Mien leef lui

[p. 104]

Evewiech

't Evermenneke zaot op ze steulke veur z'n huiske en waor hiel kontent.

De zon sjijnde lekker, de zomer stoond veur de deur en de verhuizing waor goddaank achter de rögk.

'n Hiel consternatie zoe get! Al had heer neet väöl meubilair, verhuize, dat wis heer noe, veel fijs tege. Es ze dee boum boe heer iers in gewoend had neet hadde wèllen umkappe, zouw heer 't noets gedoon höbbe. Meh noe mós heer wel.

Nou jeh, heer zaot hei ouch good zoe lang es ze häöm mèt rös lete. 't Waor allemaol nog get wene en heer kinde nog niemand oet de buurt, meh dat kwaom wel.

In de veerte zaog heer 'nen doezendpoet aonkoume.

Noe had heer al hiel väöl doezendpu gezeen, meh deedao veel häöm toch op.

‘Wat löp dee raar,’ dach heer. ‘Sjus of häöm get mankeert. Heer zal toch neet invalied zien of zoe?’

Meh umtot heer nog gein kinnes had gemaak, bleef heer zitte en góng neet nao häöm touw. Dee mós, es heer rechdoor leep, toch langs häöm koume.

En zoe gebäörden 't tot d'n doezendpoet, wie heer in de buurt kaom en 't evermenneke zaog, verbaas bleef stoon.

‘Hei!’ zag heer. ‘Geer zeet nui hei heh?’

't Evermenneke stoond beleef op en zag: ‘Iech bin hei vendaog koume woene, menier. Miene naom is Baardmans.’

‘Aongenaom, aongenaom,’ zag d'n doezendpoet. ‘Iech heit eigelek gaaroet neet, meh ederein zeet Klaos tege miech. Boeveur weet iech neet en 't intresseert miech ierlek gezag ouch neet. Meh iech vin 't leuk tot geer noe hei woent, want veer hadden allang gein evermennekes mie. Mienen ampa zaoleger heet miech nog vertèld tot op 'ne vijze kier alle evermennekes zien vertrokke umtot hei zoeväöl jegers kwaome. Meh geer hoof uuch neet oongerös te maken, huur. Dat gebäört noe neet mie. 't Is hei noe e riz... rizzervaat of zoe get en noe maag hei neet mie gejaog weurde.’

‘Gelökkeg!’ zag 't evermenneke oet de groond vaan zien hart. ‘Iech versjrók miech al. Iech mós verhuize umtot ze miene boum góngen umkappe. Dee had 'n krenkde. Heer waor al hiel aajd sjijns, al veel dat neet zoe op. Meh wiet geer dat zag vaan die jegers... Goojenach, iech moot neet traon dinke tot iech weer obbenuits zouw moten inpakke.’

‘Nein, nein,’ zag d'n doezendpoet, ‘geer hoof neet bang te zien. 't Is hei hiel rösteg. In de zomer loupe wel get groete lui en kinder roond, meh dat vèlt euver 't algemein toch mèt huur. Neet väöl leid vaan. Kom, iech moot weer ins devaandoor. Iech begin hoonger te kriege. Veer zallen us nog wel ins tegekoume, dink iech. Hajt uuch good en tot zeens daan mer.’

Heer zat z'ch in beweging.

Hiel eigenaordeg in beweging! 't Waor of heer eekstrouve had aon al zien doezend

[p. 105]

veuj. 't Góng hiel langsaam en veurziechteg.

Wie gezag: 't Evermenneke had al väöl doezendpu gezeen, meh wie dee-hei leep...

Heer kòs ziech neet mie inhawwe, leep nao häöm touw en vroog:

‘Maag iech ins get vraoge, menier? Höb geer mesjiens get aon eur veuj, tot geer zoe langsaam en umziechteg lop?’

D'n doezendpoet beef stoon.

‘Vèlt 't zoe op?’ vroog heer. ‘Nein, iech mankeer niks. Meh iech bin sjus nao 'n lezing gewees. Vaan 'ne gelierde perfesser. 'ne Zekere... nou jeh, de naom is miech oontsjote, meh dee deit ouch neet detouw. In eder geval 'nen hiele gelierden doezendpoet. Dee heet 'n studie gemaak vaan 't loupe. Kint geer dat geluive? 'n Studie vaan 't loupe! Ze gans leve heet dee mins mer zitte dinke aon en prakkezere euver loupe. Noe nump miech neet koelek, meh dao zouw eine vaan us toch gek vaan weurde, neet?’

't Evermenneke knikde. Dao kós heer in koume.

‘Meh, zag heer, ‘dee zouw uuch daan toch zeker kinnen helpe? Es geer meujte demèt höb.’

D'n doezendpoet keek häöm vaan oonderop get oet de huugde aon.

‘Geer begrep 't, geluif iech, neet,’ zag heer. ‘Iech höb gaaroet gein meujte demèt! Iech kin sjus zoe good loupe wie ederen anderen doezendpoet. Meh... en noe kump 't: Iech bin aon 't oefene!’

‘Aon 't oefene?’ vroog 't evermenneke. ‘Op eure leeftied nog aon 't oefene? Meh geer zeet toch gei klein doezendpuutsje mie? Geer kint 't toch allang?’

‘Iech bin get laam in mien bein,’ zag d'n doezendpoet. ‘En iech weur meuj vaan 't stoon. Es geer niks trop tege höb lègk iech miech eve. Veer kinne toch door praote.’

Heer lag ziech mèt 'ne zöch op zien zij.

‘Komp effe debij ligke.’ zag heer. ‘Dat sprik toch get gemekeleker,’ Wie 't evermenneke neven häöm laog góng heer wijer:

‘Noe huurt, daan zal iech uuch dat ins oetlègke. Dee perfesser daan heh, dee vertèlde tot veer gans verkierd loupe. Jeh, dao heet noets iemand aon gedach vreuger, meh heer heet dat bestudeerd, neet? Dus heer kint 't wete. Heer zag tot veer in tèlgaank móste loupe. Neet zoemer get aonrenne en aonrotzooje, meh in tèlgaank.’

‘Tèlgaank?’ vroog 't evermenneke. ‘Wat is dat?’

‘Kiek, dao huur iech noe aon tot geer ouch mer zoeget veur eveväöl daot en tot geer eur herses neet debij höb es geer lop,’ zag d'n doezendpoet triómfantelek. ‘Geer zeet neet op die lezing gewees, dat zouw ouch neet kinne, meh iech mèrk noe toch dudelek tot geer get achter ligk zal iech mer zègke. Luustert good: Tèlgaank is: Links-rechs, links-rechs.’

‘Links-rechs, links-rechs? Meh dat daon iech al vaan wie iech nog zoe klein waor,’ wees 't evermenneke. ‘Zoe höb iech altied geloupe. Iech zouw neet anders kinne zelfs, al wouw iech. Is dat zoeget apaarts?’

‘Ao, ao,’ zag d'n doezendpoet, ‘noe maak geer 'n sjroemeleke verdaoling! Kiek

[p. 106]

ins, iech bin geine perfesser, en gestudeerd höb iech ouch neet, meh hei zeen iech toch direk boe 't um drejt. Wieväöl pu höb geer, es iech vraoge maag?’

‘Twie,’ zag 't evermenneke. ‘Twie bein daan.’

Heer voolt ziech toch e bitteke geaffroonteerd.

‘Good: Bein daan,’ zag d'n doezendpoet geujeg. ‘Twie dus. Wie zouwt geer noe anders kinne loupe es links-rechs? Heh? Zeetd'r 't? Meh noe iech! Wieväöl pu dink geer tot iech höb?’

‘Doezend netuurlek,’ zag 't evermenneke. ‘Nogal logisch.’

‘Good zoe! Oonder us gezag,’ d'n doezendpoet begós te fluustere, ‘'t zien 'rs neet persijs doezend meh get minder. Dao moot geer neet euver spreke huur. Iech wèl neet tot 't oonder 't vootvolk kump. 't Is eigelek e femiliegeheim, meh in dees umstandeghede vin iech tot geer 't moot wete.’

En hel-op góng heer weer door:

‘Dus doezend, zalle veer zègke. En wieväöl zien 'rs dat aon edere kant?’

‘Viefhoonderd,’ zag 't evermenneke. ‘Meh...’

‘Eh-eh!’ veel d'n doezendpoet häöm in de reie. ‘Neet praote noe! Dinke! En bij de zaak blieve. Good. Viefhoonderd dus. Mèt 'n klein marge nao oonder, meh dao spreke veer neet euver. Dus viefhoonderd groofweg. Da's wel aanders es dat eint vaan uuch aon edere kant, heh? En noe heet dee perfesser... Dinges... oontdèk tot doezendpuutsjes die vaan 't begin aofaon gelierd höbbe in tèlgaank te goon, tot die väöl evewiechteger opgreuje es die, die zoemer get roondhóddele! Dao geit 't noe um! Dat is de sajs! Evewiechteger, huurt geer? Heer heet hoonderde en hoonderde klein doezendpuutsjes in tèlgaank liere loupe vaanaof tot ze gebore waore en andere heet heer mer laote geweerde. En edere maond heet heer ze ge-tes. Allemaol. Ouch die, die zoemer gewoen roondsjravelde. Oongecoördineerd, wie heer dat neumde. Jao. En, wat is noe gebleke? Die tèlgengers waore väöl evewiechteger! Kóste dus hun evewiech beter bewaore! En dat is veur 'nen doezendpoet vaan väöl belang. Dao kin ze leve vaan aofhaange. Want es veer op euze rögk valle zien veer verlore. Kinne veer neet mie rechkoume en mote veer sterve vaan d'n hoonger. Dat moot geer ouch neet wijer vertèlle, meh 't is zoe.’ Dao laog 't evermenneke toch vaan te kieke.

‘Jehmeh...’ zag heer.

D'n doezendpoet luusterde nog neet ins nao häöm.

‘Dao kump nog get bij,’ zag heer. ‘De tèlgengers waore twiehoonderdste second gawwer op de middellang aofstande vaan drei en vief meter. Twiehoonderdste second! Da's neet niks! En op de langen aofstand zelfs viefhoonderdste! Euver tien meter! Dat zeet toch wel get, heh? Noe geer weer.’

't Evermenneke drejde ziech op z'ne rögk en keek nao de blaajer vaan de buim boven häöm en nao de stökskes hiemel detössenin.

‘Twiehoonderdste en viefhoonderdste second,’ zag heer. ‘Euver vief en tien meter. Vint geer dat noe de meujte weerd? Wat maak dat noe oet, bedoel iech?’ ‘De meujte weerd?’ D'n doezendpoet bekeek häöm vaan opzij. ‘Wat maak dat oet? Menier, dat zouw us, doezendpu, aon de kop vaan de ranglies kinne bringe! En, verget neet, evewiechteger! Tot geer dat neet zéét! Oonbegriepelek!’

[p. 107]

‘Meh, boeveur zeet géér daan aon 't oefene?’ vroog 't evermenneke. ‘Iech mein: Wèlt geer op eure leeftied nog goon mètdoen aon wedstrije euver de middellange of langen aofstand? Dat zouw iech uuch toch neet aonraoje.’

‘Tuurlek neet,’ zag d'n doezendpoet. ‘Iech daon 't allein veur de evewiechtegheid. Dat is veur miech 't veurnaomste. Iech wèl hiel evewiechteg weurde. En daoveur oefen iech noe in d'n tèlgaank. Meh noe moot iech ech goon. Iech höb hoonger wie 'ne regewörm. Es geer miech e plezeer wèlt doen, kiek daan ins of iech 't good daon. Iechzelf kin 't neet zien en al die pu in de gater hawwe is erg lesteg. Wèlt geer ins oplètte of ze ouch allemaol links-rechs goon? Dus iers alle linker en daan alle rechter? 't Zouw kinne tot iech hei of dao eine vergeet. Dat is oonevewiechteg, wètd'r.’

Heer stoond noe weer op al zien pu en begós ziech in beweging te zètte.

‘Hawt uuch good!’ reep heer nog.

't Evermenneke keek de ganse rij doezendpoetpu langs en...

‘Houw!’ reep heer. ‘Hei klop get neet, menier. De... effe tèlle... de vijfde vaan achtere deit neet mèt. Es de andere umhoeg goon, geit heer umlieg, en goon de andere umlieg, daan geit heer umhoeg. Wie kin dat noe?’

D'n doezendpoet bleef stoon mèt al zien rechterpu in de loch, meh heer mós ze gaw neerzètte anders waor heer gevalle.

‘Dao zeet geer 't noe,’ zag heer mistruusteg. ‘Iech bin nog lang neet evewiechteg genóg. Meh dat kump nog wel. Wie zag geer noe? De vijfde vaan achtere? Wèlt geer daan ouch ins aon d'n andere kant kieke? Daan zal iech die ins allemaol opluffe. Ein, twie, drei!’

Heer lufde al zien rechterpu op en 't evermenneke reep dalek:

‘Ouch de vijfde vaan achtere! Dee blijf ouch stoon. En links, links höb geer noe de vijfde vaan achtere in de huugde steke! Wie is dat noe meugelek?’

D'n doezendpoet stoond al weer lang op al zien pu.

‘Iech vermoed tot dat vaan dat oongelök kump wat iech e paar weke geleie höb gehad,’ zag heer treureg. ‘Toen is miech 'n groete eikel op m'ne pókkel gevalle. Dat moot 't wel zien, jao. Dao is sjijns get oonderein geraak toen. Dus, es iech uuch good begriep: Die twie vijfde vaan achtere doen sjus averechs? Aochottaochottaochot! Wie moot dat noe?’

Heer had de traone in z'n ouge en heer leet ziech mismeujeteg door al zien kneeje zakke tot heer mèt z'ne boek op de groond laog.

‘Iech zal 't noets liere!’ klaogden heer. ‘Wie moot iech noe evewiechteg weurde? Iech bin invalied! Aocherm, aocherm!’

Heer kreet ziech bekans 'n oug oet en 't evermenneke had groete kompassie mèt häöm.

‘Jeh, iech bin netuurlek neet deskundeg en iech kin miech ouch meujelek in eur pesitie verplaotse, meh... es geer noe ins gewoen perbeerde te loupe? Zoemer gewoen, wiet geer dat altied höb gedoon? Mesjiens weurt geer daan wel neet zoe evewiechteg, mehjeh... de meiste doezendpu zalle wel neet zoe evewiechteg zien, tunks miech. Perbeert 't ins.’

Tristeg keek d'n doezendpoet häöm aon.

[p. 108]

‘Dink geer tot dat neet erg is?’ vroog heer. ‘Iech hoof neet twiehoonderdste second gawwer te kinne loupe es de aandere vaan miene leeftied. Meh kiek, tot iech neet evewiechteg bin, dat zit miech dweers. En hendeg! Toch... me moot 'n käös make, neet? 't Eint of 't ander. Iech zal ins gewoen loupe en daan moot geer miech ins zègke of 't opvèlt. Jao?’

‘Good,’ zag 't evermenneke, ‘iech lèt op.’

D'n doezendpoet begós, nog get oonweneg, te loupe wie heer altied al geloupe had. 't Evermenneke perbeerde de pu bij te hawwe, meh gaof 't al gaw op. Heer woord gans döl devaan.

D'n doezendpoet intösse begós wie langer wie helder te renne. Heer maakde runnekes en slingers en sjerpe drejje en góng eine kier zelfs in d'n achteroet roontelum 'n graasspier in de runde.

Boeten aosem kaom heer bij 't evermenneke trök.

‘En... wie góng 't?’ vroog heer. ‘Is uuch niks opgevalle? Hink iech soms of trèk iech mèt ein vaan mien pu of zoe?’

‘Es iech 't ierlek moot zègke,’ zag 't evermenneke, ‘iech vin tot 't fantastisch geit. Geer lop weer wie 'nen awwe.’

‘Wie 'nen awwe?’ vroog d'n doezendpoot. ‘Wie meint geer?’

‘Bij wijze vaan spreke,’ zag 't evermenneke gaw. ‘Iech mein, tot geer weer lop wie 'ne geroetineerden doezendpoet. Dat bedoel iech.’

‘Daan is 't good,’ zag d'n doezendpoet opgelöch. ‘Iech dach al tot geer get aanders meinde. Iech voond 't zelf ouch fijn um weer ins te kinne renne. Iech geluif tot iech... Dink geer tot zoe'ne perfesser... tot dee alles wèt?’

‘Vas neet!’ zag 't evermenneke euvertuigend. ‘Persoenlek höb iech nog noets 'ne perfesser gezeen zelfs. En toch veul iech miech good. En iech bin zeker gelökkeg. Ouch zoonder al dat dinke en prakkezere.’

‘Menier,’ zag d'n doezendpoet, ‘iech daank uuch. Geer höb miech oet 'n impasse geholpe. Leve de oonevewiechtegheid vaan miech! Iech loup gewoen! En es iech noe neet gaon ete, val iech vaan mien stekker. Iech zeen uuch nog wel. Iech kom hei dèkser langs. Adie!’

Heer veegde eweg mèt 'n rotvaart en waor in e paar tèlle oet 't ziech.

't Evermenneke leep trök nao ze steulke.

Lekker in de zon.

‘Wat good is, moot me good laote,’ zag heer in z'n eige.

Heer trok ze mötske euver z'n ouge, leet ze steulke op twie pu achtereuver leune en góng ze middagsläöpke doen.

Hiel evewiechteg.