basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
De Roose
spelwijze in bron(nen):
'De Roode Roos' (Mantelius 1663)
varianten:
'Roose' (1620)
zinspreuk:
'Hitte vercuelt' (Register Coemans 1611; Mantelius 1663)
gebruikte code:
HAS1
patroonheilige:
OLV (Mantelius 1663)
vroegste bronvermelding:
1505
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Hasselt
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
Graafschap Loon
gewest:
Luik
korte geschiedenis
De 'gesellen van Rethoryken' worden voor het eerst vermeld in de bouwmeesterrekening van 1505-1506 wegens de opvoering van een Verrijzenisspel. Ze kunnen misschien vereenzelvigd worden met de 'gesellen van Sinte Annen', die reeds in 1494-1495 in de processie speelden. Volgens Mantelius werd De Roose in maart 1515 officieel opgericht met de toelating van de drossaard van het graafschap Loon en van de magistraat.
Tussen 1565 en 1575 zijn er geen sporen van rederijkersactiviteit. Uit het register van Renier Coemans blijkt dat de kamer na 1585 opnieuw spelen opvoerde op de Hasseltse kermis en nieuwmarkt. De kamer wordt vermeld in het 'Mey Liedeken' van de Peoene dat gezongen werd op de opening van de wedstrijd in Mechelen in 1620, maar nam waarschijnlijk niet deel.
documenten
reglementen:
- Ongedateerd (model)reglement (1634?) dat misschien voor De Roose werd opgesteld (volgens Paquay 1905-06 en De Baere en Gessler 1911): origineel verloren/ afschrift: Stadsarchief Tongeren, Fonds der ambachten en genootschappen nr. 62-65/ editie: Paquay 1905-1906. Deel 1, 127-37.
ledenlijsten:
rekeningen:
- Rekeningen van 1611-1628 in het register van Renier Coemans: Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof Hasselt, 91.B.066 (in permanente bruikleen van De Roode Roos).
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
- Register Renier Coemans (handschrift begonnen in 1611 met kopieën van toneelstukken opgevoerd door de kamer vanaf 1587): Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof Hasselt, 91.B.066 (in permanente bruikleen van De Roode Roos)/ edities van de stukken door: Van den Daele en Van Veerdeghem 1899; Ceyssens 1907 (a); Ceyssens 1907 (b) en Claes 1961.
historische nota's:
andere nota's:
- Aantekeningen in verband met de activiteiten van de kamer 1611-1628 in het register van Renier Coemans: Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof Hasselt, 91.B.066 (in permanente bruikleen van De Roode Roos).
- Diverse stukken (rekwesten, losse rekeningen, schuldbekentenissen, processtukken) i.v.m. De Roose (1543-1787): Rijksarchief Hasselt, Oud archief Hasselt nr. 1268.
verantwoording
broncitaten:
Rijksarchief Hasselt, Oud Archief Hasselt nr. 511, stadsrekeningen Hasselt 1505-1506, 11v:
'Item den gesellen van Rethoryken betailt van der Verrissenisse Ons Heren te spelen. Bij bevele Burgermeesters in de Raet betailt 3 R.g.'
Mantelius 1663, 102:
'Tertium Rhetorum rythmicorum, institutum auctoritate Hermanni Tyboulii, Drossardi Comitatus Lossensis, & Magistratus civici, anno 1515. Mense Martio, sub invocatione Beatissimae Dei Matris Mariae, cumtessera Rosae rubeae & symbola vocali HITTE VERCOELT, Impetus tandem subsidit, vel calorem tempera'.
literatuur:
Kops 1774, 321; Schotel 1871, 257; BB 1891-1923, 63; Van Elslander e.a. 1944, 30; Van Elslander 1968, 34-35.
Mantelius 1663, 102; Serrure 1855 (e); Van Neuss 1866; Van den Daele en Van Veerdeghem 1899; Paquay 1905-1906. Deel 1, 127-37; Ceyssens 1907 (a); Ceyssens 1907 (b); De Baere en Gessler 1911; Gessler 1927; Lyna 1935; Remans 1937, 87; Geeraerts 1953; Van Vinckenroye 1956; Notermans 1961 (a), 29-35; Claes 1961; Hummelen 1977; Ilsen 1991.
naar bibliografie
Auteursrechtelijk beschermd