Metaxas Griekse dictator
ATHENE, 4 augustus - Generaal Ioannis Metaxas, sinds april premier, heeft vandaag in Griekenland alle macht aan zich getrokken. Het decreet waarin hem alle bevoegdheden, met voorbijgaan van het parlement, worden verleend, is vandaag door koning George II ondertekend.
De parlementair-democratische constitutie, die ondanks de vele staatsgrepen van de afgelopen jaren intact was gebleven, is terzijde geschoven.
De weg is nu vrij voor Metaxas, een felle monarchist, die vanaf het begin van de jaren dertig steeds tevergeefs heeft geprobeerd via kleine rechtse partijtjes een politieke rol van betekenis te spelen.
Door de coup van Metaxas is tevens een einde gekomen aan de politieke machtspositie van de venizelisten. De republikeinen hadden de verkiezingen van 26 januari dit jaar gewonnen, maar de zege was onvoldoende. Ze wisten geen meerderheid in de Vouli te behalen. Een coalitiekabinet kwam evenmin tot stand. De royalisten gaven geen krimp. Anderzijds wilden de liberale republikeinen niet afhankelijk zijn van het door de communistische KKE gedomineerde Volksfront, dat met 15 zetels op de wippositie zou kunnen zitten.
In het geheim sloten de liberalen een akkoord met het Volksfront. Links zou hun voorman Sophoulis steunen bij de verkiezing van de nieuwe voorzitter van het parlement. Koning George zou bij de kabinetsformatie dan niet meer om de liberalen heen kunnen. De vorst installeerde echter een ‘apolitiek’ kabinet onder leiding van de partijloze Demertzis. Tot vice-premier en minister van Defensie werd generaal Metaxas benoemd, wiens partij bij de laatste verkiezingen niet meer dan 4 procent van de stemmen had weten te behalen.
Toen Demertzis op 13 april onverwachts overleed, volgde Metaxas hem onmiddellijk op. Nog dezelfde maand aanvaardde de Vouli op zijn verzoek een machtigingswet waarmee het parlement
Ioannis Metaxas
zichzelf van zijn rechten beroofde. De Vouli besloot vijf maanden niet bijeen te komen. De regering zou worden gecontroleerd door een 40-koppige commissie.
Metaxas liet er in de maanden voor zijn staatsgreep van vandaag geen gras over groeien. Met name de vakbeweging pakte hij hard aan. Stakingen werden verboden en vakbondsleiders om de haverklap gearresteerd. Het leger werd gezuiverd van zijn republikeinse officieren.
De vakbeweging GSEE en de communistische partij hoopten het tij nog te kunnen keren met een algemene staking. Die werd voor 5 augustus aangekondigd. Nog voordat het echter zover was, wist Metaxas koning George te overtuigen van de noodzaak hem via een koninklijk decreet alle macht in handen te spelen. Koning George II wees gisteren het allerlaatste voorstel van de liberaal Sophoulis en de royalist Theotokis, de opvolger van de in mei gestorven Tsaldaris, om toch een coalitiekabinet te formeren, daarom resoluut van de hand. Nog geen 24 uur later verschafte hij Metaxas het door hem gewenste decreet.
Metaxas heeft onmiddellijk alle middelen aangewend die het decreet hem heeft geboden. De Vouli is ontbonden, de politieke partijen zijn verboden en perscensuur is ingesteld.
Auteursrechtelijk beschermd