Duitsland forceert Anschluss
Links: nazi-vlaggen in Wenen. Midden: Hitlers intocht in Wenen. Rechts: overal in Oostenrijk valt de Duitse troepen een enthousiast onthaal ten deel.
WENEN, 12 maart - Oostenrijk bestaat niet meer als onafhankelijk land: vandaag is onder zware Duitse druk de ‘Anschluss’ tot stand gebracht. Duitse troepen zijn het land binnengerukt en kanselier Schuschnigg is afgetreden.
De dramatische ontwikkeling volgt op de aankondiging op 9 maart dat morgen in Oostenrijk een volksstemming over de Anschluss zou worden gehouden. Schuschnigg hield tijdens een redevoering in Innsbruck een hartstochtelijk pleidooi tot de bevolking bij dit plebisciet ‘voor een vrij, Duits, onafhankelijk, sociaal, liberaal, eensgezind Oostenrijk’ te stemmen.
Maar Schuschniggs uitdaging, zijn vlucht naar voren, mislukte. Hitler, die sinds het gesprek in Berchtesgaden had geloofd in een ‘evolutionaire’ weg naar een Oostenrijkse nazi-staat, reageerde onmiddellijk. Hij riep zijn militaire leiders naar Berlijn en hoewel het Duitse
In Wenen wordt Dollfussplatz herdoopt tot Adolf Hitlerplatz.
leger niet is voorbereid op actie kregen de commandanten de opdracht zich bereid te houden voor een inval in Oostenrijk, vandaag.
Gisteren werd de grens tussen beide landen gesloten. Op last van Göring eisten de nazi-ministers in Schuschniggs kabinet dat de volksstemming werd uitgesteld. De kanselier nam contact op met de mogendheden die tot voor kort de Oostenrijkse soevereiniteit beschermden - Italië, Engeland - maar kreeg geen steun. Mussolini weigerde zelfs aan de telefoon te komen.
In de vroege namiddag stemde Schuschnigg in met een uitstel van de volksstemming. Maar voor Berlijn was dit niet voldoende. Göring vertelde Seyss-Inquart, de nazi-minister van Binnenlandse Zaken van Oostenrijk, dat Schuschnigg niet langer het vertrouwen van Berlijn genoot, dat hij moest aftreden en dat Seyss-Inquart hem moest opvolgen.
Later op de dag boog Schuschnigg voor de druk: hij diende bij president Miklas zijn ontslag in. Deze weigerde evenwel Seyss-Inquart tot zijn opvolger te benoemen, een laatste uiting van Oostenrijkse onafhankelijkheidszin. Göring belde daarop de president en gelastte hem Seyss-Inquart te benoemen; als dit niet gebeurde, zouden de Duitse troepen Oostenrijk binnenrukken. Miklas bleef echter bij zijn weigering, waarop Seyss-Inquart zichzelf tot kanselier benoemde.
Direct na zijn ‘zelfbenoeming’ om acht uur gisteravond kreeg de nieuwe kanselier uit Berlijn de opdracht het Duitse leger te hulp te roepen bij het ‘herstellen van rust en orde’ in Oostenrijk. Hij deed dit in een telegram dat hij om tien over negen verstuurde. Maar Hitler had die actie niet afgewacht: al om kwart voor negen had hij opdracht gegeven Oostenrijk binnen te vallen.
Onduidelijk is waarom deze inval plaatsvindt. Seyss-Inquart is immers kanselier. Göring heeft de Britse regering laten weten dat de Duitse troepen worden teruggetrokken als de situatie stabiel is en er in Oostenrijk ‘volledig vrije verkiezingen’ kunnen worden gehouden.
Om halfdrie vannacht vroeg Seyss-Inquart, die ervan is uitgegaan dat de operatie met zijn eigen benoeming tot kanselier succesvol was afgesloten, om stopzetting van de Duitse inval. Hij kreeg uit Berlijn te horen dat dit niet mogelijk was. De ongeorganiseerde Duitse troepenmacht - 70 procent van alle voertuigen is op weg van de Oostenrijkse grens naar Wenen onklaar geraakt - kon niet worden gecontroleerd.
Vanochtend kwam Hitler naar Oostenrijk. In Linz, waar hij vroeger naar school is gegaan, hield hij een toespraak tot een enthousiaste menigte, waar bij hij een plotselinge en volkomen onverwachte koerswijziging bekendmaakte: in plaats van een tamme nazi-regering in Wenen op poten te zetten, kondigde hij de onmiddellijke Anschluss van Oostenrijk aan.
Seyss-Inquart kreeg vandaag de opdracht binnen 24 uur een Anschlusswet in te dienen en die in de Oostenrijkse grondwet op te nemen. Daarin moet worden bepaald dat Oostenrijk ‘een land van het Duitse Rijk’ is. De wet maakt een eind aan Oostenrijk als onafhankelijk land. Seyss-Inquart zal morgen, na een kanselierschap van één dag, aftreden.