, verzocht madame Verpoest, druk stoelen aanbiedend. En zij riep naar de keuken toe:
- Zjanitte, stoat de compteur open en es de káffee geried?
- Joaj hij, madame, antwoordde Jeannettes stem achter de binnendeur.
- Hawèl, Zjanitte, komt al gauwe de toafel dekken en snijd botterhammekens en lekkerkoeke. 'k Zal ekik zelve de lucht aansteke. Menier en madame Carbonnelle blijven hier káffee drijnke.
Meteen streek zij een lucifertje aan en ploffend vlamde 't gaslicht op, ineens helder de kamer en de aanwezigen verlichtend.
Jeannette kwam binnen en dekte.
- Asseyez-vous auprès, madame Carbonnelle et mossieur Carbonnelle, zei madame Verpoest, voorkomend. En terwijl draaide zij Verpoests rolletjes-leunstoel, bond hem, als een kind, zijn servet om de hals en schoof hem ook bij.
Zij aten... Carlo, steeds op de schoot van zijn meesteres, in haar vingeren gekluisterd, wilde mee eten. Hij keek heel gretig naar de beetjes, maar kreeg eerst niets. Hij moest zijn kunstjes vertonen. Madame Carbonnelle liet hem even los en hield een stukje koek in de opgeheven hand:
- Allo, schune sur son cu-tje, beval ze; en het lieve diertje zette zich, de twee voorpootjes naar haar toe bestendig op en
| |
| |
neer bewegend.
- Och Hiere! zei madame Verpoest, bewogen, - 'k hè uuk 'n hondje g'had, mais ce n'était qu'un chien de rue, de mijne; moar intelligent, il n'avait pas son pareil. Hij verstond al wa da ge zeidt; 'k hè hem lank g'had. Hij 'n wilde moar mee mij alliene-n uitgoan; en dat es woar, zilde! verzekerde zij, - moar 't was ne vieze kadee, hij was bedorve, hij wilde bijkans op 't loatste niets mier eten en hij verstond mij gelijk ne meins. 'k Mocht hem alles veurzette wat da 'k wilde, hij 'n keek er nie noar. Moar road ne kier wannier dat hij at?
- Ah, ça je ne sais pas, antwoordde madame Carbonnelle benieuwd, en meneertje keek ook belangstellend op.
- Als ik zei: ‘Mange, mon choutje, il y a un oeufken dedans!’... tons viel hij er aan, die deugniet!
Deze mededeling verwierf de gewenste bijval met een ontroerd: - We zien ze toch zu geiren, onz' biestjes! en een bevestigend hoofdgeknik van meneertje Carbonnelle met de verzekering:
- Je ne voudrais plus de chien, si celui-ci venait à mourir, on s'attache trop aux bêtes!
Er was een korte stilte.
- Comme ça un vierboterhammeke avec un potse káffee, ça fait encore du bien, n'est-ce pas, madame Carbonnelle? meende madame Verpoest, een ander onderwerp in het gesprek brengend.
- Je le crois bien que ça fait du bien! beaamde madame Carbonnelle. - Quand moi je n'ai pas mon potje káffee à quatre heures, c'est comme s'il me manquait quelque chose.
- Moi je trouve que manger ça fait toujours du bien, waagde glimlachend meneer Carbonnelle.
De dikke Verpoest, morsend in zijn kop, brabbelde iets tot meneer Carbonnelle, hem met zijn uitpuilende, levenloze ogen strak aankijkend.
- S'il vous plaît? vroeg meneer Carbonnelle, die niet verstaan had.
Verpoest maakte een hopeloze beweging en herhaalde nog eens zijn gebrabbel, ditmaal zijn vrouw aankijkend.
- Comment ça va avec les amis du Eetmans-Club, il demande, gaf madame Verpoest de uitlegging.
| |
| |
- Ah! très bien! ieste klasse. Z'hên gistere nog noar u gevroagd, antwoordde meneertje Carbonnelle, eensklaps gans opgewekt, meneer Verpoest toeknikkend.
Ook in de vage, doffe ogen van Verpoest kwam terstond iets als een vluchtige glans van herleving en zijn dikke, scheve mond vertrok zich even, als in een machteloze poging tot glimlachen.
Die Eetmans-Club, waar beiden deel van maakten en zelfs tot de eerste oprichters behoorden, was een eigenaardige vereniging. Hij had tot voorgesteld doel: niets! Hij was ontstaan als vanzelf, op een avond, in de herberg waar enkele gewone verbruikers elkaar geregeld ontmoetten. En aan meneer Verpoest, namelijk, kwam de eer van het initiatief toe. Doodeenvoudig had hij tot de anderen gezegd: - Woarom 'n zoe we wij, die elken oavend mallekoar hier zien, gien sosseteit formere?
En ogenblikkelijk hadden allen juichend toegestemd.
- 'n Sosseteit! Joa moar, wa veur 'n sosseteit? had toch iemand, na een ogenblik overweging, gevraagd.
- Wel, 'n sosseteit, da es gelijk, da 'n goa niemand nie aan, antwoordde Verpoest.
- Joa moar, ze moet te minste toch ne noam hên! riep guitig een, van de gasten. - We 'n keunen ze toch den Eelmans-Club nie hiete, want den diene bestoat al op de Kouter!
- Wel hiet ze dan den Eetmans-Club, schertste een grappenmaker. En, per acclamatie, werd de pasgeboren vereniging met die naam gedoopt.
En de Eetmans-Club, met meneer Verpoest als voorzitter en meneer Carbonnelle als secretaris, had prachtig zich ontwikkeld en gebloeid. De leden waren toegestroomd, met tien- en twintigtallen, en om de veertien dagen had men gewichtige vergaderingen, excursies per stoomboot of met rijtuigen, zelfs korte uitstapjes van een paar dagen gehad, die telkens op reusachtige eet-en drinkpartijen uitliepen. Van lieverlede was de Eetmans-Club een van de lokale vermaardheden geworden. Hij had weldra een provisoir vaandel en een schild en bij alle plechtigheden: het huwelijk, het gedecoreerd worden of het afsterven van een der leden, werden delegaties met kransen en redevoeringen uit naam van de Eetmans-Club af- | |
| |
gevaardigd. Het was dan ook voor meneer Verpoest een niet te overkomen grief en leed geweest, toen die plotselinge aanval van beroerte hem voor altijd in zijn leunstoel kwam verlammen. Met tranen in de ogen had hij aan Marina zijn ontslag als voorzitter door tekens gedicteerd. Een delegatie kwam hem smeken op zijn besluit terug te komen; maar ziende dat hij hopeloos voor hen verloren was, belegden die heren een plechtige vergadering, waarin, met algemene stemmen, levenslang aan meneer Verpoest het erevoorzitterschap van de Eetmans-Club werd aangeboden. Dit was althans een zwakke troost geweest in heel veel lijden, en nu nog bleef 't bezoek van een der medeleden een der weinige verrassingen die meneer Verpoest vermochten op te fleuren. Uren lang kon hij dan de vreugden van 't verledene memoreren, en doen of hij nog vaagjes medeleefde in een genot dat hij wel nooit meer delen zou.
Terwijl meneertje Carbonnelle, aldus zo goed en zo kwaad het ging, aan zijn oude vriend de gewichtige gebeurtenissen uit de Eetmans-Club trachtte te vertellen, was madame Carbonnelle druk bezig aan madame Verpoest haar voornemen bekend te maken van een grote soirée déguisée, die zij van plan was met Carnaval in haar huis te geven. Meest al haar vrienden en kennissen, waaronder ook veel jonge lui, zouden er op uitgenodigd worden, en madame Carbonnelle hoopte wel, dat madame Verpoest met haar dochters en haar zoons insgelijks zou komen.
- Certellement, avec plesir, madame, antwoordde madame Verpoest zonder daar echter diep op in te gaan of er veel geestdrift voor te laten blijken.
De Carbonnelles stonden op. Verpoest, even door de verhalen van de Eetmans-Club opgemonterd, drukte bevend meneertje Carbonnelles hand, brabbelend dat hij al gauw moest terugkomen om daar nog meer van te vertellen; en madame Carbonnelle, haar schipperke op de arm, nam afscheid van haar vriendin, met een luidruchtig:
- Allons, madame, au plaisir de vous revoir, n'est-ce pas? faites mes compliments à vos enfants et pensez encore une fois à tout ce que je vous ai dit, n'est-ce pas? Zij drukte ook de slappe, lamme vingers van Verpoest en, gevolgd als van
| |
| |
een tweede, tam, oud hondje door haar futloos mannetje, verliet zij, de eetkamer, reusachtig groot onder de betrekkelijk lage verdieping, waar haar zwaar figuur bovenmatig de beperkte ruimte scheen te vullen.
- Est-ce qu'ils sont enfin partis, m'man? klonk Paulkes heldere stem boven op het trapportaal, nadat de voordeur nauwelijks was dichtgeslagen.
- Owie, Paulke, est-ce que vous venez main'nant zjouer votre partie avec p'pa? antwoordde madame Verpoest.
En toen Marina ook binnen was, zei ze half spottend:
- Hèt er moar moed op, madame Carbonnelle goat heur soirée geve.
- Zoe 't er nu toch van kome? vroeg welmenend Paulke.
- Ha moar, bah nien 't; hoe keunde 't nu nog geluve, als ge'al zu dikkels bedroge zijt! riep minachtend Marina. - 't Es al twie joar da ze doarvan klapt, iest op Kerstoavend, tons op Karnaval, tons op Halfvasten, et ainsi de suite. Nous mettions nos fèves tremper dessus, moar die nie gegeven 'n wierd, was heur soirée!
- Moar, ma, es da woar, wat da ze zegge van da woekere mee geld bij de Carbonnelles? vroeg Paulke bedeesd.
- Och, 'k en geluve doar niets van, mijn kind; moest ik het geluve, wij, treffelijke meinschen, 'n zoen mee ulder gien kennesse wille zijn.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd