Het gezin Van Paemel
(1903)–Cyriel Buysse–
Auteursrecht onbekend
[pagina 5]
| |
Het gezin Van Paemel
| |
Eerste Tooneel.
Moeder van Paemel, Célestine, Romanie, Eduard.
Bij het ophalen van 't gordijn zit Eduard aan de tafel bij een lamp in een courant te lezen. Moeder van Paemel loopt heen en weer, nu eens tot aan den haard waar een ketel over 't vuur hangt, dan naar de eetkast, waaruit zij borden, vorken, lepels enz. neemt, die zij op tafel komt schikken. Links, op den voorgrond, naast een tweede tafeltje, waarop een aangestoken lamp staat, zitten Célestine en Romanie kantwerk te maken. De lezing van de courant schijnt Eduard erg te agiteeren. Van tijd tot tijd maakt hij een driftige beweging op zijn stoel, slaakt dof een korten kreet, pruttelt vertoornd enkele woorden, waarbij de vrouwen soms angstig-ondervragend opkijken.
Moeder van Paemel
(tot Eduard).
Moar Edewoard, jongen, wa schilt er dan? Wa zit-e gij doar azeu binnensmonds te babbelen? | |
[pagina 6]
| |
Eduard
(driftig de courant neerleggend).
Z' hên op 't volk geschoten, moeder.
M.v.P.
(verschrikt stilstaaande).
Geschoten nog al! Wie datte?
Ed.
De politie,... de gendarmes!
Célestine en Romanie houden op met kantwerken. Romanie luistert aandachtig, met groote, ernstige oogen. Célestine begint opnieuw te werken.
M.v.P.
Zijn d'r deuje?
Ed.
(de courant weer opnemend).
In de twintig deuje en gekwetste, Waaronder verschillige vreiwen en kinders. De soldoaten worden binnengevroagd. De klasse van zeven en tachentig es al binnen en ze peizen dat de dieë van zes en tachentig euk zal opgeroepe worden.
M.v.P.
Och Hier, och God! de klasse van Kamiel! As hij euk moar nie opgeroepen 'n wordt!
Ed.
Hij zal zonder ienigen twijfel opgeroepe worden as de troebels blijven duren.
(Heftig)
En de troebels zìllen blijven duren, zeulang dat de boazen an d' eischen van 't wirkvolk gien voldoenijng 'n geven.
(Célestine houdt insgelijks weer op met kantwerken, maakt een kruis en begint in stilte te bidden)
. Wen zijn d'r nondedzju! beu van, van heul ons leven lang veur 'n dreug stik breud lijk oarme sloaven te blijven wirken. We wille recht, we willen ons diel van 't gien da we zelve moaken. En goat 't mee zachtheid niet, 't zal mee geweld gebeuren. We zìllen der veure vechten, nondedzju! vechten tot den deud!
M.v.P.
Och Hiere, jongen, Edewoard, zwijgt as 't ou belieft, zwijgt. Voader zal alle menuten thuis goan komen en ge weet hoe dat hij es, e-woar? Hij zou hem kwoad moaken en 't zoe weere ruize zijn. Toe Edewoard, jongen, leg gij die gazette liever wig, 't 'n zal meschien zeu irg nie zijn of da ge vreest
(wijst naar Célestine)
. Kijk, Célestine da jong zit al nen Onze Voader te lezen opdat er weer vrede zoe komen. Loat ons liever allemaol nen Onze Voader lezen.
(Zij gaat haastig, met gevouwen handen, naar de eetkast waarop het Christusbeeld staat en zinkt er biddend op haar knieën
.
Ed.
(toornig).
Schiedt er uit, moeder.
(Tot Célestine en Romanie)
. Dat er ne God van rechtveirdigheid woare, doar 'n zoên zulk gien gruweldoaden op de weireld keune gebeuren, 'K 'n geleuve nie meer aan uldere God; d'r 'n es giene God veur d'oarme meinschen.
| |
[pagina 7]
| |
M.v.P.
(weenend).
O, zwijgt! 'n lastert niet. Ge goat 'n ongeluk over ons huis roepen.
Cél.
(woedend tot Eduard).
Gie ketter die gezijt! Ons Hiere zal ou straffen.
Ed.
O gij stomme kwezel woar da ge zit!
Rom.
(huilend).
Ha moar zwijgt, Edewoard, 'n loat ons nou ne kier gien ruize moaken. | |
Tweede Tooneel
De vorigen, Cordula.
Cordula
(links op, met een vollen emmer melk in iedere hand).
Kijk ne kier! Wa es dàt hier! Woarom zit-e guider hier te kijven en te schriemen?
(Celestine begint nijdig weer te werken)
. Woarveuren zit-e gij doar te lezen, moeder?
M.v.P.
(opstaande).
Ha moar dat 'n es gien kijven, Kerdula; 't es Edewoard die 'n beetsen overdreven es omdat hij in de gazette gelezen hêt dat de sandurms te Gent op 't wirkvolk geschoten hên.
Cord.
Geschoten!.. Woarom moên die sloebers op de meinschen schieten?
Cél.
(vinnig, zonder van haar werk op te kijken).
Omdat 't goddeleuzen en vloekers zijn, die ulder plicht nie 'n willen doen.
Cord.
(met een minachtenden blik op Cèlestine).
Goddeleuzen, verdome!... Wa es da nou? Es da nou 'n reden om de meinschen deud te schieten!
Ed.
(tot Cordula).
Ha moar Kerdula, 'n geeft ou toch de moeite niet van mee die stomme kwezel doarover te spreken. Ge weet toch wel dat da nie anders 'n kan spreken of van paster of van kirke.
Cord.
Ha nondedzju! Goddeleuzen! Hé-je dan nou nog ooit g'heurd?
(Zij gaat met haar emmers naar het achterhuis door de deur in den achtergrond links, en komt dadelijk, van haar vracht ontladen, terug) . Ze zoên beter doen van d'oarme meinschen wa mier te betoalen veur al ulderen oarbeid, in ploatse van d'r op te doen schieten, de smeirlappen!
| |
[pagina 8]
| |
Derde Tooneel
De vorigen, Masco
Masco
(links op. Steekt voorzichtig 't hoofd naarbinnen, terwijl hij iets achter zijn rug verborgen houdt).
Pst!... Es 'r gien belet?
(Allen kijken naar hem om) .
Cord.
(lachend).
Ha!... deugeniet, zij-je doar al weere? Ala toe, kom moar heul-de-gansch binnen.
Masco
(glimlachend binnentredend).
Schieten, zei-je gij doar.
(Haalt een doode haas van achter zijn rug te voorschijn) . Kijk ne kier hier. Den dezen 'n es nie geschoten en hij es pertanGa naar voetnoot(1) euk wel deud. (Ontwaart Célestine en verbergt weer den haas achter zijn rug) . Holà!... (Fluit even) .
Ed.
G'n moet nie schouw zijn. Kom moar binnen en loat ouën hoaze moar zien. As de rijke hieren d'oarme meinschen doen omverre schieten, meugen d'oarme meinschen wel nen hoaze schieten.
M.v.P.
(angstig).
Joa moar, Masco, jongen, past toch op e-woar. Es 't ienen van den baron? As hij moest weten da g'r hier mee komt hij zoe ons doen verhuizen.
Ed.
(nijdig schaterlachend).
Ha! nondedzju! es 't ienen van den baron! Nen hoaze van menier den baron! En woaraan zoe-je da keunen erkennen, moeder, dat 't ienen van den baron es? Hoe es 't toch meugelijk, moeder, da ga nie 'n verstoat da nen hoas an den dienen es die hem schiet!
Masco.
Moar 'k 'n hè ik hem nie geschoten, zeg ik ulder. Schieten moakt al te veel laweid. Hij es in zijn dwoazigheid tegen mijne stok geleupen en 't es doarvan dat hij deud es.
Cord.
(lachend).
Ha! ha! ha!... O, Masco, gij zij nen deugeniet!
Masco
(grappig opgewonden).
Dat 't gien woar 'n es! Kijk, hij zat doar zeu scheun op zijn poepken in 't midden van 'n partij eirdappels mee zijn veurpeutses zijne kop en zijn eurkes te wasschen. Azeu zie,
(doet, neergehurkt, de bewegingen van den haas na. Eduard, Cordula en Romanie zien hem lachend aan. Célestine werkt zonder opkijken door)
. Zeu, peis ik in mijn eigen, wacht 'n beetsen, 'k zal ou wa goan helpen. 'k Pakke mijn stoksken, e-woar?...
| |
[pagina 9]
| |
Cord.
(hem lachend onderbrekend).
Zeker nog al 'n lang stoksken, hè?
Masco
(insgelijks lachend).
Bah joa! bah joa! Azeu nog al in de reden.
Cord.
En nog al dik euk, zeker?
Masco.
Lijk of ge zegt, jonge dochter... Hawel, 'k kruip azeu stillekes achter zijne rugge mee mijn stoksken veuruit (doet de beweging) en as 't azeu heul scheune in 't midden boven zijn kopken es,....
Cord.
(lachend).
Leupt 'r hij zeker al mee ne kier tegen an?
Masco.
Percies! G' hê het gezeid. (Algemeen gelach ter uitzondering van Célestine, die nijdig voortwerkt en van moeder van Paemel, die bedenkelijk haar hoofd schudt) . Ala, kijk, 'k 'n zoe meschien nie zjuust kunne zeggen of dat-ie hij noar mijn stokske gesprongen hèt of dat-e 'k ik uit mijn hand loate valle hè, moar altijd zeker es 't dat er hij mee zijn kopke tegen aan geleupen es, en dat 'r hij van gestorven es.
| |
Vierde Tooneel
De Vorigen, Schiettekatte.
Schiettekatte
(van achter de deur links, die hij meteen half open duwt).
Es 't er gien belet?
Masco springt op, gooit den haas in een der leunstoelen bij den haard en laat er zich boven op vallen.
M.v.P.
(angstig).
Kom moar binnen.
Sch.
(op, met een stuk papier in de hand).
Elk ne goén ouvend. Es uldere Kamiel thuis? 'K hé hier 'n papierke veur hem.
M.v.P.
(met in elkaar geslagen handen).
Och Hier, och God, sampitterGa naar voetnoot(1), moet hij binnen?
Sch.
Hij moe morgen binnen... De broave jongens zijn weere bezig mee op uldere peut te spelen in Gent.
Allen, roerloos, kijken Schiettekatte zwijgend aan; Eduard met iets uitdagends, Masco met iets spottends in den blik. Moeder van Paemel begint eensklaps te weenen. Célestine hervat haar kantwerk.
M.v.P.
(snikkend).
Och Hiere da zijn dijngen! Och Hiere da zijn dijngen! En wij die hem hier toch zeu neudig hên! | |
[pagina 10]
| |
Sch.
(Legt het stuk papier op de tafel. Eduard neemt het op).
Tut, tut, tut, g'n moet doaromme nie schriemen, moeder van Poamel. (Met een scherpen blik op Eduard en hooger klinkende stem.) Loat z'r nondedzju! moar ne kier goed in schieten, in den boel; 't zal al gauwe gedoan zijn. (Tot Masco, dien hij plotseling in den hoek van den haard, de beenen over elkander gekruist, ontwaart.) Ah!... liefhebber van 't gebakken breud, zij-je doar euk, joa-g'? Ge zit doar, nondedzju! lijk nen baron in die zetel, mee ouw bienen over mallekoar gekruist. Ge moest er nog 'n flassche wijn bij hên en 'n sigare... A propos, keirel, ge moet oppassen, zulle! Z'hên ou weeromme zien leupen in den baron 's jacht en ze goan ou oppakken, zulle!
Masco.
Mij, sampitter?... Wie hêt 'r mij in den baron's jacht zien leupe?
Sch.
Da es gelijk wie. 'K zegge da z'r ou in zien leupen, niet langer of van den uchtink nog.
Masco.
Ha!... 'K hê ik doar wa konijneneten weest trekken, langs de kanten.
Sch.
Zoe-je gij welGa naar voetnoot(1). G'n moet gij giene lange stok mee hên om konijneneten te trekken. Past op, kerel, ge goat nog ne kier in den bak vliegen, 'k verzeker 't ou.
Masco.
Ha, nondedzju! 'K 'n zal toch zeker gienen hoaze schieten mee ne stok?
Cord.
E-waar?... Ha da es toch om mee te lachen.
Sch.
Ala toe toe, jongen, zwijg moar. Ge weet wel da 'k ou ken, e-woar! en da ge mij gien kont 'n keunt ophangen. En 't es bovendien de loaste kier da 'k het ou zegge, zulle! (Tot moeder van Paemel.) Hawel, moeder van Paemel, ès Kamiel...
Ed.
(valt hem nijdig-spottend in de rede).
Sampitter... Zoe-je gij peizen dat da nen hoaze van den baron was, woar da Masco op loerde?
Sch.
Hè?... 't Was van eigen ienen van den baron. Ge weet gij, nondedzju! toch euk wel dat 'r hier gien ander jacht 'n es.
Ed.
(zelfde toon).
En woaraan keunde da erkennen, sampitter, as 't ienen van den baron es? An zijne steirt? (Gedempt gelach van Masco, Cordula en Romanie.)
M.v.P.
(tot Eduard).
Ala toe toe, zwijgt. | |
[pagina 11]
| |
Sch.
(wantrouwig).
Ah joa joa 't es woar, menier es socialist, 'k hà 't al vergeten. Weet-e wat dat-e gij doet, menier Edewoard: schiet gij euk ne kier nen hoaze woar dat ik het zie. Ge zilt al gauw ondervinden woaran dat g' erkent dat 't ienen van den baron es. (Tot moeder van Paemel.) Hawel, moeder van Paemel, ge zilt ouë zeune da briefke geên, e-woar? en hem zeggen dat hij zonder foute morgen oavond in zijn diepo moe zijn of dat hij anders op arrest zal vliegen. Ala, 'k goa 't ulder weinschen. Elk ne goên avond, en de gezondheid. (Af links.)
Masco
(opspringend met den haas triomfant in de hoogte).
Ha, ha! da es ienen van menier den baron! (Neemt zijn deukhoed af). Dag menier den baron. Hoe goat 't mee ou, menier den baron? (Eduard, Cordula en Romanie schaterlachen. Moeder van Paemel maakt bedroefde en Célestine gescandaliseerde gebaren) . 'n Blekt as 't ou blieft noar mij niet, menier den baron. 'n Blekt nie, zulle of 'k geef ou 'n flitterGa naar voetnoot(1). (Gooit den haas op den grond. Tot allen,) Neem, eet den baron op; hij hee ulder zelf lang genoeg opgegeten.
Gord.
(schaterend).
O, Masco, gij zijt toch nen deugeniet! Azeu nen deugeniet lijk of ge gij zijt, dat 'n bestoat op de weireld nie meer.
Cél.
(woedend).
't Es 'n schande! 'k Hope toch da voader hoast thuis zal komen.
Masco
(lachend tot Célestene).
Ha joa moar, Célestine, g'n moet gij doar nie mee in zitten, jong. G'n moet 't moar goan biechten an menier de paster as ge zonde ziet gebeuren. Hij zal ou nen Onze Voader of twintig veur ons ziele-zoaligheid doen lezen en we zillen al te goare noar den hemel goan.
Cél.
(verwoed, tot Masco).
O gie sloeber, gie nieweirt woar da ge stoat! (Gelach van Eduard en Cordula) .
M.v.P.
Ha moar schiedt er nou ne kier uit mee kijven en mee lachen. K'n wee nie hoe da ge de kroazeGa naar voetnoot(2) hêt van da te doen. Ik zoe mij deudschriemen as ik peize dat onze jongen nou wig moet en dat er hem zeuveel ongeluk kan overkomen mee al die troebels.
Ed.
Hèm 'n zal d'r nie veel ongeluk overkomen, moeder. An d' oarme wirkmeinschen die moete vechten om van den honger nie te stirven, an de dië zal d'er ongeluk overkomen. De soldoa- | |
[pagina 12]
| |
ten zijn gewoapend mee geweiren woar da ze honderde meters verre keunne mee schieten, moar d'oarme wirkmeinschen 'n hen nie anders of wa knuppels en wa stienen woarmee da z' an de soldoaten weinig of gien kwoad keunen doen. En doarom zeg ik nog ne kier dat 't 'n schande es as ne soldoat, die toch euk moar nen oarme meinsch 'n es, op ander oarme meinschen, die zijn broers en zusters zijn, durft schieten. | |
Vijfde Tooneel
De Vorigen, Vader van Paemel, Désiré, Kamiel.
(Links op, in arbeidskleeren, met de spade in de hand of op den schouder. Désiré hinkt).
V.v.P.
(Gaat zijn spade in een hoek zetten).
't Es hier congres, geleuf ik, of ruuvelussie, da ze klappen van te schieten. (Kijkt naar den haas op den vloer) . Wa betiekent datte? Wie hêt 'r dien hoas hier gebrocht? (Tot Masco) . Hé-je gij dat geweest, Masco!
Masco.
Joa ik, boas Van Poamel, da es ienen veur ou as g'hem wilt.
V.v.P.
Ge zij bedankt, we'n moên da hier nie hên. We'n zijn wij geen barons die hoazen eten; we zijn wij boeremeinschen, die roggebreud eten, en pap, en eirdappels, en somtijds ne kier 'n stik vet virkevleesch as den tijd nie àl te slecht 'n es.
Masco.
Joa moar, g'n moet gij hem nie betoalen, ge krijgt hem veur niet!
V.v.P.
(Raapt den haas op en gooit hem kalm buiten).
'K 'n moe hem nie hên, zeg ik ou. En weet-e wat dat er bovendien nog van 't affairen es, Masco: da es da 'k geiren zoe hên da g'hier mee gien hoazen mier in huis 'n komt, verstoa-je datte? Da zijn hoazen die-je gij goat schieten in den baron's jacht, en 'k ben 't e-kik die d'r kolleke zoe veuren bloazen as 't moest uitkomen. 'K loat ou hier komen omda ge mee Kerdula vrijt, moar 't es op conditie da ge mij in gien moeielijkheden 'n brengt mee mijne propretoarus, hé-je da verstoan, Masco? 'K 'n hê gien goeste van veur ou te moete verhuizen, weet ge? d'r 'n schiet van nou af an al nie veel over tusschen den baron en mij. (Tot
| |
[pagina 13]
| |
moeder Van Paemel) : Hoe zit da hier, moeder? Zoên we kennen eten? 'K zie ze vliegenGa naar voetnoot(1).
M.v.P.
Joa joa g', voader, ge keunt eten as ge wilt, alles es geried. Moar weet-e wa dat er gebeurd es? (Huilt) . De sampitter hêt doar geweest mee 'n briefke veur Kamiel as dat hij morgen binne moet.
Kamiel.
(verschrikt).
Ik?...
V.v.P.
Woar veuren datte, nondedzju!
M.v.P.
Ha veur die troebels die doar nou weere zijn mee da wirkvolk in Gent.
V.v.P.
Ah! nondedzju! nondedzju! nondedzju! en zjuust in 't volle van 't wirk! Ha die verdomde leege smeirlappen. K.
En moet da nou direct zijn? Woar es da briefken, moeder?
M.v.P.
(geeft hem het briefje).
Ha kijk jongen, lees gij datte. 'K 'n wee ik niet wa dat er doar op stoat. De sampitter hêt hij toch gezeid.
V.v.P.
(loopt gejaagd heen en weer).
Ha nondenondenondedomme! En al da wirk doar blijft liggen (woedend) . Waarom 'n schieten ze ze van den ieste kier nie deud, nondedzju!
Ed.
Wie zoên ze moeten deudschieten, voader? De rijke propretoarussen en de greute fabriekanten?
V.v.P.
(opgewonden).
Wie ze zoên moeten deudschieten?... Ha! de sloebers, de leeggangers die nie mier 'n wille wirken, de dieë zoên ze moeten deudschieten. Da 'k ik nondedzju keunijnk woare 't zoe gauwe gedoan zijn. 'K zette kanons en peirdevolk op d' hoeken van al de straten en 'k scheut en sloeg er in lijk de musschen.
Ed.
Zeu, voader, gij die zelven moar nen oarmen boer 'n zijt, gij die zelve moar 'n zijt gelijk ne wirkmeinsch, ge zoedt gij op d'oarme wirkmeinschen helpe schieten?
V.v.P.
(dreigend).
Joa ik, nondedzju! 'k zou d'r zeker op helpe schieten! 'K 'n zoe verdome nog nie wachten,... op die smeirige leeggangers!
Cel.
Ha moar, voader, 'n vloekt toch azeu niet! Da es nou tòch te wried. | |
[pagina 14]
| |
V.v.P.
Zwijg, gij. Hou gij ou bezig mee ou wirk en 'n bemoeit ou mee mijn affairens niet.
Ed.
(driftig).
Hawel, voader, en ik zegge dat 't 'n schande es van op d' oarme wirkmeinschen te schieten! En 'k zegge da Kamiel ne lafoard en ne meurdenoar es as hij op 't wirkvolk durft schieten!
M.v.P.
(tot Eduard; smeekend).
O, Eduard, as 't ou belieft...
V.v.P.
Van 't wirkvolk! Wie spreekt er van 't wirkvolk! 'K spreke van de sloebers en de leeggangers die nie 'n wille wirken!... Van de dieë spreek ik, (met een uitdagenden blik op Célestine) . Nondedzju!
Ed.
Voader,... die meinschen zijn in wirkstoakinge gegoan omda ze nie genoeg 'n wonnen om d'r van te leven, terwijl de rijke fabriekanten en de greute propretoarussen nie 'n weten wa gedoan mee 't geld dat d'oarme wirkmeinschen veur ulder verdienen. Die meinschen 'n vroagen nie beter as van te meuge wirken, moar z'n willen nie uitgehongerd worden om veur ulder miesters schandelijke fortunen bijeen te zoamelen. Ik weet er van te spreken. Ik wete wat da oarmoe-lijjen es. Z' hên mij van mijn wirk bereufd omda 'k veur mijne sloavenoarbeid drei centimen per ure verheuginge van leun durfde vroagen. Z' hên mij in d' oarmoe gesmeten, z' hên mij gedwongen om hier in ulder huis om 'n stik breud te komen bedelen, terwijl da Zenobie en heur kinders in heur eigen huis moeste gaan bedelen... hawel, vader, 'k zoe ne kier wille weten wat dat-e gij zoudt doen as den baron ou azeu in d'oarmoe dompelde, as hij ouë pacht dee opsloan tot da g' hem nie mier betoalen 'n keunt, as hij ou uithongerde, as hij ou deud dee wirken veur 'n leun woar da ge nie mier van bestoan 'n keunt?
V.v.P.
Wa da 'k zoe doen? Wirken zoe 'k doen, es 't hier niet dan elders. Moar wirken, nondedzju! tot da 'k 'r bij valle, en nie leegleupen, lijk of ge gij wèl gedoan hêt. Spiegelt ou ne kier an Désiré, dien duts van die jongen mee zijn gebrekelijk bien. Dât es ne wirker! G'n zilt den dienen, nondedzju! nie leeg zien leupen! leegganger woar da ge zelve zit.
Ed.
(driftig opstaande).
Ik, voader! Ik, ne leegganger?
M.v.P.
(huilend).
Och Hier! 'n kijft toch niet! D'r es hier al droefheid genoeg in huis.
V.v.P.
(tot Eduard).
Joa, gij, ne leegganger! ne leegganger! | |
[pagina 15]
| |
Dat-e giene leegganger 'n woart zoe j' hier al drei weken zitten zonder iets te doen? Zoe-je nie liever...
Ed.
(hem driftig onderbrekend).
Voader, gij weet gij heul goed da 'k ik van den boeren-arbeid gien verstand 'n hê, omda 'k het noeit gelierd 'n hê. Gij weet heul goed da nen ijzergieter gienen boer 'n es, en dat-e gij zelve nie mier verstand 'n hêt van mijn wirk as da 'k ik verstand 'n hê van 't ouwe.
M.v.P.
Ach Hier! as 't ou blieft, as 't ou belieft! Ach Edewoard jongen!
V.v.P.
Nien ik... 'K 'n hê d'r gien verstand van, moar 'k'n ben nondedzju bij ou nie kome scheuïen euk! 'K ginge nog liever stront roapen!
Ed.
(woedend opspringend).
Zeu, voader, ge verwijt mij 'n beetsen eten da ge mij in d'oarmoe hier gegeven hêt. (stapt driftig naar de deur toe) . 't Es goed. 'k Zoe nou nog liever van honger stirven of hier nog 'n bete breud te vroagen.
M.v.P.
(houdt Eduard vast).
O nien, Edewoard, jongen, o nien, nien. 'n goa toch nie wig!
Ed.
Wig, moeder!... Of 'k wig goa! (algemeen rumoer en stemmengeluid) .
Cord.
(driftig en huilend).
Ha, voader, woarveuren moet-e gij Edewoard da verwijten! Zij-je nie beschoamd?
V.v.P.
(tot Cordula).
Wilt-e gij ne kier ou smoel houên, joa g'! Doar 'n es hier niemand die mij iets te commendeeren hêt, weet-e gij dat?
Ed.
(worstelt zich uit moeder van Paemel's omarming los).
Nie, nie, moeder, 'k goa wig! 'k goa wig! Rechte weere noar mijn kameroaden, die vechten voor ulder leven.
M.v.P. en Rom.
(te gelijk hevig huilend).
O, Edewoard, as 't ou belieft, 'n goa toch nie wig!
V.v.P.
Tut, tut, tut! Loat hem moar goan, en da z'r moar op 'n schieten. Hij 'n zal giene voet uit zijne wig zijn. M. v. en Rom.
(snikkend).
O!... O!... O!...
Célestine blijft zenuwachtig doorwerken zonder op te kijken. Kamiel staat roerloos recht tegen den schoorsteenmantel geleund. Désiré loopt gejaagd hinkend heen en weer.
Ed.
(tot Kamiel).
Kamiel... 'n schiet op de wirkmeinschen niet, want ge zoedt op ouw eigen broere keune schieten! | |
[pagina 16]
| |
V.v.P.
Kamiel zal zijn plicht doen. Hij zal doen wat da zijn euverheden hem commendeeren.
M.v.P.
Oo!... Oôôô!... Oôôô!...
Cord.
(woedend, tot vader van Paemel).
Zeu hij moe zijn eigen broere vermeurden!...
Ed.
(duwt zacht moeder van Paemel terug).
Loat mij goan, moeder, op ou 'n ben ik nie kwoad. (Gaat naar de deur links. Tot Kamiel, terwijl hij heftig op zijn borst slaat) . Kamiel!... ik zal op den ieste rang stoan van de wirkstoakers en 'k zal ou erkennen. Schiet boven d' heufden, Kamiel! 'n Schiet op ow eigen broere niet! (Plotseting af, door de deur links) .
M.v.P.
(valt snikkend tegen de gesloten deur).
Oôôô!... Oôôô!... Oôôô!...
V.v.P.
(ruw).
Ala, moeder... es da spel hoast gedoan? Keunen w'eten? (Zet zich met een ruk op een stoel aan de tafel) .
M.v.P.
(snikkend).
Joa g'; 't es geried.
Allen komen om de tafel zitten, terwijl moeder van Paemel een schotel van den haard neemt en hem opdischt.
|
|