Vaderlandartikelen 1939

De Mérode's laatste werk

Bloemlezing uit protestantsche en katholieke dichters

Willem de Mérode, Hunkering en Heimwee. (U.M. Holland, Amsterdam z.j.).

Wij hebben eergisteren het overlijden gemeld van den dichter Willem de Mérode. Hij was - wij hebben het hier meermalen zoo geschreven - de belangrijkste onder de Christelijke dichters, men mag haast wel zeggen, met Geerten Gossaert de eenige dichter van den eersten rang in dit kamp. Vandaar zijn groote invloed, die hier en daar zelfs epigonen kweekte, buiten zijn schuld; De Mérode gold onder de Jong-Protestantsche dichters als de voorganger, het voorbeeld. Maar ook in niet-confessioneele kringen zal het verscheiden van De Mérode als een verlies worden beseft. Men kon dezen geest allerminst een beperkt-dogmatische houding toeschrijven; het dichterschap van De Mérode, ontstaan uit een conflict van een zinnelijke natuur met een verlangen naar maat en zelfoverwinning, was evenzeer van beteekenis voor de Nederlandsche literatuur in het algemeen als voor zijn Christelijke medestanders in het bijzonder. Dit conflict immers moge zich bij De Mérode vaak in de symbolen van het geloof hebben gemanifesteerd, het is een conflict van algemeenen aard, een typisch cultuurconflict, waarvan wij de smartelijke ervaringen volkomen kunnen navoelen.

Het laatste werk, dat ons van Willem de Mérode bereikt, is geen werk van zijn eigen hand, maar een bloemlezing uit de poëzie van Protestantsch-Christelijke en Katholieke dichters. Hunkering en Heimwee. Onder de vele, al te vele bloemlezingen uit de Christelijke poëzie, die in den laatsten tijd verschenen zijn, is die van De Mérode een der volledigste. Hij heeft zich niet beperkt tot de Protestanten, maar ook de Katholieken (Jan Engelman, Anton van Duinkerken, Jacques Schreurs e.a.) opgenomen. Beginnend met Gossaert geeft de verzamelaar een zeer representatief beeld van deze religieuze poëzie, waarbij het verschil tusschen Protestant en Katholiek geen principieel verschil blijkt... althans onder den gezichtshoek van de poëtische vormgeving. Dat het overzicht veel gemiddelds en minder werk van den allereersten rang oplevert kan ook de beste verzamelaar niet helpen, aangezien hij zich slechts tot taak stelt te laten zien wat er geschreven is.

M.t.B.