Cupido's lusthof
(1613)–Gerrit Hendricksz. van Breughel–
AuteursrechtvrijALs Mars met lieffde vvert besmet
De Lieffste droech hem sijn Forcquet:
Ter eeren noyt hy scheut en schoot
Als doen hy Venus jonst ghenoot
Vulcanus smedden 'tnet gheringh'
VVaer in hy dees gheliefkens vingh
Dus ist ter heyden oft int velt
Den Cupido een yeder quelt,
Den Crijchsheldt als een loosen vos
Dvvingt hy te minnen die sijn tros
Met opgheschorte cleedren draecht
Doch vvederlieffde toont de maecht.
| |
[pagina 129]
| |
 | |
Den Chrijssgodt wel van Minne claegt
So doen ic mee Reijn Suyver maeght
| |
Een nieu Amoreus Liedt.op de Voyse.
Tusschen twee clare lichten. ofte La gavotte. MAch ick niet wel beclaghen
Dit lyden en verdriet
Ick cant niet langher draghen
Van tghene nu gheschiet
Het spade // goet
Ong'nade // doet
Tis uyt te spreken niet.
Ick conde nau bedencken
Wat lieffd' in haer besloot
Nu voel ick eerst het crencken
Van lieffde totter doot
Die dertelheydt
Heeft my verleyt
Ist niet een hooghen noot.
Nu 'tgoetjen is vervloghen.
Soo loopt hy nae den crijch.
Ben ick niet slecht bedroghen
Ick tros me dat ick hych'
| |
[pagina 130]
| |
En volghe net
Met sijn Forcquet
Niet weert een blauwe vych.
Hy cost wel fraey braggeeren
Ghelijck een rijck Singeur
Hy had veel reyne cleeren
Daer mijn goet om gaet deur
Maer nu hy my /
Heeft inde ly
Naeckt my niet dan ghetreur.
Ten besten moet ick legghen
By myne vrienden rijck
Sy souden dan noch segghen
Ghy hebt wel groot ghelijck /
Hadt ghy ghedaen
Naer ons vermaen
Soo laecht ghy niet int slijck.
Non forts ick bender binnen
En waerder geerne door
Oft anders wel de sinnen
Quamen int doteloor
Ist myne schult
Ick neem ghedult
En denck dat isser voor
Prince.
Princessen jonck in daghen
Van lieffd' u niet onthout
Want eewich duert gheen claghen
Van die een Crijchsman trout
Want Venus fel
Boeleerde wel
Met Mars den Crijchsgodt stoudt.
Finis. | |
Ballade.
Wat werckt de lieffd' al vriendicheden
Sy doorsoeckt heel de werelt wijt
Een Snyder daer hy sit en snijt
En oock een Smidt die staet te smeden,
Comt als quicksilver al de leden
Doorghecropen dees Lieffde soet
tZy in Dorpen ofte Steden,
Arm en rijck sy minnen doet
D'een crijcht 'tsuer en d'ander 'tsoet
Venus yeder gaet bevlecken,
Daerom wilt met haer niet gecken.
| |
[pagina 131]
| |
Een nieu Amoureus Mey-Liedeken:op de voyse.
Adieu Haerlem o soeten dal. TGheen Terra lang verborghen heeft
In hare doncker muyten
Hemselven uyt de Aerdt begheeft
In crachtelijcke geur dat leeft
Alsooment siet voort spruyten.
Aurora climt aent firmament
Met glisterende ooghen
Ontwakende tghevoghelt went
Hem vrolijck onder 'shemels tent
De Son beghint te hooghen.
De Peerden Phoebi inghespant
Des goudtstralenden waghen
Op drooghende den dau playsant /
Om groen te cleeden tschoone landt
Tot yeder sijn behaghen.
De edel Flora seer ydoon
Haer lieflijck laet aenschouwen
Met cransen van veel bloemkens schoon
Tot ciersel van der maechden Croon
En alle reyn Ionckvrouwen
Sol in sijn hoochsten graet ghestelt /
Goutschynent neer comt dalen
Tot lust des minnaers seer ghequelt
Die wandelende 'tClaver velt
Betreen / en d'Nymphes zaelen.
Pomona niet verongheluckt
Baert oock seer veel ghenuchten
Van Boreas eerst neer ghedruckt
Door Phoebus cracht doet datmen pluct
Haer smakelijcke vruchten.
De reyne Ceres seer minjoot
Voortbrenght haer Adrich coren
Om af te teelen 'tvoedent broot
Dat Iuppijn sendet inden schoot
Sijns schepsels waert gheboren.
En Bacchus deur Apollos ganck
Groeyt vochtich int opmercken
Om veel verdorste herten cranck
Vervreucht te locken totten sanck
En 'tflau ghemoet te stercken.
Den Harders ist een soete vreucht
En haer lieff harderinnen
Dat in den Somer vol gheneucht
Hun jongher harten seer verheucht
| |
[pagina 132]
| |
Lust rapen int soet minnen.
Prince.
Princen, Princessen allebey
Verheucht aen allen canten
Poocht in ws Nimphes schoon valley
Een rieckent hooghen groenen Mey
Voor haerder deur te planten.
Finis. | |
Een nieu Amoureus Liedekenop de stemme:
Hoe dicmael hebben wy,, met aller melody. HEel vriendelijck en reyn
Weet ick int Hollants pleyn
Een gratieus en schoone
Fiere Nimphien ghemeyn
Soo claer als een fonteyn
Sachtmoedich ende reyn
Manierlijck en ydoone.
Geen suyverder Goddin
En heeft de werelt in
Daerom heb icx vercoren
Tis reen dat ick bemin
De schoonste inden sin
Gheen liever ick bekin
En isser oyt gheboren.
Doch eene tong vol nijt /
Door valscheyt heeft subijt
Veel loghens uytghegooten
Dies eenen harden strijt
Aencomt my nu ter tijt /
Lieffds jonste word ick quijt
Als een die is verstooten.
Hierom tot gheenen keer
En sal ick nemmermeer
Haer laten te volprysen
Mocht ick na mijn begheer
My wat vermaken weer
Deur 'tpraten soet in eer
Soud' sy vrientschap bewysen.
Hoewel mijn lyden swaer
Heel droeflijck is voorwaer
Met krencking mijnder sinnen
Hierom sal ick eenpaer
Soo vroom my toonen daer
Op dat ick soo hier naer
Den haet mach overwinnen.
Eer raket int verdwijn
| |
[pagina 133]
| |
De Son haer claren schijn
Sal ick haer niet begheven
Als Iason liet in pijn
De schoon Medea fijn
Ick wil haer dienaer zijn
Ten eynde van mijn jong leven.
Den tijt moet zijn verbaeyt
Tot dat Fortuna draeyt
Eer ick van haer sal scheyden.
Sy die my heeft ontpaeyt
Als wist die teghen waeyt
Sal 'tgheen vast is ghezaeyt
Voor den wint ten besten leyden.
Prince.
Princesse goedertier
Beleeflijck van manier
Wilt mijnder wat verschoonen
Eel Nimphe vol playsier
Vliet nyt dat boose dier
Met Daphnes Lauvverier
Sal ick u dan eerlijck croonen.
Finis. | |
Het valt twee lieffkens soet
Wanneer een yeder doet
So hy selfs wilde wenssen
Dan soud' gheen lieffd' verslenssen.
| |
Een nieu Amoureus Liedeken;op de voyse.
Het Nachtegaelken kleyne, ofte Allemaigne de son alteze. MAechdeken suyverlijcken
V dienaer doet bystant /
In liefden vast en trou
Wilt hem doch niet afwijcken
Maer vrientlijck met verstant
Verlichten lieffdes rou
Want om u reyn Carssou
Moet ick inwendich lyden
Dit overgroot verdriet
Ghy cont my wel verblyden
Lieff als u wil gheschiet.
Leander door 'tverstranghen
Der lieffden / soet en wreet
Die hy tot Hero droech
Niet meerder cost verlanghen
Als ick nu met groot leet
Doen mede spaed' en vroech
Want Venus swaren ploech
Onlyd'lijck / ick moet trecken
Door Cupido vileyn
| |
[pagina 134]
| |
Maer u spraeck can verstrecken
Te wesen mijn fonteyn.
Met suchten ende peysen
Moet ick nu wercken swaer
Aent onghevoelijck pack
En menich duysent reysen
My stellen int ghevaer
Van liefdes onghemack /
Ick arm teer rietgen swack
Soeck op des werelts erven
Dees edel dochter puer
In lieffden te verwerven
Al valt het my dus suer.
Och waer mijn Lieff ghepresen
Als Areadne schoon
Verlieft soo vast op mijn
Als Theseus is bewesen
Doch hy liet haer persoon
In overgroote pijn
Ontrou wil ick niet zijn
Als Theseus boven maten /
Die heymelijck wechliep.
En heeft dees schoon verlaten.
Daer sy soet lach en sliep.
Eerbaerheyt sult ghy vinden
En trouheyt totter doot
Nu ende t'aller tijt
Eeuwich zijn mijn beminden
Deur u lief wangskens root
Al lijd' ick daerom strijt
Om 'tlief men geerne lijt
Eer ick haer wilde derven
Soud' ick deur lieffds natuer
Den doot veel liever sterven /
Al vielt noch eens soo suer.
Prince.
Princessen suyverlijcke
Reyn Nimphen vol verstant
Gheen soete min verdooft
Laet groeyen die seer rijcke
Langs lieffs Fonteynen cant
Kiest elck een overhooft
Gheen Nyders tong ghelooft
Die daer soeckt t'allen daghen
De lieffd' die lieflijck groeyt
En brenghet sulck mishaghen
Dat twee trou liefgens moeyt.
Finis. | |
Een nieu Amoureus Liedekenop de voyse.
Want sy mijn sinnen en mijn gemoet, &c. | |
[pagina 135]
| |
VVAerom lichtveerdighe Fortuyn
stelt ghy u selvē dus partydich
En Goddinne der Liefdē bruyn
Met uwes soons stralen seer nydich
Wat is d'oorsaeck dat ghy dus fel
Een slecht minnaer doet sulck gequel.
Al ghy vileyne tonghen wreet
Wat haet heb ick oyt laten blijcken
Dat ghy nu sulck een droevich leet
Laet onverdient 'thert overstrijcken
O ghy bloetsuyghent Adders quaet /
Waerom zaeyt ghy u valsche zaet.
Nu leef ick in veel pyne swaer
Mits mijn schoon Lieff my niet wil achten
Ghenlet ick dan gheen troost hier naer
Int lyden moet ick dan versmachten
Dat dit van clappaerts my gheschiet
En can ick doch vergheten niet.
Noyt en heeft Hercules gheleyt
Op Dianier sulck vaste minnen
Die soo soet lieflijck was verspreyt
In sijn liefdraghend' herte binnen /
Als nu van my hier is ghetoont
Maer twert soo bitterlijck gheloont.
Dees onlyd'lijcke pyne stuer
Zijnde te swaer en onghemeten
Die can door een ghewensten uer
Van Liefstens troost haest zijn vergheten
De Goon bekennen mijn onschult
Wat lyden ick ly met ghedult.
Niet yet van alle swerelts goet
En can mijn jongher hert vermaken
Want liefde ist die my dit doet
En ghy schoon lieff condt de oorsaecken
Te niete doen door een soet woort
En gheven my u lieff confoort.
Verhart niet als den Diamant
Oft als den Iaspis hooch verheven
Mijn treuren can niet helpen want
Vercoren liefgen wilt eens gheven
Dat tusschen u en mijn jong hert /
Gheen onderscheyt ghevonden wert.
Ick wou dat Cupido ter yl
In reynder liefden u quam wonden
En dat hy eenen gouden pijl
Hadt binnen in het hert ghesonden
Der Liefden Godt verlicht dees quael
Wont mijn lief met een gouden strael.
| |
[pagina 136]
| |
Op dat sy dan ghevoelen mach
Wat pijn het is lieffde te draghen
En oock hoe swaer is het gheclach
Als een van twee heeft een mishaghen
Hierom Cupido raecktse vry
Op datse smaect wat liefde zy.
Nochtans sal ickse volghen naer
Al is sy straf int herte binnen
En dat mocht dueren menich Iaer
Al dit onlydelijcke minnen
Oft dat van tranen eenen plas
Mijn hert versmolten laech als was.
Princesse schoone suyver maecht
Wilt toonen dat ghy zijt ghenadich
Mijn hert dat u reyn liefde draecht
Sal danckbaer loonen gunst weldadich
En Ionnen u met alder cracht
tGheen daer soo lang nae is ghewacht.
| |
Ballade.
Hoewel men om gheen minnen siet
Nochtans Cupido heymlijck schiet
Secreetlijck int verborghen
Soo dat gheliefkens naect verdriet
En hertelijcke sorghen
Van d'avont totten morghen.
| |
Sonnet.
TSoet dat vermaken sou het hert
Wel corrumpeert de Ionghe sinnen
Die ghehanghen zijn aent minnen
Door het groeyen vande smert.
Maer wanneert ten rechten wert
Moet het gloeyen eerst van binnen
Eer dat con den brant beghinnen
Die allencxkens groeyt van vert.
Doch dat alles is in allen
Can noch met een wel ghevallen
Comen voor den langhen strijt.
Die doort labben ende callen
Breken sal des haters wallen
Int verloopen vanden tijt.
Finis. |
|