Vaderlandartikelen 1940

De avonturier van het fornuis

J.W.F. Werumeus Buning, Nieuwe Avonturen met een Pollepel. (H.J.W. Becht, Amsterdam z.j.)

Onlangs beklaagde zich iemand bij mij, omdat hij een recept van den dichter-kok Werumeus Buning had trachten op te volgen; hij had een pan lichtbruin geroosterd er wat uien op gefruit, een sherrycobler toegevoegd en toen maar eens afgewacht. Het resultaat was volgens hem volstrekt niet wat Werumeus Buning er in zijn kookboek van voorspelde; het had iets van omelet moeten worden, maar het bleef een lichtbruin geroosterde pan, die er wat schimmelig uitzag, eenigszins beschadigd rook, maar niet heel frisch.

De les, die men uit deze onware geschiededenis leeren kan, is, dat men de kookboeken van dichters alleen aan degelijke deskundigen in handen moet geven om er mee te koken. De gewone mensch leest ze n.l. als literatuur; wat ‘Maria Lecina’ is voor de erotische fantasie, dat zijn de ‘Avonturen met een Pollepel’ voor de verbeeldingskracht der maag; men zwelgt in de visioenen, die de pollepelaar oproept, en voor de practijk bepaalt men zich tot Martine Wittop Koning. Toch moet het mogelijk zijn aan de hand van Werumeus Buning keukenpietenland te betreden, maar men moet dan stevig gepantserd zijn tegen de literaire jus, waarmee deze virtuoos zijn materiaal overgiet. Hij romanceert zoo smakelijk, dat men onwillekeurig meer aan de qualiteiten van het proza dan aan het gasfornuis denkt, waarvan het toch op een of andere manier de gesublimeerde vrucht is. Men zegt wel eens, dat de beschrijving van ‘gedurfde dingen’ een soort uitleven op papier is; welnu, zoo leeft ook deze kok zich op het papier uit, en wellicht komt dus alles, wat hij in werkelijkheid niet gekookt heeft, in den gedurfdsten vorm in zijn kookboeken te staan. Maar hier is hij dan ook inderdaad een culinair avonturier, zooals hij in zijn recepten aan ons verschijnt: als tyran over de biefstuk, als theoreticus der sausen, als koning der kazen, als prelaat van de uiensoep, als Teun de konijnenjager, zelfs als grootmoeder, die over warme wijn in haar trekpot rapporteert. Van deze avonturen is een tweede bundel verschenen, die zeker evenzeer in den smaak zal vallen als no. 1.

M.t.B.