@
Maria van Daalen
Ergens in de afgelopen jaren gaf ik mijn studenten Creative Writing de opdracht een emailbericht te schrijven aan een romanpersonage. Onder de inzendingen vond ik een tekst van een ‘Hamlet’ aan ophelia@elsinore.dk die eindigde met de mededeling this message will selfdestruct.
Een emailadres wordt op scherm direct een link. Ik wil ook hanscastorp@zauberberg.de of ovidius@metamorphoseon.it of vainamoinen@kalevala.fi of jezusxtos@golgotha.il, ‘Ctrl en klikken om de koppeling te volgen,’ zegt mijn toshiba beleefd, maar dat helpt niet. Het lemma e-mail in de driedelige Van Dale (1999, 13e ed.) geeft als voorbeeldzin ‘ons e-mailadres luidt info@vandale.nl’, een doorbreking van de fictie die eigen is aan een woordenboek, namelijk dat voorbeeldzinnen niet toetsbaar hoeven te zijn op hun waarheidsgehalte maar op de informatie die ze geven ten aanzien van de betekenis van het erin vermelde woord. Een onbestaanbaar emailadres is een juist voorbeeld, zoals een adres in een roman niet een foutief voorbeeld is van een adres, al kan er niet op gewoond worden.
Het at-sign werd gekozen in 1972, om gebruikersnamen te scheiden van domeinnamen, het stond op een toets van een typemachine. In de 16e eeuw werd het gebruikt in Spanje en Portugal om een inhoudsmaat en een gewicht aan te duiden, ‘arroba’, van het Arabische ‘ar-roub’. Of was het ooit een afkorting van het Latijnse ‘ad’? Het lijkt veel op een ‘a’ met ‘tilde’, een afkortingsstreepje boven een letter (staat er in een handschrift ‘dms’ met tilde, lees dan ‘dominus’) maar middeleeuwse bewijsplaatsen van @ zijn er niet. Misschien is het een omdraaing van het teken voor ‘contra’ in juridische teksten: de zaak Van Daalen @ De Rooij.
In een emailadres van @home.nl is @ ook at. Het teken is een woord. Het teken heeft een naam: er bestaat een verzameling op internet. Ons apenstaartje heet elders nog steeds arroba (Spaans, Portugees), het heet Klammeraffe, aap maar ook iemand die niet meer loslaat, het heet slurfje (Zweeds), slak (Koreaans), muisje (Mandarijn), eendje (Grieks), hondje (Russisch), strudel (Hebreeuws), kaneelbroodje (Zweeds), wormpje (Hongaars), varkensstaartje (Pools), rolmops (Tsjechisch) en roos (Turks). Ben je boos pluk een @ - >->-> -. Het mooiste is het Finse miuku mauku, ‘kattengemauw’: alsof de vorm een geluidje is.
Een naam als teken. Een prijzig kenteken is de vanity plate. Moet beperkt blijven tot acht tekens. Ik herinner me SPEED I en STORM I, en de naam GUT3, de leukste was ECLCTIC, goed begrijpelijk al mist er een E. Een naam als zin: in New York zag ik een verhuisbedrijf, op de zijkanten van de vrachtwagentjes stond VAN GOGH. ‘Wat heeft die ermee te maken,’ vroeg ik omdat mijn Amerikaans ophield bij Nederlandse namen.
Met @ verhuist uw bericht de wereld over, elk land zijn afkorting behalve Noordamerika want @aol.com is het centrum van de wereld, en als u in Canada woont is het @aol.ca.com. In 1995 had de Amerikaanse universiteit waar ik werkte alle emailadressen in het telefoonboek