Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde

[Mr. Hendrik Willem Tydeman]

Tydeman (Mr. Hendrik Willem), geb. te Utrecht 25 Aug. 1778, prom. te Leiden en vestigde zich als adv. te Kampen. Op het punt om als advocaat-fiscaal naar Batavia te gaan, benoemde de Raad van Deventer hem tot hoogleeraar aan het Athenaeum (1801). Reeds in 1803 werd hij beroepen als hoogleeraar te Franeker. De opheffing der Friesche academie bracht hem te Leiden, waar hij de vriendschapsbanden vernieuwde en versterkte met Bilderdijk, die daar in 1817 teruggekomen was en zijne bekende voorlezingen hield. Tydeman had den slag om met den lastigen, onhandelbaren man om te gaan, en werd de verstandige vriend van den grooten dichter genoemd. Vandaar, dat hij door bemiddeling van Luzac het hs. der voorlezingen over de Gesch. des Vad. kocht, met het recht om die uit te geven na den dood van Bilderdijk. Eerst in Sept. 1848 kreeg hij zijn emeritaat, dat hij in werkzaamheid doorbracht; de vier laatste jaren was hij blind. Hij overl. te Leiden, 6 Maart 1863.

Tot zijne Nederl. geschr. behooren de prijsverhandelingen, o.a. bij het Zeeuwsch

[p. 795]

Gen. of de Holl. Mij. bekroond, doch ook volgens gebruik afzonderlijk in den handel gebracht. Daarvan zijn bekend die over den Pythagorischen wijsgeer Apollonius van Tyana, Midd, 1814; Over de Hoeksche en Kab. partijschappen, ald. 1845; Over de Gilden, ald. 1821; Over den invloed van het invoeren van werktuigen in plaats van menschenhanden in fabrieken, bij de Holl. Mij. uitgegeven; Over de invoering eener nieuwe wetgeving in de tale des lands, Leid. 1819; De oorzaken der armoede in Europa, 1820; hij was medered. van het Mag. voor het armwezen, 5 dln., 1817-'24; Het leven van generaal Krayenhof, Nijm. 1841; Drie voorlezingen over de vroegere staatspartijen in de voorm. Nederl. Republiek, Leid. 1853. Zijne uitgave van Bilderdijk's Geschiedenis des Vad. is, door de talrijke bijvoegsels en aant, een uitvoerige arbeid, 13 dln. in 14 st., Amst. 1832-'53. Verder vertalingen van afz. boekwerken, en naar het gebruik van zijn' tijd, tallooze en uiteenloopende groote en kleinere art., bijdr., boekaankondigingen, wetenschappelijke aant. in genoegzaam alle periodieke werken. Zoo gaf hij reeds in 1810 eene verhand. over den ketter Tanchelin in de Theol. Bibl., en een aantal stukken in Mnemosyne, waarvan hij mede-red. was.

(Hand. Mij. Ned. Lett. 1863.)