Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde

[Pieter Scheltema]

Scheltema (Pieter), uit hetzelfde geslacht der beide voorg., geb. 5 Juli 1812 te Amsterdam, volgde daar de lessen aan het gymn., stud. aan het Athen., later te Utr., waar hij prom. over Hadr. Junius, 26 Maart 1836. Met het begin van 1837 werd hij praec. der Lat. school te Middelburg, destijds onder het bestuur van zijn acad. tijdgenoot Polman Kruseman en bleef daar tot aan de reorganisatie dezer school in 1842, waardoor hij gelegenheid had een werkkring te zoeken, voor hem meer geschikt dan het onderwijs. Hij vond dien in het archiefwezen, werkte eerst als bij vergunning in het archief der hoofdstad, kreeg 7 April 1848 eene benoeming als archivaris van Amst. en 12 Nov. 1850 als prov. arch. van Noord-Holland. Onder veel waardeering zijner kennis en hulpvaardigheid arbeidde hij tot weinig maanden vóór zijn dood, en overl. te Amst. 30 Jan. 1885.

Hij schreef: Oud en nieuw uit de vaderl. geschiedenis en letterkunde verzameld, 2 dln., 1844 en '47; De beurs van Amsterdam, 1846; Hendrik van Brederode

[p. 692]

te Amsterd. in 1567, 1846; De ijzeren kapel der Oude of Sint-Nicolaaskerk, 1848; Het leven en de letterk. verrigtingen van Jacobus Scheltema, 1849; Cat. der boeken en hss. der Remonstr. kerk te Amst. 1849; Het archief der ijzeren kapel in de Oude of Sint-Nicolaaskerk te Amsterdam, 1850; De graaf van Leicester te Amsterdam in de jaren 1586 en 1587 (Werken 2e kl. van het Instituut, 1851;) Rembrandt, redevoering over het leven en de verdiensten van Rembrandt van Rijn, met eene menigte geschiedk. bijlagen, 1853; Aemstel's oudheid of gedenkwaardigheden van Amsterdam, 6 dln., 1855-'71; Aanw. der schilderijen, enz. op het raadhuis te Amst. 1864; Het archief van Amst. beschreven, 1862; Inventaris van het Amsterdamsche archief, 3 dln., 1866-'74; Inv. van het archief der gem. Alkmaar, 1860; en van het provinciale archief van Noord-Holland, Haarl. 1873; De oudste Regten van Amst. 1875; Hist. beschr. der schilderijen van het stadhuis te Amst. 1879, en een groot aantal bijdragen in onderscheiden jaarboekjes en tijdschriften. De meeste zijner werken zijn te Amsterdam gedrukt, die over Rembrandt in 't Fr. en Engelsch bewerkt. Na zijn dood gaf R.W.P. de Vries zijne letterk. nalatenschap uit als zevende deel van Aemstel's oudheid en schr. daarvoor een levensbericht.

(Aemstel's Oudheid, VII.)