Mien leef lui

[p. 93]

Zjaak

Wie de zomerzon opgóng en de hoegste tóppe vaan de buim besjijnde, bemmelde Zjaak aon 'nen dikken tak vaan de groete, roeje beuk, dee middenin 't park stoond.

In de mörgewind slingerden heer stèllekes e bitteke op en neer.

Heer had neet geluusterd nao zien kaffeevrun, die häöm, wie heer vertèlde tot heer ziech góng verhaange, hadden aongeraoje um daan de touw oonder zien oksels door vas te make en neet um z'ne nek.

Meh de touw die heer gebruuk had, die had 't gehawwe! Ouch al hadde ze dao euver gesjamp wie heer ze hun leet zien. Ze waor sterk genóg gewees.

E rundsje had heer evels neet gegeve, al hadde ze dao um gevraog, umtot 't jummers toch 't lèste zouw zien.

Nein, heer had sekuur aofgerekend wat heer gedroonke had, twie pèlskes, en 't kleingeld wat heer trökkraog, 'ne gölde en e paar döbbelsjes, mèt zörg opgeborge in ziene portmenee.

Dee zaot noe in z'n achtertes, mèt, wie väöl later 'nen deender consciëntieus in ze rapport sjreef: ‘Een bedrag van totaal f 78,80 in totaal, samengesteld uit 3 briefjes van f 25, - 1 rijksdaalder, 1 gulden en 3 dubbeltjes.’

Boe-oet bliek tot Zjaak bès e rundsje had kinne betaole, meh tot heer neet gewèld had. Terwijl heer toch vaan plan waor, wie heer zag, um ziech te goon verhaange! Dao-euver höbbe z'n vrun nog lang gepraot en gedillebereerd zoonder droet te koume. Meh Zjaak gaof noets rundsjes.

En noe hóng heer dao gans allein in 't park, oonder de blaajer vaan de groete beuk en zwejde stèllekes get vaan links nao rechs in de mörgezon, die eve later noe en daan op z'n opgezat geziech en z'n oetgestoke tong sjijnde.

Dao had Zjaak geine weet mie vaan.

En heer wis ouch neet tot 'ne vreche merel zelfs effe op zie kaal köpke góng zitte en toen mèt 'ne keek weer wegvloog.

Zjaak kós 't allemaol niks mie sjele: Heer had gedoon wat heer gezag had tot heer góng doen en heer leet de zon en de wind en zelfs de merel mer begoon zoonder 'n spier te vertrèkke.

't Waor e luguber geziech in dat zomers park en wie juffrouw Melders, die in de zomer mèt good weer altied door 't park nao häör sjaolkinderkes góng umtot 't dao daan zoe lekker rook, wie die häöm zaog, of liever wie ze obbins zien veuj zaog en toen pas de res wie ze naoder kaom, gaof ze 'ne keek boe mennegen doeje ziech vaan versjrik zouw höbbe en mennege levende vaan op de luip zouw zien gegaange.

Meh Zjaak boezjeerde neet. Heer winkde vruntelek mèt de tiene vaan zien sjeun nao juffrouw Melders, die haverweegs häöre sjriew häör ouge nao bove drejde en z'ch toen rösteg deneer lag op 't paad oonder Zjaak ziene boum.

[p. 94]

Ze laog e bitteke sjendaoleg debij eigelek en 't waor mer good tot de kinderkes vaan häör klas häör zoe neet zaoge, mèt häör bein oeterein en häöre rok umhoeg tot euver de hèlf vaan häör batse. Me kós zelfs e stökske vaan häör brook zien: 'n witte mèt lang piepe tot 'ne spaan boven häör kneeje. Ze had ze pas gekoch in d'n oetverkoup bij Vroom en 't waor bès 'n sjoen zuver brook, meh alloh, 't huurt ziech noe einmaol neet. Al waor Zjaak d'n insege dee 't hej kinne zien es heer neet zoe gans en good doed waor gewees. Noe maakden heer niks troet.

De sjaolkelbas mèt de gecorrigeerde kajees laog neven häör of al dat werk niks weerd waor, meh häör kelbeske mèt häöre portmenee, häören agenda, häöre zakdook en de zèlvere balpen vaan häör zjubelei heel ze nog in häör hand.

Náo häöre keek veel de rös weer euver 't park.

Meh 'ne stadshoveneer, dee get wijer 't oonkroed tösse de roeze aon 't transenere waor, hoort de sjriew vaan juffrouw Melders, keek ins um ziech heer of dao get te sjriewe veel en, wie heer niks zaog, ‘begaf ik mij in de richting vanwaar ik meende het geluid waargenomen te hebben,’ wie heer later volges de deenders getuigde. Nao e paar passe in die riechting evels kraog heer vizioene vaan e joonk meidske wat door d'n ein of aandere fiessak waor aongerand en rende heer trök um z'n sjöp te pakke. De wis mer noets allewijl. 't Waor nog vreug op d'n daag veur zoeget, meh me kós neet veurziechteg genóg zien.

Gelökkeg tot de mins gooj oere had en in de gooj riechting leep, anders hejje Zjaak en juffrouw Melders mesjiens nog lang kinne wachte. Noe zaog heer inins e stökske wijer juffrouw Melders op de groond ligke. Vaan op deen aofstand kós heer netuurlek gein details zien en dus dach heer tot heer geliek had:

Dao waor e joonk oonsjöldeg meidske verkrach en d'n daoder zouw nog wel in de buurt zien. Dus sjnapden heer z'n sjöp mèt twie han vas en heel ze wie e zweerd in de huugde. Umziechteg wie 'nen Indiaon op 't oorlogspaad sloop heer korterbij. Meh wie heer in de buurt vaan Zjaak ziene beuk kaom, zaog heer wel tot hei gein spraoke waor vaan e joonk oonsjöldeg meidske, meh vaan juffrouw Melders. En tot 't ouch neet um 'n verkrachting góng kós heer ouch direk zien. Heer waor al mier es viefentwinteg jaor getrouwd en, al waor heer neet gespecialiseerd in verkrachtinge, oet de brook vaan juffrouw Melders, die ze steveg aon had, maakden heer op tot häör dát in eder geval gespaord waor gebleve. Dus trok heer de logische conclusie tot juffrouw Melders doed waor.

Heer leet z'n sjöp zakke en góng nao häör touw op de meneer wie heer dat zoe dèks op d'n tillevizie gezeen had: In e bäögske um gein spore te bederve en gebók um oet de vuurlinie te blieve.

Wie heer eindelek bij häör kwaom en zaog tot de juffrouw good doed en geine mins in de buurt waor, góng heer pas rechop stoon.

En zoe stoetden heer mèt z'n gemeintepatsj tege de sjeun vaan Zjaak aon, dee dao nog altied rösteg hóng te bomele.

Heer spróng opzij en staok mètein zien sjöp weer in de huugde, bereid um ziech te verdeidege tot 't uterste, meh wie heer Zjaak in de smieze kraog veel häöm z'ne moond ope. ‘Tw... twie godverdomme!’ stamelden heer. Toen zat heer zien han aon z'ne moond en brölde door 't park: ‘Lowwie! Lowwie!’

[p. 95]

Vaan oet de veerte kaom antwoord en heer reep weer: ‘Lowwie! Koum ins gaw! Loup totste verrèks! Paad twelf!’

't Doorde effe ietot Lowwie dao waor en heer maakde gebruuk vaan de gelegenheid um juffrouw Melders häöre rok get aof te trèkke, zoetot me tenminste häör brook neet mie zaog. Heer kinden häör wel neet vaan naom, meh heer had häör dèkser door 't park zien loupe 's mörges en daan zag ze häöm altied vruntelek goojendaag. En noe kós heer get trök doen.

Lowwie kwaom gechentere wie 'n aajd pospeerd aondrave, meh wie heer 't tafereel zaog, bleef heer obbins stoon of heer örges tegenaon geloupe waor.

‘Godmieljaar!’ zag heer eindelek vroom. ‘Is die doed?’

Z'ne baas zag niks, meh wees mèt 'ne vojle vinger nao bove, nao Zjaak.

‘Meh godmieljaar!’ zag Lowwie. ‘Is dee ouch doed?’

Heer had 'ne kleine vocabulaire en 'ne groeten taolachterstand.

‘Gaank de pelitie belle,’ zag ziene baas. ‘Hei, hei höbste e wölmke. De nommer weit iech neet, meh dee vinste wel... hoop iech,’ zag heer nog drachter, mèt de nudegen twiefel in zien stum.

Lowwie keek sjiechteg nao juffrouw Melders.

‘Is ze doed?’ vroog heer nog ins veur alle zekerheid.

‘Allebei,’ zag d'n hoveneer plechteg. ‘En noe gaank potverdomme, of moot iech diech denaotouw sjtampe?’

Wie de jong weg waor stoond d'n hoveneer oonweneg bij zien twie lieker. Heer rappeleerde ziech obbins tot me bij 'nen doeje z'n möts neet moot op hawwe en sjnapde ze vaan ziene kop aof. En wie heer traon dach tot heer katteliek waor, perbeerden heer zelfs get te beie. Meh heer kaom neet wijer es ‘Onze Vader, die in de hemel zijt...’ en daan waor heer d'n draod kwiet. Dao mós nog get vaan ‘heileg’ koume en nog get vaan ‘dagelijks brood’, meh boe en wienie, dat waor heer kwiet.

Heer waor gifteg op z'n eige tot heer dat noe neet mie wis, meh 't waor ouch neet niks um dao op 'ne sjoene zomerdaag in de vreuge mörge in ze park te stoon mèt twie doeje. Dao zouw 'ne pestoer nog de weeg door kwiet rake. En heer waor mer 'ne gewoenen hoveneer, pensioengerechteg dat wel, dee noe en daan ins nao de kèrk góng en Slivvenier neet vaan 't kruus aof beide.

Heer bekeek ziech Zjaak nog ins. Op juffrouw Melders waor heer wel oetgekeke. Op dat memint kwaom ze sjus get bij. Ze doog häör ouge langsaam ope, meh toen keek ze Zjaak rech in ze lielek geziech en dat waor teväöl veur 't mins. Mèt 'ne zöch góng ze obbenuits vaan de zokke.

Versjrik keek d'n hoveneer um, meh wie heer 't liek vaan juffrouw Melders nog rösteg op 't paad zaog ligke waor heer gerös.

‘Me geit ziech nondedjouw ouch nog vaan alles imbele,’ zag heer tege z'n eige. 'ne Vreuge wandeleer kwaom euver 't peedsje aongekuierd.

Wie heer d'n hoveneer mèt 't liek vaan juffrouw Melders zaog, rook heer sensatie en begós get helder te loupe.

‘Wat is hei aon de hand?’ vroog heer wie heer in de buurt kwaom.

De wèrkmaan staok z'n hand op of heer 'ne verkiersagent waor.

[p. 96]

‘Neet wijer loupe, neet korterbij koume,’ zag heer autoritair. ‘Hei is vaan alles gebäörd en...’

‘Dao hingk eine in de boum,’ constateerde de wandeleer neuchter. ‘Heet dee ziech verhaange?’

‘Vraog miech niks en bemeujt uuch neet demèt,’ zag d'n oonkroedverdelger. ‘Dat is get veur de pelitie en niks veur lui wiet geer en iech.’

Of ze dao-op gewach hadde kaom op dat ougenblik e pelitiewegelke 't paad op gerije. Twie deenders en Lowwie krope droet.

Toen voond juffrouw Melders tot 't noe lang genóg gedoord had. Ze doog häör ouge ope, trok häöre rok euver häör kneeje en begós op te sjravele.

Dat góng d'n hoveneer toch 'ne slaag te wied. Heer sloog gans wit oet.

‘Meh godmieljaar!’ vlookden heer. ‘Wat is hei gaonde?’

Gelökkeg hoofden heer niks mie te doen. De deenders naome de zaak in han en binne de kortste kiere waor 't in 't park op paad 12 'n drökte vaan belang.

Juffrouw Melders woord opgehaold door de GGD al verzat ze ziech mèt hand en tand, Zjaak woord weggebrach en d'n hoveneer mós mèt nao de buro um ze getuigenis aof te lègke. Ze hejje bekans de wandeleer en Lowwie ouch nog mètgenome, meh d'n ierste maakde tot heer eweg kaom ietot 't zoe wied waor en Lowwie mós bij 't gereidsjap blieve.

‘Hij weet niks en hij is zo stom wie stro,’ vertrouwde ziene baas de deenders stèllekes touw.

Op de buro zatte ze häöm op 'ne stool en mós heer beginne te vertèlle.

Heer kós evels d'n draod mer neet good te pakke kriege.

‘Meneer,’ zag heer inins, ‘u moet me niet koelek neme, maar ik ben gans van slag af. Godmieljaar, wie die ineens opstóng, dach ik tot ik wat krijge moes. Ik meende tot e mirakel gebeurde. Hebbu niet 'n tas koffie voor me?’

Heer kraog 'n tas koffie en 'ne Mestreechsen deender, dee wijer 't perces opmaakde en in 't Hollands vertaolde.

Wie alles op pepier stoond en ze 't häöm veurgeleze hadde, mós heer teikene.

Dat deeg heer. Heer zouw zien eige doedvonnis nog geteikend höbbe es heer mer eweg kós.

Ze brachten häöm trök nao ze park, meh vaan wèrke kaom niks mie.

Lowwie mós 't gans verhaol hure vaan punt tot draod, mèt al drum en draon wat de baas nog inveel oonder 't vertèlle.

‘En venaovend jong,’ kommandeerden heer, ‘mooste in de kaffee koume. Nondedjouw, gistere zag heer 't nog. ‘Iech gaon miech verhaange,’ zag heer. Snapste dao noe get vaan? Tot 'ne mins ziech zoe mer de doed kin aondoen? Boeveur in Gaodsnaom? Heer had 't toch neet slech, verdomme. Iech kin dao neet inkoume.’

Lowwie ouch neet. Nein. Mesjiens waor heer ouch te stom deveur.

‘En boeveur noe sjus hei, in eus park?’ vroog heer.

Ziene baas keek häöm verpópzak aon.

‘Dao zègkste e woer woord, jong,’ zag heer. ‘Boeveur... noe sjus hei... in eus park?’

[p. 97]

Heer zaot e memint veur ziech oet te kieke.

‘Dao zalle veer wel noets achter koume,’ zag heer toen. ‘Kom, veer goon nao hoes. Iech zal wel belle nao de gemeinte. Iech bin gans euver mien toere, godmieljaar!’

‘Iech ouch,’ zag Lowwie.

De baas keek häöm oongeluiveg aon.

‘Meinste dat noe?’ vroog heer.

‘Jeh zeker mein iech dat,’ zag Lowwie. ‘Godmieljaar!’

Daomèt waor 't lèste woord gezag.

In 't park waor 't weer stèl.

Tösse de buim bleef de vraog haange: ‘Boeveur?

Geine kós 't Zjaak mie vraoge.

Mesjiens waor heer teväöl allein gewees, wee wèt 't al.

Mesjiens hadde ze ouch in de kaffee te hel um häöm gelache en wouw heer hun ins veur eine kier euvertrouve.

Slivvenier zal häöm wel begrepe höbbe.