Magdalena Moons, of het Beleg van Leyden

[p. III]

‘Neen Valdez, geene hand, met bloed bevlekt, zij ooit de mijne!’ bladz. 172.

Voorberigt.

Eenige vrije uren overig hebbende, bragt zulks mij op het denkbeeld, dezelve welligt niet geheel onnut te zullen besteden, door ze aan 't overzetten of schrijven van een of ander romantisch tafereel toetewijden.

De veelvuldige, reeds aanwezig zijnde en nog steeds uitkomende vertalingen van uitheemsche Romans, hielden mij echter terug derzelver getal te vermeerderen en deden mij overhellen, om mijne vermogens tot het daarstellen van een oorspronkelijk stuk te beproeven. Onze Vaderlandsche geschiedenis, zoo rijk aan treffende voorbeelden van deugd, onverschrokkenheid en volharding, boeide het eerst mijne keus, die zich, na met een' beroemd schrijver hierover geraadpleegd te hebben, bepaalde bij magdalena moons of 't ontzet van Leijden; - eene stof, rijk in verhevene daden, en ruimte genoeg aanbiedende, om een' onderhoudenden Roman te kunnen opleveren.

[p. IV]

Door het verhevene der gebeurtenissen, bij deze belegering, als weggesleept heb ik getracht, dezelve, zoo veel mogelijk, in dit werkje te behouden, en alleen daar, waar de geschiedenis stilzwijgt, geheel tot het Romantische overtegaan.

Voor het overige heeft dit stukje ten doel, de edele karakters onzer voorvaderen in een treffend daglicht te stellen, het geheel opgemaakt naar de ons van hen bekende daden, welke de geschiedenis boekstaast; - het zij aan het oordeel mijner lezeren overgelaten, in hoe verre het mij gelukt is, hierin te slagen.

De liesdestafereelen tusschen valdez en magdalena moons zullen misschien eenige mijner lezeren eenigzins overdreven voor den toenmaligen tijd voorkomen. Het zij hun echter in bedenking gegeven, dat Don francisco de valdez een Spanjaard, en wel een hevig verliefde Spanjaard was; hoe toch anders zou hij met mogelijkheid, door de stad op verzoek van een meisje te sparen, pligt, roem, de trotschheid, zijner natie zoo eigen, - alles, in één woord, hebben opgeofferd?

Men zal misschien aanmerken, dat deze verdediging alleen op valdez, en niet op magdalena, die uit Nederlandsch bloed gesproten was, toepasselijk is. Ik stem toe, dat deze aanmerking juist is, maar er bestaat geen regel zonder exceptie; - in den tegenwoordigen, het stuk der liefde meer vrijheid toekennenden, meer tot het sentimentele overhellenden tijd, vindt men nog

[p. V]

enkele menschen, die in hunne verkeering zoo koelzinnig te werk gaan, als zulks met mogelijkheid, ooit bij onze voorvaderen, kan hebben plaats gehad; - dit bewijst echter niets voor het geheel, dat juist van het, omgekeerde getuigenis draagt. Wat nu gebeurt, kan ook toen geschied zijn; - ook magdalena kan eene uitzondering op den toen algemeenen regel, om zich koel voortedoen, hebben gemaakt; want, dat zij valdez werkelijk eene hevige leifde toedroeg, toont ons de geheele zamenloop harer geschiedenis, daar zij anders nimmer zou hebben besloten tot een huwelijk, dat hare betrekkingen in 't begin uit al hunne magl tegenhielden, en eerst naderhand, toen zij hare meerderjarigheid bereikt had, toestonden, dewijl zij het niet beletten konden, en hetwelk haar, boven dit alles, noodzaakte, haar Vaderland en alles, wat haar dierbaar kon zijn, te verlaten.

Voor het overige make niemand op uit de, voor den toenmaligen tijd buitengewone vrijheid, welke magdalena haren minnaar toeliet, dat zij de deugd of zedigheid immer uit het oog verloor. Honni soit, qui mal y pense, zeide elizabeth, Koningin van Engeland, toen zij den glimlach gewaar werd, welke zich op het gelaat harer hovelingen vertoonde, bij gelegenheid, dat de galante graaf van Essez, den verlorenen kousenband, op eene knie gebogen, om harer Majesteits been bond; - zonder nu deze schoone Koningin in die verwensching te willen navolgen, durf ik

[p. VI]

echter mijne lezers verzekeren, dat mijn oogmerk niet geweest is, het gedrag onzer gelieven in een dubbelzinnig licht te plaatsen, en indien eenigen hunner er dit uit besluiten mogen, bewijst zulks, of, dat ik iets meer in dit werk geschreven heb, dan mijne bedoeling was, of, dat zij er meer weten uittehalen, dan er werkelijk in te vinden is.

Overigens zal het bijzonder aanmoedigend voor mij zijn, indien het debiet van dit beknopte werkje mag aantoonen, dat mijne veder in staat is geweest, den liefhebbers der lectuur eenige aangename, en, zoo ik hoop, niet geheel nutteloos doorgebragte oogenblikken te verschaffen.

De Schrijver.