E. du Perron
aan
Menno ter Braak
Parijs, 24 mei 1935
Parijs, Vrijdag.
Beste Menno,
Dank voor brief. Interview is nog niet gekomen maar ik verlang er zeer naar! Hierbij de kritiek van ‘Guus’ terug. Zoo'n goeie vent, die Guus, en zoo kundig op zijn gebied ook! Het is een feit dat hij qua ‘kritiek’ bijna overal gelijk heeft (al is Pankow nog wel wat beter dan hij aanneemt), maar het hooge peil waar hier naar gestreefd wordt (Shaw is God de Vader) is toch meteen om je de breuken te lachen. Je fout is en blijft dat je een tooneelstuk geschreven hebt, en, het geschreven hebbende, het aan dit tuig hebt aangeboden. Je bent nu min of meer verplicht om toe te geven dat, in deze branche, de naar het heilige strevende woorden van ‘Guus’ toch een soortement goede kritiek zijn. Maar als ik jou was, antwoordde ik in 3 ironische zinnetjes. (Precies 3, niet 3½).
Wat je gevoel van verlamming betreft omdat je zoo weinig gelezen wordt, dat valt me bepaald van je tegen! Maar Menno! ben jij nu een bewonderaar van Nietzsche? Jij, die weet dat het 4e deel van de Zarathustra in 11 exx. gedrukt moest worden, omdat de 3 voorgaande deelen met geen stok de deur uit waren te krijgen, jij klaagt droef omdat er van de Politicus mààr 397 exx. verkocht zijn? En dan: 397 exx. totaal, of nà de vooraanbieding? Het Carnaval is uitzonderlijk goed gegaan; maar Querido was zéér tevreden toen er van De Sm. Mensch 298 exx. in totaal verkocht waren. Gegeven het feit dat de Politicus geen roman is, mag je van vreugde dansen dat, in dézen tijd bovendien, 400 Hollanders dat boek gekocht hebben. (Je houdt nog geen rekening met alle present- en pers exx. en met de leeszalen.) Ik verkies te gelooven dat je tandpijn je in de put heeft gebracht.
Malraux zegt dat hier in Frankrijk van een goede essaybundel 5 à 600 exx. verkocht worden; meer niet. Auteurs als Gide en Valéry moet je niet meerekenen, omdat de Franschen veel meer verzamelaar zijn dan de Hollanders, en omdat schrijvers als dezen een publiek hebben dat alles koopt wat van hen uitkomt. (Je n'ai pas encore ce titre!).
Ik wil Schaduw der Bergen toch ook lezen en vroeg Henny mij zijn ex. te zenden.
Heb je Dialogue d'Eleuthère nu gelezen?
Veel dank voor het afdrukken van het plaatje van Alexejeff, en nog meer voor de klandisie die je iedere keer weer aan mijn boeken gunt. Ik heb lust om 3 exx. Politicus te koopen en onder mijn familie te verspreiden, - al was het alleen om het getal 400 vol te maken. Ik heb in het ex. Ducroo van Bep een heel wat gevoeliger woord geschreven - zooals voegt aan den dichter van ‘Eens zal je weten hoeveel 'k van je houd’ - maar heb er toch voor geleend bij Shelley. Nl. dit: ‘It keeps its highest, holiest tone - For our beloved Jane alone’. Het staat op de laatste pagina; kon het beter?
Zeg mij nog eens of je mijn slotbrief aan Wijdenes niet veel beter vond dan in de eerste lezing; en of het een goed slotaccoord
is; en of het nog wel een beetje anders is dan in De Smalle? Dit zal wel niet in de kritiek staan.
Het beste met de tandsmart (in ernst) en bedenk dat je een essayist bent die in Holland verslonden wordt, 40 × meer gelezen dan Zarathustra, ¼ meer dan de zoo geprezen Smalle! Het Shaw-aureool heeft ‘Guus’ je niet geheel ontzegd, maar zóóveel Filistijnen met de ezelskaak verslaan als Den Doolaard, neen, die hoop moèt je opgeven.
Hartelijke groeten, ook aan Ant, van je
E.
P.S. Ik kreeg gisteren De dood betrapt en verlang nu zeer naar het andere Tweede Gezicht. - Zeg Vestdijk dat ik hem schrijven zal als ik alles gelezen heb, en Hein dat ik voor een ex. Ducroo zal zorgen.
Ik vind het, alles welbeschouwd, erg aardig dat je geen afstand hebt kunnen nemen tot Ducroo! Wat het objectieve kriterium erbij verliest, wint de vriendschap, dus...
Origineel: Letterkundig Museum, Den Haag
Auteursrechtelijk beschermd