Het nationaalsocialisme als bedreiging van de kerk: de les van Duitschland!

De kerkelijke verkiezingen.

In het voorjaar van 1933 werden met het oog op den nieuwen opbouw der kerk en de keuze van den Rijksbisschop kerkelijke verkiezingen gehouden.

De groep, die het meest van zich deed hooren, was de ‘Geloofsbeweging der Duitsche Christenen’.

De Duitsche Christenen vormen de S.A. van Jezus Christus in den strijd tot vernietiging van den lichamelijken, socialen en geestelijken nood....ons volk heeft, om het Derde Rijk te kunnen bouwen, de maatschappelijke scheppingen van een kerk van Duitsche Christenen noodig.

Zoo schreef Ds. Hossenfelder in nummer 40 van het weekblad der Duitsche Christenen: ‘Evangelium im Dritten Reich’.

De Duitsche Christenen propageerden een synthese tusschen christendom en Nationaalsocialisme, een positief christendom in den geest van artikel 24.

Aan de kerkelijke groepen, die, in overeenstemming met het wezen der kerk, voor deze synthese van de Duitsche Christenen niets voelden, werd alle propaganda onmogelijk

[p. 15]

gemaakt. De pers was voor hen gesloten, de radio niet beschikbaar. Daarentegen werden van staatswege aan de Duitsche Christenen alle mogelijke faciliteiten verleend. Pers en radio stonden in hun dienst. Geheel het politieke verkiezingsapparaat der N.S.D.A.P. werd ter hunner beschikking gesteld.

De eerste landdag van de Duitsche Christenen werd in April 1933 gehouden. In het eerecomité zaten de ministers Göring en Frick. Kube, de leider van de Pruisische nationaalsocialistische fractie verklaarde, dat deze onvoorwaardelijk zou helpen aan de omzetting van het volk, ook op het gebied van de kerkelijke politiek. Een motie werd aangenomen, die het recht van opstand proclameerde tegen een kerkregeering, die de nationale ontwaking niet onvoorwaardelijk toejuicht. De staat van Adolf Hitler roept nu eenmaal om de kerk. De kerk heeft naar die stem te luisteren.

Hitler en zijn plaatsvervanger Hess maakten voor de Duitsche Christenen openlijk propaganda.

Hess beval dat allen, die de nationaalsocialistische wereldbeschouwing aanhingen, aan de verkiezingen moesten deelnemen. Het resultaat was, dat velen, die zich nog nooit om de kerk bekommerd hadden, aan de Duitsche Christenen stemmen bezorgden.

De klap op de vuurpijl was tenslotte de radiorede, die Hitler, hoewel Roomsch-Katholiek, aan den vooravond der verkiezingen hield. Hij beval de candidaten der Duitsche Christenen bij het kerkpubliek aan:

Wanneer ik inzake de verkiezingen in de Protestantsche kerk positie kies, dan doe ik dat uitsluitend vanuit het standpunt van den politieken leider. De vragen van geloof, dogma en leer raken mij niet. Dat zijn uwe kerkelijke aangelegenheden.

[p. 16]

Daarboven uit evenwel rijzen problemen, die een politicus en een verantwoordelijk leider van het volk noodzaken, openlijk positie te kiezen. Het Nationaalsocialisme heeft voortdurend de verzekering gegeven, dat het van plan is, de christelijke kerken als staat te beschermen. De staat moet echter op zijn beurt van de kerken verlangen, dat zij hem harerzijds elke steun zullen verschaffen, die hij voor zijn instandhouding noodig heeft.....Wanneer de vraag naar de aaneensluiting van alle landskerken en belijdenissen nu inderdaad aan de orde is gesteld, zal men niet kunnen ontkennen, dat dit de verdienste is geweest van de nationaalsocialistische revolutie in Duitschland en van die beweging binnen de Evangelische Kerken, die zich beslist en duidelijk voor deze nationale volksbeweging uitsprak op een moment, waarop helaas evenals in de Roomsche kerk vele dominé's en superintendenten op de meest scherpe, ja vaak fanatieke wijze tegen het nationale reveil partij kozen. In het belang van de wederopstanding van het Duitsche volk spreek ik begrijpelijkerwijze de wensch uit, dat de nieuwe kerkelijke verkiezingen tot resultaat zullen hebben een ondersteuning van onze nieuwe volksen staatspolitiek. Dit resultaat wordt alleen gewaarborgd door de krachten van een levende beweging. Deze krachten zie ik in eersten aanleg in dat deel van het protestantsche kerkpubliek verzameld, dat zich in de beweging der Duitsche Christenen bewust op den bodem van den nationaalsocialistischen staat gesteld heeft.

Gesteund door den staat behaalden de Duitsche Christenen bij de kerkelijke verkiezingen de volstrekte overwinning. De S.A. van Jezus Christus, via de radio door

[p. 17]

Hitler zelf bij geheel het Duitsche volk aanbevolen, veroverde de kerk.