| |
| |
| |
Arbeyd. On-rust. Moeyte. Moeyelick. Lichtelick.
DIe niet en werckt en zal niet eten, / Al waer hy noch zoo zeer vermeten. |
Die mijdt te meulen, mijdt het meel. |
't Is quaed te slijpen zonder water. |
Met vollen mond ist quaed te blazen. |
Zijn mond die moet wel zijn ghekloven, / Die over-gaepen zal een oven. |
't Is quaed te swemmen teghen stroom. |
Ghedwonghen aerbeyd valt zeer swaer. |
Men krijght gheen heunigh zonder gal. |
Een hond heeft licht een worst verslonden. |
Men zal noyt mercken, dat de honden, / Zeer langh zijn aen een worst ghebonden. |
Bedwinght het rijsjen jonck en teer: / Daer gheen bedwangh is, is gheen eer. |
Gheen eer duert langh, Dan met bedwangh. |
Een boef ont-gaet de straffe wel, / Maer niet het innigh hert-ghequel. |
Ick zal daer van, met cleyn behaghen, / De taerte in den oven draghen. |
. . . . gheen quade daed, / Blijft onghestraft, al valt het laet. |
Slaet handen aen, Roept dan God aen. |
De kerssen zijn de voghels zoet, / Maer 't planten houden zy niet goed. |
Hy zal dat eytjen moeten pellen, |
Hy zal de breuck betalen moeten. |
| |
| |
De kat eet wonder gheeren vis, / Maer schouwt het water, daer z'in is. |
Help eerst u zelf, zoo helpt u God, / Of anders schijnt het enckel spot. |
Gheen zoo beslet, en bezigh man, / Als die de steel hout van de pan. |
Bid God, om sterckt', / Maer zelfs oock werckt. |
Wanneer het werck is af-ghemaect, / De spijze dan veel beter smaect. |
Wanneer den aerbeyd is ghedaen, / De kost veel zoeter in wilt gaen. |
Naer den aerbeyd wert het gheld, / Aen de werck-man aen-getelt. |
Die niet dorschen wilt of maelen, / Zal vergheefs zijn eten haelen. |
Op aerbeyd, als hy is ghedaen, / Ist goed en zoet te slapen gaen. |
't Gheheughen van gheleden quaed, / Verheught ons herte boven maet. |
't Is een van die veel liever zoecken, / De bier-can, als de wijze boecken. |
Den swaeren aerbeyd in de jeughd, / Den ouderdom met rust verheught. |
Al is het jaer niet al te goed, / Verliest daerom niet al de moed. |
Al doen de duyven vele schaed, / Te zaeyen daerom niet en laet. |
Een neerstigh' hand, en wacker' spoed, / Dat is tot alle dinghen goed. |
| |
| |
Indien de kley niet wert ghetreden, / Men zalder noyt gheen pot uyt smeden. |
Een mensch en moet niet stille staen, / Maer ste-vast op den ambeeld slaen. |
Niet werter met meer moeyt' geweert, / Als 't vel en stroopsel van de steert. |
Den arbeyd, die-men willigh doet, / En valt niet zuer, maer is ons zoet. |
Een knecht is beter noch ghekust, / Als heel te zijn door hem ont-rust. |
Men daelt vry lichter naer der aerd, / Als datmen klimt ten hemel-vvaert. |
Het daelen gaet vry lichter toe, / Met klimmen wertmen lichter moe'. |
Met Gods bystand, Spouwt in de hand. |
Den aerbeyd en beswaert ons niet, / Wanneer hy met ghenucht gheschiet. |
De aerbeyd, die een yder doet, / Moet gheven, dat hy wert ghevoet. |
De werck-man, die zich niet verschoont, / Verdient te wezen wel beloont. |
Daer gaeter veel vvel aen de ploegh, / Maer vveynigh' doen-der moeyt ghenoegh. |
Men gaet wel ver, al ismen moe, / Wanneermen maer zijn best en doe. |
Niemand die ghebraden duyven, / Vlieghen in de mond te kluyven. |
Door grooten last, en moeyt' vermoeyt, / Door zoet vermaeck, de moeyt geboeyt. |
Gheen ghemack, Zonder lack. |
| |
| |
Dat ghebrade duyven vloghen, / Oyt in yemants mond, 't is loghen. |
Niemand oyt ghebrade vincken, / Konnen in den monde zincken. |
By God is alle dingh te koop, / Om aerbeyd, moeyt', en staegh gheloop. |
Het gheen verkreghen is met sweet, / Dat achtmen duer, en meetmen breed. |
Dat met aerbeyd is verkreghen, / Houd-men voor een grooten zeghen. |
God spijst de voghels al te gaer, / Maer elck end een die vlieghter naer. |
Men vondt noyt zulck geen onghemack, / Daer niet oock wat ghemack in-stack. |
Gheen on-gherief, Of 't heeft wat lief. |
Die wilt verkrijghen, moet verdueren; / Die wilt bezoeten, moet bezueren. |
Gheen goed toe-vloeyt, 't Is al met moeyt. |
Gheen goet is mijn, Of 't is met pijn. |
Gheen vlied vvilt vli'en, Wilt ghy ghedien. |
De neerstigheyd, en staghe vlijd, / Wat hard en quastigh is, door-bijt. |
Door vlijd door-byt, daer leuheyt kryt. |
Gheen spaenders kommen van het hout, / Zoo langh men niet en kapt en hout. |
De vos, die uyt zyn hol niet ruymt, / Zyn muyl en wert hem niet bepluymt. |
Die de eyers wilt ghenieten, / Moet het kaeck'len niet verdrieten. |
Hand aen de ploegh, Zoo ist ghenoegh. |
| |
| |
De vos, die leuy light in de kuyl, / Gheen jaght en valt hem in de muyl. |
De vos, die s'morghens langhe slaept, / Vergheefs naer eenigh wild hy gaept. |
Hand aen de ploegh, met blyde moed, / God zal dan voord'ren, wat ghy doet. |
Tot Godes hulp, en onderstand, / Is oock van doen een vlytigh' hand. |
Rept uw handen, en uw voeten, / God die zal 't daer naer verzoeten. |
Het is een goede spreuck van ouds: / Vw' armen stroopt, en zeght, God wouds. |
De wolf, die daer blijft in de kuyl, / En loopt gheen schaep oyt in de muyl. |
Die 't vier van doen heeft, en begheert, / Die zouck' in d'asschen vanden heyrt. |
Die gheen eyers heeft te broeyen, / Heeft zich met gheen nest te moeyen. |
De Kat die wenscht de vis te smaecken, / Maer vreest haer pooten nat te maecken. |
De kat, hoewel zy vis bemint, / In 't water gheen vermaeck en vint. |
Met aerbeyd cryghtmen in 't ghemeen, / Wat datmen vvilt, zelf vier uyt steen. |
Zoo ghy wilt de keerne smaken, / Ghy moet eerst de note kraken. |
Gheen heunigh krijghtmen buyten byen, / Gheen roos wert zonder doorn ghezien. |
U zelven helpt, zoo helpt u God, / Want anders ist maer schimp en spot. |
| |
| |
De kerssen zijn voor spreeuwen goed: / Maer 't planten is haer gans on-zoet. |
De spreeuwen gheeren kerssen eten, / Maer van te planten niet en weten. |
Den aerbeyd is het zogh en zap, / En moeder vande wetenschap. |
Die meel verzoect, om brood te maken, / En moet gheensins de molen laken. |
Een kat met handschoens toeghemaect, / En vanght noyt rat; noch muys ghenaect. |
Die d'eyers mint, die moet oock lijden, / Dat d'hinnen kaeck'len op haer tijden. |
Men vanght niet vvel een baers of snoeck, / En datmen hout een drooghen broeck. |
Gheen aerbeyd valt ons svvaer en hert, / Als maer ghewilligh is het hert. |
Gheen dingh zoo swaer en wert verzint, / Dat niet den aerbeyd over-wint. |
Dien aerbeyd wert niet wel begaen, / Die zonder hope wert ghedaen. |
Dat met goe' wille wert ghedaen, / En can de mensche niet belaen. |
Een roos en wert niet licht ghepluckt, / Of haren doren steeckt of druckt. |
Hy heeft vry hier, Zijn vaghe-vier. |
Onder 't purpur van een roos, / Schuylt een doren scherp en loos. |
|
|