| |
Conste. verstand. wetenschap. onwetenschap.
GHeen mensch en schaem', / Zijn konst of naem. |
Konst en ambacht is maer pijn, / Daer 't gheluck niet by wil zijn. |
Niemand is met kunst gheboren. |
De const is langh, het leven cort, / Dat ons ter halver weghe schort. |
| |
| |
Gheen konst men koopt, / Hoe zeer men loopt. |
Tot goede stof, daer moet oock wezen, / Een meester in de konst gheprezen. |
Een handwerck is een daeghlick gheld, / Dat ons ghelijck wert aen-ghetelt. |
De konst heeft brood, En dient in nood. |
Gheen beter reys-gheld als de kunst; / 't En valt niet swaer, en 't biet ons gunst. |
Elck hand-werck heeft een gouden bodem. |
Die daer een konst of ambacht weet, / Waer dat hy gaet, heeft wat hy eet. |
Een yder land, Biet kunst de hand. |
De konst wert niet ghenoegh ghekent, / Zy is de haven van ellend. |
Tot goede stoffe dient een man, / Die 't zelve wel ghebruycken can. |
Geen mensch wert deur de plaets geleert, / Noch meer of min daer deur gheeert. |
In wel te voeghen, Is 't meest ghenoeghen. |
Die 't noyt en dé, met quaed fatsoen, / En zal het nimmers wel oock doen. |
Men leert de konst, met qualijck doen. |
Die niet kan villen recht en wel, / Verderft het vlees, en oock het vel. |
Kunst zonder kracht, Is ongheacht. |
. . . kunst en verstand, / Heeft over kracht de over hand. |
. . . kunst en treken, / Werden zomtijds uyt-ghestreken. |
| |
| |
Indien den baerd de wijsheyd bracht, / De bock werd d'alderwijst gheacht. |
Been-houders die te rasse villen, / Het vel en oock het vlees verspillen. |
Een visscher, die hem wel verstaet, / Een ael oock uyt de hand ont-gaet. |
Goe swemmers, oock de alderbest, / Verdrincken al noch op het lest. |
Met te leeren, en vol-herden, / Kan-men een goe meester werden. |
Al doend' ist datmen beter leert, / En konst en wetenschap vermeert. |
Het wert met recht een zot ghenaemt, / Die zich van yet te leeren schaemt. |
Dat in de wieghe wert gheleert, / Dat blijft, tot dat wy zijn verteert. |
Terwijl de knyen noch zijn groen, / Zoo kan-men grooten voortganck doen. |
Die in zijn werck hem niet verheught, / Hy zal noyt doen het gheen dat deught. |
Die u niet kent die magh u koopen. |
Die u wel kent, en neem' u niet. |
Den reygher op het water steeckt, / Daer 't swemmen is, dat hem ontbreeckt. |
Een mensche wert zeer licht ghespent, / Van 't ghene, dat hy niet en kent. |
Daer is, alst blijckt uyt zijn bedrijf, / Gheen graentjen zouts in heel zijn lijf. |
Sauf uyt, zet daer, Dat can hy maer. |
Hy is zoo grof, als boone-stroy. |
| |
| |
Het is een man uyt Plompardijen. |
De konst gheen meerder vyand heeft, / Als hem, die heel on-wetend' leeft. |
Hy weet niet wis, Hoe oud hy is. |
Hy heeft propheten dreck gheeten. |
Ick ben zeyd' Amos, gheen propheet, / Maer herder, die niet veel en weet. |
't Is haest ghenoegh voor hem ghezeght, / Die met verstand wat over-leght. |
Een vvoord bestaet, Voor die verstaet. |
Eer-men recht kan leeren hanghen, / Is men met de dood bevanghen. |
Vermeet u niet meer met de mond, / Als ghy te recht vvel doen en kont. |
Die niet veel weet, Niet veel vergheet. |
Een onghelettert, Niet licht verkettert. |
Leert veel, spreect weynigh, vele hoort, / Zoo zult ghy eerlijck raecken voort. |
Die man en hoeft niet meer te leeren, / Die met een yder can verkeeren. |
Een goede metser van verstand, / Verwerpt gheen steen, die valt in d'hand. |
Een timmerman, die zich verstaet, / Maect niet veel spaenders, hoe het gaet. |
Die niet en weet van niet en ducht, / Noch met geen droefheyd daer van zucht. |
Die een konst, of ambacht can, / Heeft ghelijck een rent' daer van. |
Een yder heeft wel wetens lust, / Maer van de loon men swijght en sust. |
| |
| |
Yder een zoect vvel te vveten, / Maer zal licht den loon vergheten. |
Geen Chirurgijn, die d'eerste stond, / Wel oordeelt van een zeer of wond. |
Hoe veel 't verstand en gheest vermagh, / Men wert niet vvijs op eenen dagh. |
Hy heeft de school goe' nacht ghezeght. |
Die 't handvverck niet en heeft gheleert, / Die blijfter van, eer dat hem deert. |
Wat is een werckman, zonder tuygh? / Wat doet een kuyper zonder duygh? |
Ten is gheen goede metseleer, / Die weyghert steen, of werpt om veer. |
De metsers, die haer konst verstaen, / Zijn met gheen steenen oyt belaen. |
Schoene-makers dat zy spreken, / Van haer schoenen, en haer steken. |
Van haer leer, en van spinnael, / Of zy springhen buyten pael. |
De morghen-roode zoel en fris, / Vriendinne van gheleertheyd is. |
Goe' meesters gaen naer 't hospitael; / De brodders zitten in de zael. |
Goe meesters hebben niet van doen, / Om werck te soecken, zich te moe'n. |
Die schoenen maect, wat dat hy doe, / En spreke niet, als vande schoe. |
Een voer-man in zijn kunst gheleert, / Op een zeer smallen wegh wel keert. |
Een goed koetsier, van wijs belegh, / Die keert wel op een smalle wegh. |
| |
| |
De penne voedt, De pluym verdoet. (Door de penne wert verstaen de schrijf-konst: door de pluyme, de veder van wilde zoldaten.) |
Of weet, of rust, zoo hebje rust. |
Gheen meester was-er oyt zoo vast, / Die 't altijds naer de konste past. |
Het moet een kloecke meester zijn, / Die niet en werct eens uyt de lijn. |
Die meester magh wel zijn ghemerckt, / Die noyt en feylt, wanneer hy werckt. |
Die 't altijds raect, Moet zijn volmaect. |
Die man is in de konst wel vast, / Die 't altijds raect, en altijds past. |
Een peerd dat oock vier voeten heeft, / Vertreet zich wel, daer van het sneeft. |
Aen een ander dat ghebiet, / Want 't en is mijn ambacht niet. |
De wetenschap gheen vyand heeft, / Als hem die heel on-wetend' leeft. |
|
|