Logo DBNL
Groot lied-boeck (1975-1983)

Groot lied-boeck

(1975-1983)–G.A. Bredero–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
tekstkritische noten

LXI Bruylofts-Ghedicht, Ter Eeren
Gvillebert de Flines, Ende Anna Cornelis van Grootewal

 
Corts als de vaack en slaep mijn ooghen sacht bestreden,1
 
Bestormden sy mijn hert, bestormden sy mijn leden;2
 
Mijn slappe lichaem liet zijn ampteren bevreest:3
 
Als my de vaack verwan, vervloogh mijn vlugge gheest,4
5
Recht als de Toover-riem de Collen doet verscheppen,5
 
Die vlieghen inde schijn, en 't doode lijf niet reppen:6
 
Soo lach mijn aartsche block, soo lach mijn laffe romp7
 
Onweerbaer, af-gheslooft, verstandeloos en plomp.8
 
Een labber-koele-wint die heeft mijn gheest gheheven9
10
Van d'aarde flucx om hooch, en door de Lucht ghedreven
 
Tot in de hooghste plaats, tot inde hoochste tip,11
 
Van waer ick over-sach 't onmetelijck begrip;12
 
Van waar ick over-sach den grooten Raadt der Goden,
 
Die juyst op dese tijdt daar waren t' saam ontboden:
15
Een yeder heeft sich in zijn setel neer-gheset;
 
Sy keurden daar een keur; sy stemden daar een wet.16
 
Een lieffelicke wet, dat al de Dochters souwen
 
De eerbaer Ionghmans reyn vry vriendelick aanschouwen;18
 
En wie uyt bellich-sieckt dat weygherde te doen,19
20
Die sou dat boeten of, ten minsten met een soen:20
 
Wie op een goede vraagh antwoorde dreuts of koentjes,21
 
Die mocht dat coopen af met vyf en twintigh soentjes.
 
De Goden hielden dit den mensch te wesen nut,23
 
Op dat voor alle twist sy souden zijn beschut,24
25
En dooden soo door Liefd' het nydich fel vergrimmen.25
 
Cupido 't cleene wicht gingh op een heuvel climmen,
 
Met Boogh en Coocker vol van Pijlen hardt verstaalt,
 
Die hy eerst vande Smits nieuws-gierich had ghehaalt.28
 
Gheeft lust (sprack hy) o Goon! g'hebt recht in u ghesetten;29
30
Maar reden ist dat ghy voldoet u eyghen wetten.30
 
Sy deunden met het Kind, en namen't niet in't goedt,31
 
Dat Venus haren Soon soo stout had opghevoedt,32
 
Dit speet hem euvel seer, hy nam een van zijn pylen,33
 
Die hy op voordeel had drie-cantich laten vylen,34
35
Hy sleep het vinnich punt, en leydse op zijn boogh,35
 
Die door zyn styve treck hem snorrende ontvloogh,36
 
Tot in Iupijn zyn borst, daerse vast schuddend' lilden;37
 
Syn wel-ghetroffen hert stont als de pijl en trilden.38
 
Hy voelden in zijn ziel een jeuckerige pijn,
40
Die maar van Iuno cost alleen genesen zijn.40
 
De jeughdelijcke Godt (begaeft met't licht der Sonnen,41
 
Die Python 'tysselick Serpent had overwonnen)42
 
Drang door de dichte schaar, tradt met een trotse tred,
 
En heeft zyn grootsche gangh nae Cupido gheset:44
45
(Hy sprack:) douw Hoeren-soon, gheeft hier dyn gulde boghen,45
 
Dijn handen zijn te weeck, te kindts is dijn vermoghen;46
 
Soo groote gaven zyn aan dy doch niet besteed;47
 
Ick hebbe clem en kunst die die te hand'len weet.48
 
Cupido nam zijn wraack, van 't smadelick verachten,
50
Twee pylen scherp en spits, doch van verscheyden crachten;50
 
De een ontstack in Min wie hy daar mede schoot;
 
Den ander, wien hy trof, de Min met angsten vloot.
 
Den Ionghen sprack, wel-aan, ghy sult tot voor-beelt strecken,
 
Der ghener die met mijn, of met de cleyne gecken;54
55
Met schoot hy d'eerste pijl in Phoebus herte diep;
 
Maar Daphne kreegh de schicht die voor de Minne liep.56
 
Hy moes-janckt, claaght en bidt, die eerst soo dapper swetste.57
 
Soo haast Cupido cleyn den braven Schutter quetste,58
 
Sant hy een heeten straal na Pluto bles en grijs,59
60
Die zynde gantsch verdoort, sich elck een waant te wijs.60
 
Het oud' verkleumde bloed en cost dit niet verdraghen,
 
Hy socht door 't eene vyer het ander te verjaghen:62
 
Hy woelden te vergheefs, hy woelden al om niet,
 
Tot Proserpina quam hem blusschen zyn verdriet.64
65
De grillighe Neptun Cupidoos Toortsen puften,65
 
Hy spotten met de Goon dat sy soo schielick suften.66
 
Maar desen snorcker stracks oock klaaghden van een wee,67
 
Die hy niet lesschen con met water vande Zee.68
 
Hy dompelde zyn hooft, hy is geheel ghedoken,
70
Syn brand de koude vloedt deed' preutelende koken.
 
Dewyl dat dit gheschach, soo gluurden over dwars71
 
Den forschen Wapen-heer, den strenghen Strydt-god Mars:
 
Maar als Vrou-Venus hem eens lieffelick belonckte,
 
Syn Krijghs-bloet-dorstigh hert vlam vyerigh hem ontvonckte.74
75
De lachende Goddin, als sy vermerckte dit,
 
Bewees hem meerder jonst als haar beroockte Smit.76
 
De sachte Venus door de Troetel-kunst verkeerde77
 
De handen die wel eer de Worstel-grepen leerde.78
 
De handen die wel eer lobberde in het bloet,79
80
Die creghen doen de weet van 't minne-stroken soet.80
 
De Moeder nam haar Kint, de Moeder nam haar sluyertje,
 
Blint-hockte soo zyn hooft, en sant hem om een kuyertje.82
 
Doe schoot hy blindelingh zyn pylen inden hoop;
 
Daar baten niemants vlucht, daar baten niemants loop.84
85
Wat wasser een krioel! men snobbelde, men kusten;85
 
Den Diamanten Saai die brande vande lusten,
 
Het was my daar te heet, jae dat ick door de vlam87
 
Beangst en wel verhetst weer tot my selven quam.88
 
Cupido riep my nae met vriendelicke woorden,
90
Die 'k tuymelende nauvv, maar dit nochtans wel hoorden.90
 
Seght uwen Bruyd'gom doch, dat hy zyn lieve Bruyt91
 
Myn Moeders Wonder-boeck heel naacktelick beduyt:92
 
En seght de nieuwe Bruyd dat sy nu moet begheven93
 
Den Maaghdelicken staat om een veel soeter leven,94
95
Hy sprack; Ick coom beneen; met daalden hy seer licht95
 
In 't lieflijck gheslacht haar minnelick ghesicht.96
 
Nu Bruydegom siet op, siet op 't loer-ooghend gluren,
 
Die steel-wys u de Bruyd soo heymelick gaat sturen.98
 
Siet hoe de suyv're Maaghd met schaamte sit en prijckt,99
100
Haar held're schoonheyd nu met aandacht wel bekijckt:
 
Hoe tockelt haar ghelaat, hoe stryen in haar sinnen101
 
De koude vreese en de soete brand van minnen:
 
Haar hertje springht van vreucht, haar hertje angstich trilt,
 
Als sy ghedenckt dat sy moet in het Vrouwen-gilt,104
105
Soo murmelt haar ghepeyns met een bedwonghen swyghen,
 
Om dat sy die niet mach dan om haar Maaghdom kryghen,106
 
Wat is den Maagdom doch? Niet anders als een woord,
 
Datmen van ouder Eeuw eens segghen heeft ghehoord.
 
Vrou-Bruyd weest niet beducht, en twifelt niet, want diese
110
Dus eerelijck besteet, en canse niet verliesen:110
 
Maar ghy krijght voor uw'gunst nu we'er een heele Man,111
 
‘Die van een Maaght alleen veel Maaghden maken kan.
 
Den witten dach die dringht door glasen en door spleten,113
 
Wilt doch Speel-maaghden niet u plicht noch ampt vergheten:114
115
Leyd die ghecranste Bruyd na het gheluckigh bedt,
 
De jonghe-lieven doch haar lusten niet belet.116
 
Staat op, o waerdigh Volck! staat op, staat op Iofvrouwen
 
En wilt ons waerde Bruyd niet langher teghen-houwen:
 
Sy staat, sy gaat, sy staet; sy schoor-voet, sy staet stil,
120
Ach! haar eergierigh hert en weet niet wat het wil.120
 
Sy gaat na 't lieflijck endt, van al ons bitter lyen,
 
Sy gaet na 't lieflijck end, van al ons heftich vryen;
 
‘Speel-nootjes maacktet cort, gheeft haer de leste soen;
 
‘Het ander dat ghy laat dat sal de Bruydgom doen.124
125
De Bruyd'gom sit en peynst met een inwendigh malen,125
 
Hoe hy syn lieve Bruyd op 't soetste sal onthalen.
 
Daar zyn de Maaghden weer: nu Bruydegom gaat voorts,
 
En sweet met vreuchden uyt u sonderlinghe Coorts.128
 
Nu Bruydegom treet aan en pluckt de soete vruchten
130
Van 't daghelicks gheklagh, van u verliefde suchten.
 
Nu Bruyd'gom saeyt en plant in u ghewenste Oest,131
 
Op dat het vruchtbaar land verwellickt noch verwoest.132
 
Vaart wel en leeft met vreucht ghy twee vereende menschen;
 
Onseg-baar is de gunst die wy u beyde wenschen,
135
Maar als ghy 't loon gheniet van uwe soete pijn
 
Ons arme strijers wilt dan eens ghedachtich zijn.136

Vorige Volgende